Kuzey Kore’nin son bir hafta içinde fırlattığı kısa menzilli füzeler hem ABD basının hem de askeri uzmanların gündeminde. New York Times gazetesi Kuzey Kore’nin kullandığı füzelerin büyük olasılıkla Rus yapımı olduğunu yazdı. Askeri uzmanlar da füzelerde “Rus parmak izi” olduğu görüşünde.
Kuzey Kore’nin son 1 hafta içinde ateşlediği 3 yeni kısa menzilli füze askeri uzmanlara göre tanıdık. Askeri uzmanlar bu füzelerin Rusya’nın Suriye’de konuşlandırdığı ve yıllardır da yurtdışına satmaya çalıştığı tartışmalı füzelere benziyor.
2017 yılının sonlarında balistik füze denemelerine verdiği arayı bu füze denemeleriyle sonlandıran ve Kuzey Kore’nin komşularını alarm durumuna geçiren Kim Jong Un, Cumartesi günü ilk füzenin ülkenin doğu kıyısında ve diğer iki füzenin de batı kıyısında fırlatılışını bizzat denetlemişti. Bu füzelerin hepsi Pasifik’te denize düştü.
Füzeler kısa menzilliydi. Fırlatılmaları, Kim Jong Un’un kendi kendine koyduğu Amerika ana karasına varabilecek uzun menzilli füze denemelerine ilişkin moratoryumu sonlandırmaya karar verdiği anlamına gelmiyor. Ancak Kim Jong Un’un metodolojik olarak füze kuvvetlerinin olası bir savaşa hazır olma pozisyonunu genişlettiğini ve bölgede Amerika’nın müttefiklerinin ve ABD güçlerinin güvenliğini etkileyebileceğini gösteriyor.
“Füzeler Rusların İskender füzelerine benziyor”
Kuzey Kore’nin fırlattığı bu füzeler Rusya’nın tasarladığı ve Rusların 10 yılı aşkın bir süredir envanterinde bulunan İskender adlı kısa menzilli, nükleer kapasiteli balistik füzeyle büyük bir benzerlik taşıyor.
Almanya’da bulunan ve Kuzey Kore’nin füzeleri konusunda önde gelen uzmanlardan biri olan Marcus Schiller bu füzeler için “Her yerinde Rus teknolojisinin parmak izleri var” diyor.
Marcus Schiller, füzelerin doğrudan Rusya’dan alındığını söylemese de, Kuzey Kore’nin füzelerin önemli parçalarını başka bir yerden teslim almış olabileceğini, füzelerin dış kısmı ya da gövdesi gibi kısımlarını Kuzey Kore’de üretmiş olabileceğini de ekliyor.
İskender füzesi ya da ona benzer bir füzeyle Kuzey Kore’nin yakından ilgilenmesi doğal. Bu füzeler yaklaşık 40 kilometre düz bir irtifada uçmak ve uçuş esnasında güdüm ayarlamalarını yapacak şekilde tasarlanmış.
“Füzeler olası bir savaş senaryosunda kullanılabilir”
Füzelerin bu her iki özelliği, ABD ve Güney Kore’de şu anda kullanımda olan füze savunma sistemlerindeki yani Patriot füze bataryaları ve THAAD füzesavar savunma sistemlerindeki zafiyetlerden faydalanıyor.
İskender füzesi hızlı bir şekilde fırlatılabiliyor ve bu nedenle füzenin yerde imha edilmesi sağlam yakıt motoru sebebiyle daha zor ve bu füzeler gelişmiş güdüm sistemleri sebebiyle daha isabetli.
Trump yönetiminin üst düzey üyelerinin bu füzelerin Amerika için tehdit olmadığı iddialarının aksine, bu füzeler bir savaş senaryosunda Amerika’nın Güney Kore’deki askeri üsleri gibi cephe gerisinde kalan hedeflerin vurulmasında kullanılabilir.
Güney Kore’de yaklaşık 28 bin ABD askeri ve bu askerlerin sayıları on binleri bulan yakınları ve Savunma Bakanlığı’nın sivil çalışanları bulunuyor.
Kuzey Kore 2018 yılında askeri geçit töreninde İskender benzeri bir füzenin maketini sergilemişti. Kuzey Kore’nin bu hafta fırlattığı kısa menzilli füzeler Pyonyang’ın bu füzelerle yaptığı bilinen ilk denemelerdi.
Uluslararası Stratejik Araştırmalar Enstitüsü’ndeki Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi ve Nükleer Politika Programı Direktörü Michael Elleman bu füzelerin performansının daha ayrıntılı analizi füzelerin Rusya tarafından üretilip üretilmediğine ilişkin ipuçları sağlayabileceğini belirtiyor.
Michael Elleman “Füzenin uçuş rotası ve isabeti marjinal ya da İskender füzelerinin bilinen performansı ve rotasıyla tutarlı değilse, o zaman dışarıdan teknik destekle bu füzelerin içerde üretilmiş olması ihtimali daha yüksek olur” diyor. Elleman, “Burada önemli olan belirli geliştirme adımlarını atmadan yeni bir system kurulamayacak olması. Daha önce böyle bir faaliyetin deliline rastlamadım” diyor.
Kuzey Kore’nin füze denemelerine ilişkin ilk gelen haberler, denemelerden en az birinde İskender füzelerinin izine benzer bir iz bulunduğuna işaret ediyordu.
İskender füze sistemi 2006 yılından bu yana Rus envanterinde bulunuyor. Füzenin Rus ordusu tarafından kullanılan İskender-M versiyonu 7 metreden uzun, ağırlığı da 4,000 kilogramı buluyor. Menzili 400-500 kilometre arasında.
Rusya İskender füzelerini savaşta ilk olarak 2008 yılındaki Gürcistan’a karşı denedi.
Trump İskender füzelerine işaret etmişti
İskender füzeleri uzun süredir Avrupa’da gerilim kaynağı. ABD Başkanı Donald Trump, geçtiğimiz Şubat ayında, menzili 500-5,500 kilometre arasında olan kara merkezli seyir ve balistik füzelerin üretimini, denenmesini ve yerleştirilmesini yasaklayan 1987 tarihli Orta Menzilli Nükleer Kuvvetler Antlaşması’ndan çekilme kararının arkasındaki temel neden olduğunu söylemişti.
Bu füzelerin hedeflerine ulaşması sadece birkaç dakika alıyor, karar vericilere düşünecek zaman bırakmayarak yanlış bir alarm verilmesi halinde küresel bir nükleer çatışma olasılığını da arttırıyor. Moskova İskender-M füzelerinin menzilinin operasyonel limitin hemen altında olduğunu ve bu nedenle de antlaşma ihlali olarak değerlendirilmemesi gerektiğini savunuyor.
Başından bu yana Rusya İskender füzelerini potansiyel bir ihracat olarak görüyor.
“Suriye de İskender füzelerinden istemişti”
Uluslararası nükleer silahların yayılmasının önlenmesine yönelik sınırlamalara ters düşmemek amacıyla Rusya yurtdışı satışlar için daha küçük bir silah taşımak üzere tasarlanmış daha kısa menzilli bir versiyonunu üretiyor.
Şimdiye kadar Rusya İskender-E adı verilen bu füzeyi Cezayir ve Ermenistan’a sattı. Basında yer alan haberlere göre İran, Libya, Birleşik Arap Emirlikleri, Malezya ve Suudi Arabistan’a olası satış için görüşmeler yaptı.
Küresel silah ticaretini takip eden Stocholm Uluslararası Barış Araştırma Enstitüsü’nde kıdemli araştırmacı olan Siemon Wezeman’a göre, Rusya İskender füzelerini Suriye’de kullandı. Ona göre, Suriye kendi İskender füzelerini almak istedi ancak Rusya bu talebi geri çevirdi.
Wezeman Rusya’nın İskender füzelerinin hiçbir şeklini Kuzey Kore’ye legal yollarla satamayacağını vurguladı.
Kuzey Kore’nin ilk nükleer denemesini yaptığı 2006 yılından bu yana yürürlükte olan Birleşmiş Milletler ambargosu Kuzey Kore’ye karadan karaya füzeler dahil olmak üzere önemli silahların tedarik edilmesini, BM yaptırımları da balistik füze ve ilgili teknolojinin transferini yasaklıyor.
Kuzey Kore’nin İskender’in bir kopyasını ürettiğinin tespit edilmesi halinde, Kuzey Kore bunu ilk yapan ülke olmuş olmayacak.
Güney Kore pek çoklarının İskender’den ilham alınarak yapılan kendi füzesi olduğuna inandığı füzelere sahip. Bu füzelerin ismi Hyunmoo-2. Çin’de de DF-12 ya da M20 olarak adlandırılan ve ihracat boyutu düşünülerek üretilen benzer füzelere sahip. Bu füzelerin alıcılarından biri olan Katar da 2017 yılındaki bir geçit töreninde füzeleri sergilemişti.
