Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın “asla böyle bir şey söz konusu değil” tepkisine rağmen muhalefet liderleri, gelecek seçimde "iktidar değişikliğinin sağlanmasıyla" birlikte başbakanlık mekanizmasına sahip parlamenter sisteme geçileceği mesajını veriyor.
Erdoğan, liderliğini yürüttüğü AKP ve Cumhur İttifakı ortağı MHP’yle birlikte iktidar cephesi olarak fiilen başkanlık sistemi olan Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nden geri dönüş olmayacağı mesajlarını yineledi. Oysa AKP içerisinde dahi kamuoyu anketlerine göre mevcut hükümet sisteminden memnuniyetsizlikler arttığı için parlamenter sisteme geri dönüş tartışması var. Bu nedenle AKP kulislerinde son günlerde parlamenter sisteme geçişi de Erdoğan’ın liderliğinde gerçekleştirme yönünde adımlar atılabileceği iddiaları dile getirildi. Ancak Erdoğan, AKP içerisinde bunun konuşulduğu iddiasına tepki göstererek, “Asla böyle bir şey söz konusu değil. Başkanlık sistemini getiren bir iktidar kalkıp da muhalefetin kuyruğuna takılır mı? Böyle bir şey asla olamaz. Biz başkanlık sistemini getirdik ve bu yeni sistemden de memnunuz. Başkanlık sistemiyle inşallah yolumuza devam edeceğiz. Başkanlık sistemiyle aldığımız mesafe de ortadadır. Bizi yıllarca geride bırakmış olan eski vesayetçi sistemi tekrar denemenin anlamı yok. Eski sistem demek, yamalı bohça demektir. Eski sistem demek, sürekli koalisyon hükümetlerinin olması demektir. Eski sistem demek, kesinlikle sağlıklı bir yönetim biçiminin olmayışı demektir. Olay bu kadar basittir” dedi.
Erdoğan’ın Soçi'den dönüşünde mevcut başkanlık sisteminden vazgeçmeyeceği mesajını vermesi üzerine İyi Parti Genel Başkanı Meral Akşener, sosyal medya hesabındaki paylaşımıyla tepki gösterdi. Akşener paylaşımında, “Sen bu ucube sistemden ve saray sefasından elbette memnun olabilirsin. Ama milletimiz her gün ağırlaşan şartlarda hayatta kalmaya çalışıyor. İşte bu yüzden; sen gidiyorsun ve biz bu ucube sistemi değiştirip bu umursamazlığa son vermeye geliyoruz” ifadelerini kullandı.
Muhalefet ortak metin hazırlığını sürdürüyor
Muhalefet cephesinde parlamenter sisteme geçiş sürecini yürütmek üzere gelecek seçimler için ilkeler üzerinde uzlaşma sağlamak amacıyla görüşme trafiği de kesintisiz şekilde sürüyor. CHP Genel Başkan Yardımcısı Muharrem Erkek, İyi Parti Genel Başkan Yardımcısı Bahadır Erdem gibi siyasi parti genel başkan yardımcıları koordinasyonunda kamuoyuna açıklanmak üzere ilkeler metni üzerinde çalışmalar yürütüyor. Siyasi partiler arasında uzlaşma sağlandığında bu ortak metni liderler hep birlikte kameralar karşısına geçerek açıklayacak görünüyor.
Bu arada liderler arasında da karşılıklı görüş alışverişi ziyaretleri, düğün gibi farklı gerekçeli toplantılarla buluşmalar da yapılıyor. CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu ile İyi Parti Genel Başkanı Meral Akşener son günlerde pek çok etkinlikte biraradaydı. Kılıçdaroğlu, ayrıca 30 Haziran’da 29 maddelik güçlendirilmiş parlamenter sistem ilkelerini kamuoyuna açıklamıştı.
Akşener, bugün İyi Parti Genel Merkezi’nde Saadet Partisi Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu ve beraberindeki heyeti ağırladı ve burada ortak metin hazırlığına işaret etti.
Meral Akşener, “İyi Parti olarak, 'iyileştirilmiş, güçlendirilmiş parlamenter sistem adı altında ana ilkelerini, devlet tasarımını, sistem tasarımı öne koyduğumuz bir açıklama yaptık. Diğer siyasi partilerin de bu konuda görüşleri var. Bu unsurların ortaklaşmasına dair bir çalışma var. Daha sonra biraraya gelip, hepimizin imzasını atacağı bir çerçeve oluşacak. Bu aynı zamanda seçimlerde milletimize atacağımız adımların da yer alacağı bir mutabakat, milletimize söz verdiğimiz bir metin olacak” dedi.
Akşener: “Adayımız Erdoğan gibi tek adamlık yetkilerini kullanmayacak”
Muhalefet açısından gelecek seçimlere yönelik yaklaşımlarındaki farklılığı vurgulayan Akşener, “Gelecek seçimlerde Erdoğan ve karşıtları değil, tek adam rejimi mi yoksa hukukun, adaletin tesis edildiği, demokrasinin tam olarak uygulandığı ve parlamenter demokrasiye geçisin bir seçimi mi olacağı bir tema olacak. Cumhur İttifakı, Millet İttifakı'nın adayını çok merak ediyor. Daha önceden ‘Alsınlar seçim kararını Millet İttifakı’nın adayını öğrensinler. 13. Cumhurbaşkanı, Millet İttifakı'nın adayı olacak' diye ifade etmiştim. Benimle ilgili zaman zaman ortaya konan iddialarla ilgili de net bir şekilde cevap verdim. O gün seçilen Millet İttifakı'nın Cumhurbaşkanı adayı, çok hızlı bir biçimde parlamenter sisteme geçiren, Erdoğan'ın tek adamlık sisteminde mutlu mutlu kullandığı o yetkileri kullanmayacak, seçildikten sonra parlamenter sisteme geçilmesiyle beraber Almanya Cumhurbaşkanı gibi bir Cumhurbaşkanı olmaya devam edecek ve mutlaka kazanacak bir arkadaşımız olacak. Bu nedenle de ben Cumhurbaşkanı adayı değil, partimin 1. parti olacağı, ona yönelik çalışacağımız parlamenter sistemin başbakanlığına talibim dedim” açıklaması yaptı.
Saadet Partisi lideri: "Başkanlık sisteminde itirazlara itibar edilmiyor"
Saadet Partisi Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu da, mevcut sistemde Türkiye’nin her geçen gün artmakta olan problemlerine çözüm üretilmediğini ifade etti.
Karamollaoğlu, “Seçimlere normal şartlarda 1.5 yıldan fazla zaman var ama öyle gözüküyor ki Sayın Cumhurbaşkanı Meclis açıldıktan sonra Meclis'te seçim kanunlarıyla ilgili birtakım değişikliğe gidecekler. Kısa vadeli menfaatlerini geliştirmek için yaptıkları açık. Kamuoyunda son zamanlarda oluşan hava ne olursa olsun problemler çözülmediği sürece vatandaşın rahat etmesi mümkün değil. İnsanlar söze doydular, icraat bekliyorlar. Önümüzdeki seçimler önemli bu konuda da dirsek temasına ihtiyaç var. Esas mesele ister tek adam sistemi, iste parlamenter sistem. Esas mesela insanların dertlerini çözecek politikalar üretmek. Bizim en büyük sıkıntımız Sayın Erdoğan'ın bütün şikayetleri politik olarak algılayıp reddetmesi. Mutlaka denetlenebilir yönetime ihtiyaç var. Bir ülkede her hakim, her savcı, her emniyet müdürü yanlış yapar diye bir şey yok. Önlenmezse sorun çıkar tehlike burada. Başkanlık sisteminin getirdiği problem de buradan kaynaklanıyor. İtirazlara itibar edilmiyor” dedi.
Babacan: "Her türlü senaryoyu dikkate alıyoruz"
DEVA Partisi Genel Başkanı Ali Babacan da, son olarak “Seçim ittifakı, seçime girerken Yüksek Seçim Kurulu'na (YSK) bunun söylenmesidir. Buna göre sistem işliyor. Seçim bittikten sonra hukuki hiçbir niteliği kalmıyor. Adı üzerinde 'seçim ittifakı.' Seçimden sonraki süreç gönüllü bir birlikteliktir. Cumhur İttifakı da Millet İttifakı da gönüllü birliktelik. Bir sonraki seçime girerken ittifaklar nasıl şekillenir, biz parti olarak herhangi bir ittifakta yer alır mıyız veya kendi başımıza mı seçime gireriz bunlar seçim takvimi yaklaşınca vereceğimiz bir karar. Önümüzdeki süreçte bütün opsiyonları açık tutarak bir yandan kendimiz çalışmaya devam edeceğiz. Bir yandan da Türkiye'de seçime kadar siyasi yapıların nasıl şekilleneceğini izleyeceğiz. Her türlü senaryoyu dikkate alan çalışmalar yapıyoruz” açıklamasında bulunmuştu.
Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu da, 9 Kasım 2020’de anayasa uzmanlarıyla birlikte güçlendirilmiş parlamenter sistem önerisini açıklayarak, diğer muhalefet liderlerine iletmişti.
