Erişilebilirlik

Netanyahu Mavi Marmara Olayı İçin Özür Diledi


İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu’nun Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’dan Mavi Marmara olayıyla ilgili olarak özür dilediği ve Erdoğan’ın özrü kabul ettiği bildirildi.

Başkan Barack Obama’nın ilk olarak Erdoğan ve Netanyahu arasında bugün yapıldığını duyurduğu telefon görüşmesinin ayrıntıları ulaştı. Görüşmeye Obama'nın kendisi aracılık etti.

Obama yönetiminden iki üst düzey yetkili, Beyaz Saray muhabirlerine yaptıkları açıklamada, Netanyahu'nun telefon görüşmesinde, Mavi Marmara olayının iki ülke arasında ilişkilerin kötüleşmesine yol açmasından üzüntü duyduğunu, yaptıkları soruşturma sonucunda ‘operasyonel hatalar’ ortaya çıktığını söylediğini belirtti. Açıklamaya göre, Netanyahu ayrıca yaşanan ölüm olaylarından dolayı İsrail adına özür diledi, iki ülkenin gelecekte ilişkilerini normalleşmesi ve birlikte verimli bir şekilde çalışmasını umduğunu kaydetti.

Erdoğan ise telefonda Netanyahu’nun özrünü Türk halkı adına kabul ettiğini açıkladı, Türkiye ve İsrail arasındaki, Türk ve Yahudi halkları arasındaki uzun ilişkileri övdü.

Beyaz Saray yetkilileri, telefon görüşmesinin yapılmasına gerekçe olarak, Amerika’nın bölge ülkelerini, özellikle de Türkiye ve İsrail’in birlikte çalışmasını görmek istemesini gösterdi. Yetkililer, “Netanyahu bu görüşü Başbakan Erdoğan’a aktarmak istedi ve aktardı,” diye konuştu.

Obama yönetimi yetkilileri bunu ayrıca iki ülke arasında ilişkilerin normalleşmesinde “ilk adım” olarak tanımladı, konunun bu hafta Obama ve Netanyahu arasında Kudüs’te ele alındığını söyledi.

Havaalanında kurulu özel karavanda gerçekleşti

Beyaz Saray tarafından açıklanan Erdoğan-Netanyahu telefon görüşmesi, Obama’nın uçağı Ürdün’e yola çıkmadan önce havaalanında kurulu özel karavanda gerçekleşti.

Erdoğan ve Netanyahu arasındaki telefon görüşmesi yarım saat sürerken, görüşmeye kısa bir süreliğine Obama’nın da dahil olduğu kaydedildi.

İsrail Tazminat Ödeyecek

1 Haziran 2010'da İsrail donanmasının Gazze'ye giden yardım filosuna müdahalesinin ardından İsrail komandoları helikopterle filonun ana gemisi olan Mavi Marmara gemisine inmiş, biri Amerikan vatandaşı dokuz Türk vatandaşını öldürmüştü.

Beyaz Saray'ın açıklaması İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu'nun ofisinden de doğrulandı. İsrail Başbakanlığı tarafından yapılan açıklamada, "Başbakan Netanyahu, can kaybına yol açmış olabilecek tüm hatalardan dolayı Türk halkından özür diledi ve tazminat ödemeye razı oldu" deniyor.

Ankara'da Başbakanlık'tan yapılan ayrı açıklamada da "Sayın Netanyahu ayrıca, İsrail’in, sivil halkın kullanacağı malların Gazze dahil Filistin topraklarına girişine ilişkin kısıtlamaları esas itibariyle kaldırdığını ve sükunet devam ettiği müddetçe bu durumun da devam edeceğini ifade etmiştir," denildi.

Türkiye Mavi Marmara olayından dolayı İsrail'den üç şart istiyordu ve bunlardan ikisi İsrail'in özür dilemesi ve ölenlerin yakınlarına tazminat ödenmesi idi. Üçüncü şart ise İsrail'in Gazze ablukasını kaldırmasıydı. Ancak Ankara'daki Başbakanlık'tan gelen açıklamadaki bu ifade doğrultusunda İsrail, Gazze ablukasını kaldıracağı yönünde bir işaret vermedi.

Telefon görüşmesini ilk Beyaz Saray duyurdu

Türk ve İsrail başbakanları arasındaki telefon görüşmesi ilk Beyaz Saray tarafından yapılan bir yazılı açıklamayla duyurulmuştu. Açıklamada Obama’nın bu görüşmeyi memnunlukla karşıladığı belirtildi.

Beyaz Saray açıklamasında, “Amerika hem Türkiye hem de İsrail’le yakın ortaklığına; bölgesel barış ve güvenliğin ilerletilmesi için iki ülke arasındaki olumlu ilişkilerin yeniden tesisine büyük önem veriyor” ifadesi kullanıldı.

Obama’nın açıklamasında ayrıca, “İki lider arasında bugün yapılan görüş alışverişinin, bölgesel işbirliği ve güvenlik alanlarının yanısıra diğer sorun ve fırsatlarla ilgili olarak, taraflar arasında derin işbirliği sağlaması konusunda umutluyum” denildi.

Amerikalı siyasetçiler de Washington’un Ortadoğu’daki iki önemli müttefiki Türkiye ve İsrail arasındaki gerginlikle ilgili rahatsızlıklarını zaman zaman değişik ortamlarda dile getirmişti.

Obama: 'Zamanlama Doğruydu'

Başkan Barack Obama, Türk ve İsrail başbakanları arasında ayarladığı telefon görüşmesiyle ilgili diğer ayrıntıları, Ürdün'de Kral Hüseyin'le birlikte yaptığı ortak basın toplantısında açıkladı.

"İyi tarihi ilişkilere sahip olan İsrail ve Türkiye'nin ilişkilerini yeniden normalleştirmesinin iki ülkenin de yararına olacağını uzun süredir söylüyordum" diye konuşan Obama, ilişkilerin Mavi Marmara olayından sonra gerilmesinin ardından iki yıl boyunca tarafları ilişkileri yeniden onarmaya ikna için çalıştığını söyledi. Obama, "ortak çıkarlarını ve kaygılarını ilgilendiren geniş kapsamlı konular etrafında bir araya gelmek için her konuda anlaşmak zorunda olmadıklarını" taraflara anlatmaya çalıştığını sözlerine ekledi.

Başkan Obama, İsrail ziyareti sırasında zamanlamanın doğru olduğuna inandığı için planlarını Başbakan Benyamin Netanyahu ile görüştüğünü, ikisinin de artık zamanın geldiği konusunda görüş birliğine vardığını kaydetti. Obama, "Neyse ki taraflar, bölgedeki iki çok önemli ülke arasındaki ilişkileri yeniden normalleştirme sürecini başlatabildi" diye konuştu.

Sürecin daha başlangıç olduğunu ve sonuçlanması için zaman alacağını vurgulayan Obama, Türkiye ve İsrail arasında yalnızca Filistin sorunu değil, birçok konuda görüş ayrılığı olduğunu, ama kapsamlı bir alanda da çıkar paylaştığını belirtti. Başkan Obama, Türkiye ve İsrail için "olağanüstü güçlü ortaklarımız ve dostlarımız" ifadesini kullanırken, iki ülkenin ilişkilerini düzeltmesinin Amerika'nın çıkarına olduğunu söyledi. Obama, sürecin başlamasından memnun olduğunu açıkladı.

BM'den kutlama

Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Ban Ki Moon da Türkiye ve İsrail başbakanları arasındaki telefon görüşmesini ve ilişkileri yeniden normalleştirme kararını memnunlukla karşıladı. Ban, sürecin başlamasındaki katkısından dolayı Başkan Obama'yı da övdü.

BM'den yapılan yazılı açıklamada, Türkiye ve İsrail arasında ilişkilerin yeniden normalleşeceği yönündeki açıklamanın "bölge istikrarı için önemli ve umut dolu bir işaret" olduğu kaydedildi.

STÜDYO VOA

Köprü kazasının ardından milyarlarca dolarlık tazminat bekleniyor – 28 Mart
lütfen bekleyin

No media source currently available

0:00 0:29:59 0:00
XS
SM
MD
LG