Türkiye’de olağanüstü hal kapsamında bugüne kadar 25 kanun hükmünde kararname (KHK) yayınlanırken; askeri, kolluk ve sivil personel olarak kamu görevlerinden ihraç edilen kişi sayısı 108 bin 25 oldu.
Geçen yıl 15 Temmuz darbe girişiminin ardından Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın başkanlığındaki toplantıda Bakanlar Kurulu’nca 21 Temmuz günü 3 ay süreyle olağanüstü hal (OHAL) ilan edildi. 2935 sayılı OHAL Kanunu uygulamaya konularak, KHK’lar aracılığıyla pek çok yasada değişiklikler yapıldı ve kamu görevlileri yargı kararı olmaksızın memuriyetten çıkarıldı. Erdoğan ve Bakanlar Kurulu imzasıyla 667 sayılı KHK’dan itibaren sonuncusuyla birlikte 25 kararname Resmi Gazete’de yayınlandı.
Amerika’nın Sesi, söz konusu KHK’ları gözden geçirdi ve ekli listelerdeki kamu personeliyle ilgili rakamları derledi.
-
KHK'lar kaç sivil kamu çalışanı ihraç edildi? Sayıları görmek için TIKLAYIN
Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) bünyesindeki Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı, 27 Temmuz 2016 tarihli 668 sayılı KHK ile İçişleri Bakanlığı’na bağlanmıştı. Ardından TSK, Milli Savunma Bakanlığı’na bağlı hale getirilmişti. Bu nedenle sonraki KHK’larda Jandarma ve Sahil Güvenlik personeli İçişleri Bakanlığı’nın ve TSK personeli ise Milli Savunma Bakanlığı’nın listeleriyle ihraç edildi. Ancak TSK yapısında darbe girişimi gerekçesiyle ilgili yapılan değişiklikler, askeri personel rakamları hazırlanırken göz ardı edildi.
Sadece dün 7 bin 301 kişi ihraç edildi
Son yayınlanan 697 sayılı KHK’yla yeni ihraç ve kamu görevine geri alma kararlarına imza atıldı. Dünkü KHK’nın 5 Haziran tarihli Bakanlar Kurulu’nun imzasını taşımasından dolayı neden 40 gün bekletildikten sonra bugün akşam Resmi Gazete’nin mükerrer sayısı çıkartılarak yayınlandığı anlaşılamadı. Sadece bu son kararnameyle birlikte ihraç edilen sivil personel sayısı 4 bin 216 kişi oldu. TSK’dan 782 personel ihraç edildi. Bu kararnameyle Emniyet Genel Müdürlüğü’nden 2 bin 303, rütbeliler dahil polis memuru hakkında ihraç kararı alındı. Sadece bu kararnameyle 7 bin 301 kişi kamu görevinden ihraç edilmiş oldu.
26 KHK’daki genel ihraç durumu nedir?
Amerika’nın Sesi’nin derlemesi itibariyle dünkü dahil 26 KHK incelendiğinde personel ihraçları tablosu şu durumda:
Türk Silahlı Kuvvetleri’nden 5 bin 534 subay, 3 bin 816 astsubay, 45 sözleşmeli er, 167 memur ve 67 işçi olmak üzere toplam 9 bin 629 kişi ihraç edildi. Böylece TSK’daki 9 bin 395 askeri personel görevlerini ve rütbelerini kaybetti. TSK’dan ihraç edilen sivil personel sayısı ise 234 oldu.
Türkiye’de kolluk kuvvetlerinde sayısal büyüklük açısından en önemli güç konuma dönüşmüş olan Emniyet Genel Müdürlüğü’nden toplam 23 bin 292 kişi ihraç edildi. Bu kapsamda, Emniyet’ten rütbeliler dahil 23 bin 190 polis ve 23 mahalle bekçisi görevlerinden atıldı. Emniyet’in ihraç ettiği sivil memur sayısı ise 79 oldu.
Askeri personel ve Emniyet’in kolluk gücü haricinde Türkiye genelinde kamu kurum ve kuruluşlarından toplam 72 bin 578 sivil personel ihraç edildi.
Yukarıdaki veriler itibariyle Türkiye genelinde askeri, kolluk ve sivil personel olarak kamu görevlerinden ihraç edilen kişi sayısı 105 bin 499 olarak tespit edildi.
Geri iadelerle birlikte durum ne oldu?
Süreçte, KHK’lar aracılığıyla askeri ve sivil personel hakkında kamu görevlerine geri dönüş kararları da alındı. Bu kapsamda, bin 473 sivil personel kamu kurum ve kuruluşlarında görevlerine iade edildi.
TSK’ya 26 subay, 25 astsubay ve bir sözleşmeli er olmak üzere toplam 52 askeri personel geri döndürüldü. Emniyet’te ise, 36 polis memuru görevlerine geri döndü.
Böylece asker, sivil ve kolluk olarak toplam bin 561 kişi işlerine iade edilmiş oldu. Bunun sonucunda Türkiye genelinde askeri, kolluk ve sivil personel olarak kamu görevlerinden ihraç edilen kişi sayısı 103 bin 938 rakamına düştü. Ancak bu rakama hakim ve savcılar dahil değildi.
Hakim ve savcılar ayrıca ihraç edildi
Türkiye genelinde kamu görevlerindeki hakim ve savcılar ise, KHK listeleriyle değil ilgili kurum kararlarıyla ihraç edildi.
Hakim ve Savcılar Yüksek Kurulu (HSYK), peyderpey hakim ve savcı ihraç kararlarına imza attı. Geçen yıl içerisinde ilk önce 24 Ağustos’ta 2 bin 847 hakim ve savcı ihraç edildi. Ardından 2 Eylül’de 543 ve 17 Kasım’da 203 hakim ve savcı kamu görevlerinden atıldı. Bu yıl içerisinde ise, HSYK kararıyla 21 Şubat’ta 227 ve 18 Mart’ta 202 hakim ve savcı ihracı gerçekleşti. Bu süreçte, HSYK, 9 Aralık 2016’da 78 ve 30 Mart 2017’de ise 4 hakim ve savcı hakkında göreve iade kararı aldı. Böylece HSYK kararlarıyla 4 bin 22 hakim ve savcı kamu görevinden atıldı. Buna karşın 82 kişi görevine iade edildiğinde hesaba katıldığında, toplam 3 bin 940 hakim ve savcı işsiz kaldı.
Askeri Yüksek İdare Mahkemesi ise, 14 Ekim 2016 günü Resmi Gazete’de yayınlanan kararıyla 104 hakim subay hakkında ihraç kararı verdi.
Ayrıca Anayasa Mahkemesi 9 Ağustos 2016 tarihinde Yüksek Mahkeme üyesi iki kişiyi (Alparslan Altan ve Erdal Tercan) ihraç etti. Bunun ardından Mahkeme, 30 Aralık 2016’da bir raportör, 4 raportör yardımcısı ve 36 memur olmak üzere toplam 41 personelini kamu görevinden attı. Dolayısıyla Mahkeme’den 43 kişi atıldı.
Şimdi yargıdaki ihraçlar da eklendiğinde; Türkiye genelinde askeri, kolluk ve sivil personel olarak kamu görevlerinden ihraç edilen kişi sayısı toplam 108 bin 25 rakamına ulaştı.
Sonuçta, Türkiye genelinde 108 bin 25 kişi kamu görevlerinden ihraç edilmiş oldu.
-
KHK'lar kaç sivil kamu çalışanı ihraç edildi? Sayıları görmek için TIKLAYIN
Sivil personel ihraçları
OHAL gerekçesiyle KHK’lar aracılığıyla kamu kurum ve kuruluşlarından yapılan sivil personel ihraçları ayrıntıları ise şöyle oldu:
- Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM): 81
- Sayıştay Başkanlığı: 162
- Danıştay Başkanlığı: 94
- Yargıtay Başkanlığı: 214
- Yüksek Seçim Kurulu: 18
- Başbakanlık: 4124
- Aile ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı: 592
- Avrupa Birliği (AB) Bakanlığı: 20
- Adalet Bakanlığı: 4781
- Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı: 456
- Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı: 1297
- Çevre ve Şehircilik Bakanlığı: 457
- Dışişleri Bakanlığı: 429
- Ekonomi Bakanlığı: 79
- Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı: 955
- Gençlik ve Spor Bakanlığı: 473
- Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı: 1064
- Gümrük ve Ticaret Bakanlığı: 402
- İçişleri Bakanlığı: 1013
- Belediyeler (mahalli idareler): 3835
- Kalkınma Bakanlığı: 244
- Kültür ve Turizm Bakanlığı: 237
- Maliye Bakanlığı: 2622
- Milli Eğitim Bakanlığı: 33230
- Milli Savunma Bakanlığı: 95
- Orman ve Su İşleri Bakanlığı: 200
- Sağlık Bakanlığı: 7573
- Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı: 944
- ÖSYM: 15
Bunun yanı sıra Hakim ve Savcılar Yüksek Kurulu’ndan (HSYK) 21 sivil memur ihraç edildi.
Ayrıca Yükseköğretim Kurulu’na (YÖK) bağlı kamu üniversitelerinden 5 bin 602 akademik personel ve bin 249 idari personelin işine son verildi.
Askeri personel ihraçları
OHAL döneminde yapısı değiştirilmekle birlikte TSK personeli olarak toplam 9 bin 629 kişi ihraç edildi. Bunun ayrıntılarıysa şöyle:
- Genelkurmay Başkanlığı: 226 subay, 68 astsubay ve 10 memur,
- Kara Kuvvetleri Komutanlığı: 2 bin 102 subay, bin 260 astsubay, 22 sözleşmeli er, 77 memur ve 18 işçi,
- Hava Kuvvetleri Komutanlığı: 936 subay, 627 astsubay, 21 sözleşmeli er, 42 memur ve 3 işçi,
- Deniz Kuvvetleri Komutanlığı: 607 subay, 368 astsubay, 2 sözleşmeli er, 26 memur ve 46 işçi,
- Jandarma Genel Komutanlığı: bin 575 subay, bin 429 astsubay ve 12 memur,
- Sahil Güvenlik Komutanlığı: 88 subay ve 64 astsubay.
Özel kuruluşlardaki öğretmenler de etkilendi
Kamudan ihraç edilen personel sayısına ilaveten Milli Eğitim Bakanlığı, 667 sayılı KHK’ya dayanak göstererek özel eğitim-öğretim kuruluşlarında öğretmenlik yapanlar hakkında mesleki lisans iptali kararı almıştı. Bu kapsamda, kamudan değil ama özel kuruluşlarda görevli 22 bin 474 kişi, öğretmenlik lisansını kaybetmişti. Sonrasında Milli Eğitim Bakanlığı, 16 Aralık 2016 tarihinde 614 kişi hakkında öğretmenlik lisansı iadesi kararı aldı. Özel kuruluşlardaki öğretmenler açısından başka güncel verilere ise ulaşılamadı.
Yurtdışındaki öğrenciler de bursunu yitirdi
OHAL gerekçesiyle yayınlanan KHK’lar çerçevesinde; “1416 sayılı Ecnebi Memleketlere Gönderilecek Talebe Hakkında Kanun” kapsamında yurtdışında eğitim alan 294 öğrenci hakkında “ilişik kesme” kararı alındı.
Buna karşın KHK’lardaki geri alma kararlarıyla 27 öğrenci hakkındaki “ilişik kesme” kararından vazgeçildi.
Böylece yurtdışındaki Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı 267 öğrenci, eğitim konusundaki devlet bursunu kaybetti.
