Cumhuriyet Halk Partisi’nin 7 Haziran genel seçimi adaylarını parti üyelerinin belirlemesine izin vermesi, daha önce görülmemiş bir durumdu. Bugüne kadar siyasi liderler adaylarını kendileri belirliyordu. Ön seçimler, partinin yeni enerji kazanma stratejisi açısından genel olarak olumlu karşılandı.
Ön seçimlerde yüzbinlerce CHP üyesi, sandıklara giderek Haziran ayında yapılacak seçimlerdeki adayları belirledi. Yüksek katılım oranı ve üyelerde oluşan heyecan genel olarak başarı olarak algılandı.
Özel: 'Partiye katkısı olmayan isimler temizlendi'
Uluslararası İlişkiler uzmanı Soli Özel, CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun kararıyla yapılan ön seçimlerin önemli siyasi sonuçları olacağını düşünüyor. Özel, CHP’nin enerji ve vizyona sahip olmayan ve iyi işlemeyen bir parti olduğunu ve bununla birlikte, ön seçimlerin iki açıdan önemli olduğunu belirtiyor. Uzmana göre birinci olarak, ön seçimler parti üyelerini harekete geçirmesi açısından önemli. Özel ikinci olarak da Kemal Kılıçdaroğlu’nun ön seçimler sayesinde partiye katkısı olmayan isimleri temizlediğini söylüyor. Soli Özel’e göre ön seçimler böyle bir temizliği, Kılıçdaroğlu’nun tek başına yapmaya çalışmasına oranla daha etkili bir yöntem.
20’den fazla milletvekili tekrar adaylık kazanamadı. Bunların birçoğu partinin ulusalcı kanadından. Parti neredeyse 10 yıldır reformcular ve ulusalcılar arasında bölünmüş durumda ve bunun partinin seçimlerdeki başarısızlığına katkı yaptığı düşünülüyor.
Marmara Üniversitesi siyaset profesörü Yüksel Taşkın, yeni seçilenlerin partinin imajını değiştirmeye çalıştığını söylüyor.
CHP’nin sıradan insanlara ulaşabilen adaylara gereksinimi olduğunu söyleyen uzman ön seçimlerin genç ve hırslı insanların politikaya girmesini sağladığını düşünüyor. Bunun iyi ve belki de “Amerikan tarzı” olduğunu söyleyen Taşkın, kadınların da beklediğinden daha başarılı olduğunu belirtiyor. Partinin merkezde de kadınlar için bir kota belirleyeceğini belirten uzman, böylece toplam kadın aday sayısının artacağını söylüyor. Taşkın ayrıca genç aday sayısının da artacağını ekliyor.
'Kadınlara daha fazla ses'
Türkiye dünyanın en düşük kadın parlamenter oranlarından birine sahip. Kemal Kılıçdaroğlu, kadınların seçim listelerinde ön sıralarda olacağı sözünü verdi. Haziran seçimlerinde CHP’li adayların yaklaşık 3’te 1’inin kadın olması bekleniyor. Parti içi liderlik pozisyonlarındaki kadınların oranı da artıyor.
Parti Başkan Yardımcısı Selin Sayek Böke, reformların zamanının çoktan geldiğini düşünüyor.
Son dört yıldır parti içinde reformu görüştüklerini ve de gerçekleştirdiklerini söyleyen Böke, “Gezi ruhu”nun partiye nüfuz etmesi gerektiğini ve daha genç, daha dinamik ve daha fazla kadına sahip bir siyasi sese sahip olmaları gerektiğini belirtiyor. Böke, Kemal Kılıçdaroğlu’nun da böyle düşündüğünü söylüyor.
Uzmanlar ön seçimlerdeki başarının Kemal Kılıçdaroğlu’nun parti üzerindeki kontrolünü sağlamlaştırdığını düşünüyor. Bu da parti başkanının daha reformcu bir politika izleme konusunda elini rahatlatabilir. Kılıçdaroğlu, bugüne dek parti içinde birçok komplo ile mücadele etmek zorunda kaldı. Bu da, arkasında medya desteği olan iktidardaki Adalet ve Kalkınma Partisi’ne, Kılıçdaroğlu’nu zayıf ve kararsız bir kişi gibi yansıtma olanağı tanıdı.
'CHP toplum partisi olmayı hedefliyor'
Siyaset uzmanı Yüksel Taşkın, CHP’nin adayları parti üyelerine seçtiren tek parti olmasının, imajını iyileştirmesine ve AKP’den siyasi yetki kapmasına yol açabileceğini söylüyor.
Ön seçimin çok önemli bir adım olduğunu söyleyen Taşkın, diğer partilerin ön seçime gitmediğini ve bunun da, CHP’ye demokratikleşme sürecini tamir edebilecek parti oldukları izlenimi sunma şansı tanıdığını belirtiyor. Taşkın, ön seçimlerin CHP’ye, Kürtler de dahil toplumun tüm kesimleriyle iyi ilişkilere sahip tek parti olma fırsat verdiğini de ekliyor. Yüksel Taşkın partisinin, AKP’nin 2000’li yıllardaki stratejisini izleyeceğini, bu boşluğu doldurmaya çalışacağını kaydediyor.
Ancak AKP’nin önemli bir farkla önde olduğu kamuoyu yoklamaları, CHP’nin alması gereken daha çok yol bulunduğuna işaret ediyor. Yalnız aynı kamuoyu yoklamaları, AKP’nin kan kaybı yaşadığına, seçmenlerini rakiplerine kaybettiğine ve ilk defa siyasi çoğunluğunu kaybedebileceğine de dikkati çekiyor. Uzmanlara göre önseçimlerin başarıya ulaşması, Adalet ve Kalkınma Partisi’nin önceki seçimlere oranla daha güçlü bir muhalefetle karşılaşabileceği anlamına geliyor.
