KAHİRE —
Gazetecilik zor bir meslek ve birçok ülkede gazetecilik yapmak zor. Son yıllarda büyük olaylara sahne olan Mısır’da da özellikle kadınların gazetecilik ve fotomuhabirliği yapması giderek zorlaşıyor. Amerika’nın Sesi’nden Sebastian Meyer, Mısır’da çalışan fotomuhabirleriyle mesleğin zorluklarını konuştu.
Tüm dünyada gazetecilik giderek daha zor bir meslek haline geliyor. Gazeteciler, foto muhabirleri, kameramanlar giderek daha güvenliksiz, daha tehlikeli ortamlarda çalışmak zorunda kalıyor. Mısır’da da durum farklı değil. Üç yıldır Mısır’da gazeteciler ülkede yaşanan benzeri görülmemiş değişiklikleri ve şiddet olaylarını belgeledi, görüntüledi. Protesto gösterilerinden seçimlere, askeri darbeden göstericilere karşı şiddet kullanımına kadar birçok olay, dünyaya onların sayesinde ulaştı. Ancak Mısır’da özellikle kadınlar için medyada çalışmak hiç de kolay değil. Can güvenliğinin olmaması kadar, halkın basına güvenini kaybetmesi de ciddi bir sorun.
El-Masri El-Yorum gazetesinde çalışan fotomuhabiri Hamada Elrasim bundan çok şikayetçi: “Devrim sırasında, devrimin ilerlemesine yardımcı olan en büyük unsur, çekilen resim ve videolar oldu. Tahrir Meydanı’nda toplanan halk, mesajlarını Mısır’ın diğer bölgelerine ve dünyaya duyurmak için gösteriler sırasında çektikleri resim ve videoları sosyal medyada paylaştı. Ancak şimdi durum farklı. Artık halk, fotomuhabirlerine, güvenmiyor.”
Hamada Elrasim, işini yaparken birçok kişinin kendisini engellemeye çalıştığını, birçok yerde fotoğraf çekmesine izin verilmediğini anlatıyor.
İman Helal de Mısırlı bir fotomuhabiri, Mısır’da yayınlanan bir gazetede çalışıyor. Kadın fotomuhabiri olarak iki alanda sorun yaşadığını anlatıyor: “Birincisi kadın olduğum için sıkıntı yaşıyorum çünkü bu meslekte erkekler çoğunlukta ve birçoğu kadınlarla çalışmak istemiyor. Kimse kadınların bu mesleğe girmesini istemiyor, onları teşvik etmiyor. Arkadaşlarım bile bu mesleğe devam edersem evlenemeyeceğimi, çocuk sahibi olamayacağımı söyleyip duruyor.”
Sorunlar sadece kadın fotomuhabiri olmakla sınırlı değil. Mısır’da bazı çevreler herşeyin görüntülenmesini, fotoğrafının çekilmesini istemiyor. Ayrıca yabancı bir haber kuruluşu için çalışmayan muhabirler ve gazeteciler taraf olarak görülüyor. İman Helal, bir örnek veriyor: “Ordu, cumhurbaşkanı Muhammet Mursi’yi devirip iktidarı ele geçirdiği zaman Müslüman Kardeşler’le ilgili resim çekmekte zorlandık. İstemiyor, izin vermiyorlardı. Bir keresinde polisle Müslüman Kardeşler arasında çıkan olaylar sırasında Rabiya el-Adeviye Camii’nde üç saat ölü ve yaralı resmi çektim. Benim yabancı bir gazete ve ajans için çalışmadığımı keşfettikleri zaman bıçakla tehdit ederek fotoğraf makinemi elimden almaya çalıştılar.”
Maya Alleruzzo, Associated Press Haber Ajansı’nın Ortadoğu’dan sorumlu foto editörü. Başkent Kahire’de görev yapıyor. Son birkaç yıldır Mısır’da fotomuhabirliği yapmanın daha da zorlaştığını doğrulayan Alleruzzo’ya göre, en temel sorun can güvenliği olmaması. Üstelik yerli veya yabancı basın için çalışmak da farketmiyor.
Alleruzzo, “Her an tek başınıza sokakta, göstericilerin arasında kalabilirsiniz. Çevredeki gruplardan birinin saldırısına uğramanız mümkün. Ya da güvenlik kuvvetlerinin müdahalesi sırasında saldırıya hedef olabilirsiniz. Herkes bütün medya kuruluşlarına kuşkuyla bakıyor, üstelik yabancı bir haber kuruluşu için çalışıyorsanız size şüpheyle yaklaşıyorlar. Oysa hemen hergün bazıları kadın olan fotomuhabirlerinden harika fotoğraflar alıyoruz. Ancak bu işi çok tehlikeli bir ortamda yaptıkları bir gerçek,” diyor.
Güvenlik sorunu yalnızca siyasi karışıklık olan ülkelerde yaşanmıyor. Çatışma bölgelerinde durum daha da kötü. Gazetecileri Koruma Komitesi adlı örgüte göre 2012 yılında dünyanın çeşitli yerlerinde toplam 69 gazeteci öldürüldü. Ölümlerin yüzde 46’sı cinayet, yüzde 36’sı iki ateş arasında kalmak yüzünden, yüzde 17’si de tehlikeli görevler sırasında meydana geldi. 2013'te de durum fazla düzelmedi.
Tüm dünyada gazetecilik giderek daha zor bir meslek haline geliyor. Gazeteciler, foto muhabirleri, kameramanlar giderek daha güvenliksiz, daha tehlikeli ortamlarda çalışmak zorunda kalıyor. Mısır’da da durum farklı değil. Üç yıldır Mısır’da gazeteciler ülkede yaşanan benzeri görülmemiş değişiklikleri ve şiddet olaylarını belgeledi, görüntüledi. Protesto gösterilerinden seçimlere, askeri darbeden göstericilere karşı şiddet kullanımına kadar birçok olay, dünyaya onların sayesinde ulaştı. Ancak Mısır’da özellikle kadınlar için medyada çalışmak hiç de kolay değil. Can güvenliğinin olmaması kadar, halkın basına güvenini kaybetmesi de ciddi bir sorun.
El-Masri El-Yorum gazetesinde çalışan fotomuhabiri Hamada Elrasim bundan çok şikayetçi: “Devrim sırasında, devrimin ilerlemesine yardımcı olan en büyük unsur, çekilen resim ve videolar oldu. Tahrir Meydanı’nda toplanan halk, mesajlarını Mısır’ın diğer bölgelerine ve dünyaya duyurmak için gösteriler sırasında çektikleri resim ve videoları sosyal medyada paylaştı. Ancak şimdi durum farklı. Artık halk, fotomuhabirlerine, güvenmiyor.”
Hamada Elrasim, işini yaparken birçok kişinin kendisini engellemeye çalıştığını, birçok yerde fotoğraf çekmesine izin verilmediğini anlatıyor.
İman Helal de Mısırlı bir fotomuhabiri, Mısır’da yayınlanan bir gazetede çalışıyor. Kadın fotomuhabiri olarak iki alanda sorun yaşadığını anlatıyor: “Birincisi kadın olduğum için sıkıntı yaşıyorum çünkü bu meslekte erkekler çoğunlukta ve birçoğu kadınlarla çalışmak istemiyor. Kimse kadınların bu mesleğe girmesini istemiyor, onları teşvik etmiyor. Arkadaşlarım bile bu mesleğe devam edersem evlenemeyeceğimi, çocuk sahibi olamayacağımı söyleyip duruyor.”
Sorunlar sadece kadın fotomuhabiri olmakla sınırlı değil. Mısır’da bazı çevreler herşeyin görüntülenmesini, fotoğrafının çekilmesini istemiyor. Ayrıca yabancı bir haber kuruluşu için çalışmayan muhabirler ve gazeteciler taraf olarak görülüyor. İman Helal, bir örnek veriyor: “Ordu, cumhurbaşkanı Muhammet Mursi’yi devirip iktidarı ele geçirdiği zaman Müslüman Kardeşler’le ilgili resim çekmekte zorlandık. İstemiyor, izin vermiyorlardı. Bir keresinde polisle Müslüman Kardeşler arasında çıkan olaylar sırasında Rabiya el-Adeviye Camii’nde üç saat ölü ve yaralı resmi çektim. Benim yabancı bir gazete ve ajans için çalışmadığımı keşfettikleri zaman bıçakla tehdit ederek fotoğraf makinemi elimden almaya çalıştılar.”
Maya Alleruzzo, Associated Press Haber Ajansı’nın Ortadoğu’dan sorumlu foto editörü. Başkent Kahire’de görev yapıyor. Son birkaç yıldır Mısır’da fotomuhabirliği yapmanın daha da zorlaştığını doğrulayan Alleruzzo’ya göre, en temel sorun can güvenliği olmaması. Üstelik yerli veya yabancı basın için çalışmak da farketmiyor.
Alleruzzo, “Her an tek başınıza sokakta, göstericilerin arasında kalabilirsiniz. Çevredeki gruplardan birinin saldırısına uğramanız mümkün. Ya da güvenlik kuvvetlerinin müdahalesi sırasında saldırıya hedef olabilirsiniz. Herkes bütün medya kuruluşlarına kuşkuyla bakıyor, üstelik yabancı bir haber kuruluşu için çalışıyorsanız size şüpheyle yaklaşıyorlar. Oysa hemen hergün bazıları kadın olan fotomuhabirlerinden harika fotoğraflar alıyoruz. Ancak bu işi çok tehlikeli bir ortamda yaptıkları bir gerçek,” diyor.
Güvenlik sorunu yalnızca siyasi karışıklık olan ülkelerde yaşanmıyor. Çatışma bölgelerinde durum daha da kötü. Gazetecileri Koruma Komitesi adlı örgüte göre 2012 yılında dünyanın çeşitli yerlerinde toplam 69 gazeteci öldürüldü. Ölümlerin yüzde 46’sı cinayet, yüzde 36’sı iki ateş arasında kalmak yüzünden, yüzde 17’si de tehlikeli görevler sırasında meydana geldi. 2013'te de durum fazla düzelmedi.
