Erişilebilirlik

Macron Anayasa Reformuyla Parlamentoyu Küçültüyor


Ülkenin en büyük kurumlarından Devlet Demiryolu’ndaki reformu ile çalışanları kızdıran ve büyük grev dalgası ile karşılaşan Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, şimdi de politikacıları kızdıracak kurumsal reforma gidiyor. Fransız hükümeti açıkladığı yeni anayasal reformla, nispi seçim sistemi, parlamenter sayısının azaltılması, parlamenter olabilme sürelerinin sınırlandırılması, Korsika’nın Anayasa’ya yazılması gibi daha açıklanmadan tepki çeken pek çok iddialı reforma gitmeye hazırlandığını duyurdu.

Bir süredir ülkedeki anayasal kurumların temslcileriyle konuşarak görüş alan Fransız hükümeti yeni "Anayasa kurumları reformunu" açıkladı. Bakanlar Kurulu’nun ardından basın toplantısı düzenleyen Başbakan Edouard Philippe, reformların "anayasal, organik ve sıradan" olmak üzere 3 ayrı tasarı şeklinde Danıştay’a ardından da 9 Mayıs’ta Bakanlar Kurulu’na geleceğini bildirdi. Reformu "Değişikliklerle amacımız ne 4’üncü Cumhuriyete geri dönmek, ne de 6’ıncı Cumhuriyete geçmektir. Amacımız 5’inci Cumhuriyetin özüne inmektir," sözleriyle özetleyen Başbakan Philippe, 2019 yılında bu reformları hayata geçirmeyi hedeflediklerini de belirtti.

Milletvekili ve senatör sayısına tırpan

Reformun en çok ses getiren düzenlemesi, Macron’un seçim kampanyasında söz verdiği gibi, milletvekili ve senatör sayısını yüzde 30 oranında azaltan madde oldu. Organik yasa tasarısı çerçevesinde düzenlenen maddeyle halen 577 olan milletvekili sayısı 404’e, 348 olan senatör sayısı ise 244’e inecek. Bir sonraki genel seçimlerde milletvekillerinin yüzde 15’i yani 60 milletvekili nispi (oransal) seçim sistemi ile belirlenecek. Bir parlamenter hem belediye başkanı hem de senatör ya da milletvekili olamayacak. Bu düzenlemeler 2022 seçimlerinden itibaren yürürlüğe girecek.

Eleştiriler üzerine, milletvekillerine grup sayısına oranla önerge sınırı getitirilmesini öngören düzenleme tasarıdan çıkarıldı. Ekonomik ve Sosyal Konsey’in 233 olan üye sayısı yarıya indirildi.

Korsika ismi Anayasa’da

Başbakan Edouard Philippe, Korsika’daki ayrılıkçıların isteği olan ancak parlamenterleri ikiye bölen "Korsika adının Anayasa’ya yazılması" talebinin de tasarıda yer aldığını "Korsika halkı Anayasamızda yerini bulacak," sözleriyle duyurdu. Ancak Korsikalı bağımsızlık yanlıları, sadece isimlerinin Anayasa’ya yazılmasını değil, emlak ve vergi işlemlerinde bağımsızlık, dillerinin anayasada korunması, yerel hükümete eğitim, sağlık gibi hizmetleri yürütme yetkisi verilmesini de istiyordu.

Korsika Yerel Parlamentosu Başkanı Jean Guy Talamoni, Başbakan Philippe’in açıklamasının hemen ardından tepki göstererek, "Bu demokrasinin inkarıdır. Elbette kabul edilemez. Son yerel seçimlerde Korsika halkının yüzde 57’sinin istediği otonomi taleplerinden çok uzaktadır. Anlaşılan o ki Paris Korsika halkının sesini duymak istemiyor. Korsikalılar demokrasiye değer görülmüyor," dedi.

Muhalefetten eleştiri : "Demokrasiye sadaka"

Ancak tasayıya ana muhalefet partisi Cumhuriyetçiler (LR) mensubu Senato Başkanı Gerard Larcher başta olmak üzere pek çok politikacı karşı çıkıyor. Larcher, nispi seçim sistemi, milletvekili sayısının azaltılması, muhalefet önergelerine sınır getirilmesi gibi düzenlemelere sert tepki vererek tasarının değşştiilmesinde rol oynadı. Tasarının Meclis’teki görüşmeleri sırasında da değişikliklerin olacağını umut ettiini söyledi.

Aşırı sağ parti Front National lideri Marine Le Pen de, "Yüzde 15 nisbi sistemin demokrasiye verilen bir sadaka olduğunu," dile getirdi.

Radikal sol France Insoumise lideri Jean Luc Melanchon ise, "Bu tasarı bir kez daha modernite adı altında parlamentonun değersizleştirilmesidir," dedi.

Sosyalist Partili Paris senatörü Marie-Noëlle Linemann ise, "Anayasa değişiklik reformu Macron iktidarının otoriter ve teknokratik sapmasını teyit eder nitelikte," diye konuştu.

"Godot’yu beklerken"

Fransız medyası ise "tasarının reformdan çok makyaj önlemler" olduğunu savundu. Liberation gazetesi başyazarı Laurent Joffrin, "Milletvekili sayısını azaltıyoruz ama yetkileri aynen kalıyor. Yüzde 15 nisbi seçim sisteminin getirilmesi azınlıklara biraz olsun olanak verecek ama çoğunluk mantığını değiştirmeyecek. Onun dışında da zaten önemli bi değişiklik yok . 6’ıncı Cumhuriyet hayallerinden çok uzak. 6. Cumhuriyet hayali tıpkı Godot’yu bekler gibi. Hep ondan konuşuruz ama asla görmeyiz, hep bekleriz ama gelmez," dedi.

STÜDYO VOA

Köprü kazasının ardından milyarlarca dolarlık tazminat bekleniyor – 28 Mart
lütfen bekleyin

No media source currently available

0:00 0:29:59 0:00
XS
SM
MD
LG