Hükümetin akaryakıt fiyatlarına getirdiği vergi artışından geri adım atmaması nedeniyle üç haftadır Cumartesi günü Paris’te Champs Elysees meydanına gelerek eylem yapan, diğer kentlerde de her gün protesto eylemlerine devam eden Sarı Yelekliler, ülke gündemini belirlemeye devam ediyor.
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, ülkede üçüncü kez büyük şiddet olaylarıyla sonuçlanan Sarı Yelekliler eyleminin ardından Elysee Sarayı’nda olağanüstü kriz zirvesi gerçekleştirdi. Zirvenin ardından kamuoyunun beklediği açıklamayı yapmayan Macron, Başbakan Edouard Philippe’den siyasi parti liderleri ile Sarı Yelekliler hareketinin temsilcilerini kabul etmesini istedi.
Özellikle başkent Paris’te eşi görülmeyen şiddet olaylarına sahne olan eylemler sırasında G20 zirvesine katılmak üzere Arjantin’de bulunan Cumhurbaşkanı Macron, ülkeye döner dönmez, olaylarda en çok tahrip edilen tarihi Zafer Takı’nı (Arc de Triomphe) ve araçların yakıldığı Kleber Meydanı'nı ziyaret etti. Macron’a ziyareti sırasında İçişleri Bakanı Christophe Castaner ve Paris Emniyet Müdürü Michel Delpuech eşlik etti. Kleber Meydanı'nda dükkan sahipleriyle sohbet ederken bir grup sarı yelekli tarafından yuhalanan Macron için küçük bir grup da destekleyen sloganlar attı.
Macron, Başbakan Edouard Philippe, İçişleri Bakanı Christophe Castaner, Çevre Bakanı François de Rugy ve güvenlikten sorumlu Devlet Bakanı İç İstihbarat eski Şefi Laurent Nunez ile ordu ve güvenlik şefleriyle Elysee Sarayı’nda ‘olağanüstü kriz zirvesini” topladı. Muhalefet partileri ve Sarı Yelekliler’in Cumhurbaşkanı’ndan “şiddete son verecek açıklama yapma” çağrısı ve Fransız kamuoyunun açıklama beklentisine rağmen Macron, zirve sonrası konuşmadı. Gelecek hafta aynı şiddet olaylarının tekrarlanmaması için her türlü girişimin başlatılmasını isteyen Macron, Başbakan Philippe’i Sarı Yelekliler’in temsilcisi ve muhalefet liderleriyle görüşmekle görevlendirdi.
Zirveden hemen sonra Philippe, Pazar gazetesinde “Iılımlı Sarı Yelekliler” adıyla ilan veren ve şiddete karşı olduklarını dile getiren temsilcileri Başbakanlık'a davet etti.
Sarı Yelekliler hareketine destek veren muhalefet ise, erken seçimden, parlamentonun feshedilmesine kadar pek çok öneri gündeme getirdi. Muhalefetin çağrısı üzerine İçişleri Bakanı Christophe Castaner ve Devlet Bakanı Leaurent Nunez Salı günü Senato’ya ifade verecek.
8 Aralık’ta yeniden Bastille Meydanı’nda
Hükümetten net bir yanıt gelmemesi üzerine Sarı Yelekliler, 8 Aralık Cumartesi günü yeniden büyük eylem düzenlemek için hazırlıklara başladı. Sosyal medya üzerinden "Dördüncü perde" adıyla yeniden eylem çağrısı yapıldı. Büyük eylemler için Fransa Cumhuriyeti'nin sembolik mekanlarını seçen Sarı Yelekliler’in bu seferki hedefi ise Fransız Devrimi’nin sembolik alanı Bastille Meydanı oldu. Facebook üzerinden yapılan ve Bastille Meydanı’ndan, yeniden Arc de Triomphe’a yürüneceği belirtilen çağrıya, daha ilk saatlerde 7 bin kişi katılacağını, 47 bin kişi ise ‘ilgilendiği’ yanıtını verdi.
Polisler OHAL muhalefet görüşme istedi
Cumartesi günü yaşanan şiddet olaylarının ardından iki polis sendikası hükümete, olağanüstü hal ilan etmesi çağrısı yaptı. Polislerin şiddet ile mücadele etmek ve kamu düzenini sağlamak için elinde yeterince yetki olmadığını dile getiren sendikalar, OHAL ile bu yetkilerin arttırılmasını talep etti. Polis örgütleri, 8 Aralık’taki eylemin de yasaklanmasını istedi.
Talebe yanıt veren Adalet Bakanı Nicole Belloubet, hiçbir tabuları olmadığını ancak OHAL dışında başka çözümlerin de bulunduğunu söyledi.
Emniyet Müdürü’nden ağır bilanço
Basın toplantısı düzenleyen Paris Emniyet Müdürü Michel Delpech, olaylarla ilgili “Cumartesi günü eşi görülmemiş bir şiddet olayı yaşandı” ifadelerini kullandı. Delpech, 412 kişinin olaylar sırasında tutuklandığını belirterek, “Bu rakam daha önce hiç ulaşmadığımız bir rakamdı. Hazırlıklı bir şiddet vardı. Banliyölerde görev yapanlar da dahil tüm polis şefleri, böylesine bir şiddet görmedikleri konusunda aynı görüşü bildirdiler. Çekiçler, bahçe aletleri, spreyler, patlayıcılar, havai fişekler, her türlü malzeme ile çok kararlı bir şekilde gelmişlerdi. Güvenlik güçleri, bankalar, anıtlar, medya, dükkanlar hedefleriydi” diye konuştu.
İtfaiye ekiplerinin 249 yangına müdahale ettiğini, 112 araç ve 6 binanın ateşe verildiğini, vitrinlerin indirildiğini, malların yağma edildiğini belirten Emniyet Müdürü Delpech, dükkan sahiplerinin suç duyurusunda bulunacaklarını belirtti. Delpech, ülke genelinde gösterilere 136 bin Sarı Yelekli’nin katıldığını, 263 kişinin ise gösteriler sırasında yaralandığını açıkladı. Olaylar sırasında polisin tutukladığı 412 kişiden 372’sinin halen gözaltında olduğunu belirtti.
3 ile 5 yıl arasında hapis cezası istemi
Paris Savcısı Remy Heitz de, gözaltında olan 378 kişinin 33’ünün 18 yaşından küçük olduğunu kaydederek, şiddet olaylarının sorumluları hakkında yargının kararlı ve hızlı bir biçimde gereğini yapacağını açıkladı. Savcı Heitz, yakalananların yanı sıra diğer sorumluluların da bulunması için soruşturmanın devam ettiğini, video kayıtları sayesinde çok sayıda yüzün tespit edildeceğini belirterek, sorumluların 3 ile 5 yıl hapis cezası istemiyle yargılanacağını açıkladı. Savcı, hızlı yargılama için mahkeme sayısının artırılacağını da sözlerine ekledi.
İçişleri yetkilileri belirtmese de, Fransız medyası, olaylar sırasında bir polis arabasında bulunan güvenlik güçlerine ait HK G36 marka saldırı tüfeğinin çalındığını, silahın bulunması için de soruşturma açıldığını yazdı.
