Irak'ta seçmenler 12 Mayıs’ta sandık başına gidecek. Saddam Hüseyin sonrası düzenlenen beşinci parlamento seçimlerine 25 parti ve 63 koalisyon katılıyor. 6 bin 904 aday parlamentodaki 329 milletvekilinden biri olmak için kıyasıya yarışıyor.
Irak Anayasası’na göre cumhurbaşkanı Kürt, meclis başkanı Sünni Arap ve başbakan da ülkedeki nüfusun çoğunluğunu oluşturan Şii Araplar arasından seçiliyor.
2009 ve 2014 seçimlerine iki büyük partiyle giren Sünni Araplar'ın 2018 seçimlerine üç iddialı partiyle katılması seçimlerdeki en büyük değişiklik. Zira mevcut başbakan Haydar Ebadi, seçildiği Kanun devleti ittifakı ve onun lideri Nuri El Maliki ile bağlarını kopararak “Zafer” adlı bir parti kurdu. Ebadi, IŞİD’e karşı üstünlük sağlayan Haşdi Şabi unsurlarının kurduğu Fetih İttifakı'yla kurduğu “Irak’ın Zaferi İttifakı”yla birlikte girecek.
Ali Semin: “Şii blokta ciddi ayrışma var”
Bilgesam Ortadoğu araştırmaları uzmanı Ali Semin de Şii partilerin içinde bulunduğu yeni durumun Irak için yeni sonuçlar doğuracağını söyledi.
Amerika’nın Sesi’ne değerlendirmelerde bulunan Semin, “Şii blokunda ciddi ayrışma var. Dava Partisi kökenli iki eski başbakan Ebadi ve Maliki iki farklı ittifaklarla 2018 seçimlerine katılıyor. IŞİD’e karşı kazandığı başarı, üstüne Kürtler'in bağımsızlık referandumunu işlevsiz hale getirmek Ebadi’ye avantaj sağlayabilir” dedi.
Ulusal Hikmet Hareketi’ni kuran Irak Yüksek İslam Konseyi Başkanı Ammar el Hekim, İran’ın etkisinin azaltılacağı bir siyasi iklim için uğraşırken Sadr hareketinin lideri Şii din adamı Mukteda Sadr da seçimlere Irak Komünist Partisiyle oluşturduğu ortak bir listeyle katılacak.
Kürt bölgesinde KDP/KYP etkisi kırılabilir mi?
Bir diğer büyük kırılma hiç şüphesiz Kürt partilerinde yaşanıyor. 25 Eylül 2017’de yapılan bağımsızlık referandumundan geri adım atan Kürtler, iki büyük önderleri eski cumhurbaşkanı ve Kürdistan Yurtseverler Birliği lideri Celal Talabani ve Goran hareketinin lideri Nevşirvan Mustafa’nın ölümlerinin yarattığı eksiklikle 2018 seçimlerine gidiyor. Kürdistan Demokrat Partisi’nin lideri Mesut Barzani de referandum sonrası artık kendi köşesinde.
Bir zamanlar Talabani’nin sağ kolu olan Irak Kürt Bölgesi eski başbakanı ve Irak eski başbakan yardımcısı Berham Salih, seçimlere Adalet ve Demokrasi İttifakı’nın lideri olarak katılıyor.
KDP Kerkük’te seçimlere katılmıyor
Semin, Kürtler'in en büyük partisi KDP’nin Kerkük’te seçime girmeyecek olmasına dikkat çekiyor.
Semin, “KDP, Kerkük’te seçimleri boykot ediyor. Bu ne demek? Kürtler'in en büyük ve en köklü partisi, Kerkük’te seçimlere girmeyecek. Kürt bölgelerinde seçimin sonuçları Kürt siyasetinin geleceği açısından tayin edici olacak. Mesela Berham Salih’in performansı ne olacak? İslami Komala partisi ya da Golan hareketi sandıkta nasıl karşılık bulacak?” diyor.
Neçirvan Barzani: “Bağdat yaralarımızı saramaz, hatalarımızı düzelteceğiz”
Erbil’de konuşan KDP’yi seçime hazırlayan Irak Kürt Bölgesi Başbakanı Neçirvan Barzani, referandum kararının bir hata olduğunu ima ederken Erbil ve Bağdat arasındaki gerilimin sürdüğü mesajı verdi.
Barzani, “Kürdistan’da kendi yaralarımızı sarabiliriz. Bağdat derdimize derman olamaz. Bu seferki çekişme, siyahla beyaz arasında zafer ve yenilgi çekişmesidir. Onlar, milletin meşru haklarına karşı dahi sırf KDP’yi ortadan kaldırmak için her cepheye girmeye hazırlar ancak KDP, hiçbir şekilde ve güçle son bulmayacaktır. KDP’yle çekişme içinde olanlar, KDP’yi alt etmek istiyor. KDP korku ve tereddüt partisi değildir. Biz korku kelimesini lügatımızdan sildik. Hiçbir zaman hatasız olduğumuzu söylemedik ancak bugün yapılan hataları gelecekte düzelteceğimizden emin olun” dedi.
Seçimlere Türkmen partileri de bir ittifakla katılıyor. Irak Türkmen Cephesi, Milliyetçi Türkmen Hareketi Partisi, Türkmeneli Partisi, Türkmen Karar Partisi, İslami Türkmen Vefa Hareketi Partisi ve Irak Türkmen İslami Partisi’nin ortak gireceği listenin adı Irak Türkmenleri Cephesi.
ITC lideri Salihi: “Her türlü müdahale karşıyız, Kerküklüler bir masa etrafında oturup sorunlarına çözüm bulmalı”
13 adayla seçime giren Türkmen koalisyonunun bir numaralı adayı olan ITC Başkanı Erşat Salihi, kampanyasında Kerkük meselesinin üzerinde duruyor.
Önceki gün Türkmeneli TV’de gazetecilerin sorularını yanıtlayan Salihi, "Kerkük’te Türkmenler, Kürtler, Araplar biz beraber yaşamalıyız kanaatine vardılar. Seçimlerden sonra ne Amerika’nın, İran’ın, Suudi Arabistan’ın ve Türkiye’nin ne de Erbil ve Süleymaniye’nin hiç kimsenin müdahalesi olmadan yuvarlak bir masa çevresinde konuşmalı ve anlaşmalıyız. Milletin büyük beklentisi vardır. Bu da Kerkük’ün siyasi ve güvenlik istikrarını sağladıktan sonra yatırım alması ve kalkınmasıdır” dedi.
Bu arada Türkiye’den giden sanatçılar Muazzez Ersoy ve Mahmut Tuncer Kerkük’te Türkmen Cephesi’nin organizasyonunda konser verdi.
“Türkiye, seçimlerde tüm taraflara eşit mesafede duruyor”
Peki Türkiye Irak seçimlerine nasıl bakıyor. Ali Semin,Türkiye’nin 2010’lu yıllarda yaptığı hatanın farkında olduğu kanaatinde.
Semin, “Türkiye, önceki seçimlerde İyad Allavi listesini destekliyordu. Bu nedenle Maliki- Ankara ilişkileri krize girmişti. Şimdi seçim dönemindeyiz Bağdat Büyükelçisi Fatih Yıldız, güney illerini ziyaret ediyor. Türkiye’nin herkese eşit mesafede olduğunu söylüyor. Ankara dengeli bir politikayı tercih ediyor. Şimdi bekle gör politikası izlemek zorunda. Bu arada Irak’ta ABD’nin siyasi hakimiyeti İngiltere’ye geçmiş durumda. Yüksek sesle dillendirilmese de ABD petrol üzerindeki etkisini sürdürmekle birlikte siyasi pozisyonunu İngiltere’ye devrediyor” dedi.
