Birleşmiş Milletler’e (BM) bağlı Uluslararası Çalışma Örgütü’ne (ILO) göre kayıt dışı ekonomide çalışan yaklaşık 1 milyar 600 milyon işçi, gelir kaynaklarını kaybetme tehdidiyle karşı karşıya. Bu işçiler, küresel iş gücünün neredeyse yarısını oluşturuyor.
ILO, son raporunda, Corona virüsünün istihdam ve gelir üzerindeki etkisinin çok daha yıkıcı olacağı tahmininde bulundu.
Corona virüsü dünyada 3 milyon 100 binden fazla kişiyi etkiledi, 220 bin civarında kişiyse salgın nedeniyle hayatını kaybetti. İşyerlerinin kapanması ve ekonomik faaliyetlerin askıya alınması birçok ülkede ekonomik küçülmeye neden olurken işsizlik oranları da rekor düzeylerde arttı.
''Krizin sonuçları tahmin edilenden daha kötü''
ILO Genel Başkanı Guy Ryder, yaptığı açıklamada, büyük bir ‘‘yoksullaşma’’ ön ördüklerini söyledi. Ryder, istihdam krizinin ve bunun sonuçlarının, kurumun 3 hafta önce yaptığı tahminlere göre daha da derinleştiğinin altını çizdi.
ILO’ya göre krizin farklı bölgelerde ortaya çıktığı ilk ayda dünyadaki 2 milyar kayıt dışı çalışanın gelirleri, zaten dünya ortalamasının yüzde 60 altına düşmüştü.
Kurum, kayıt dışı çalışanların, 3 milyar 300 milyonluk küresel iş gücünün sosyal güvencelerden yoksun, iyi sağlık hizmetine erişimi ya da evden çalışma imkanı olmayan; krizin etkilerine en açık kesimi olduğunu vurguladı.
Ryder, milyonlarca çalışanın gelir kaynaklarından yoksun olmasının gıda, güvenlik ve gelecekten de yoksun olacakları anlamına geldiğini söyledi. ‘‘Bunlar gerçek dünyadaki gerçek insanlar’’ diyen Ryder, ‘‘Onlara şimdi yardım etmezsek, silinip gidecekler’’ ifadelerini kullandı.
ILO’dan yapılan açıklamada sokağa çıkma yasaklarının uzatılmasıyla ofis ve fabrikaların kapalı kalmasının ikinci çeyrekte dünya genelindeki çalışma saatlerinin toplamında 3 hafta önce tahmin edilenden daha fazla azalmaya neden olacağı belirtildi.
Önlemlerden en kötü etkilenen sektörlerin başında üretim, konut, gıda hizmetleri, toptan satış, perakende ticaret, emlak ve ticari faaliyetler sıralandı.
''Çalışma saatlerinde ikinci çeyrekte yüzde 10,5 düşüş bekleniyor''
ILO’ya göre çalışma saatlerinde ikinci çeyrekte yüzde 10,5 oranında düşüş bekleniyor. Bu da 305 milyon tam zamanlı işe karşılık geliyor. İş saatlerindeki en büyük azalmanınsa Amerika kıtası, Avrupa ve Orta Asya’da olacağı sanılıyor.
ILO tarafından 7 Nisan’da yapılan tahminde, sosyal mesafe önlemlerinin 195 milyon işçinin çalışma saatlerini sıfırlayacağı, yani dünya genelinde çalışma saatlerinin yüzde 6,7’sinin azalacağı öngörülmüştü.
''463 milyon şirket ve işyeri risk altında''
ILO’ya göre yaklaşık 463 milyon şirket, işyeri ya da serbest meslek sahibi, yüksek risk altında. Uzun vadeli manzaraysa henüz öngörülemiyor.
Açıklamada, ‘‘Küresel işsizlikte 2020 sonunda yaşanacak nihai artış dünya ekonomisinin yılın ikinci yarısındaki durumuna ve ekonomik faaliyetler başladığında mevcut istihdamı korumak ve iş gücü talebini arttırmak için alınacak etkili önlemlere bağlı’’ denildi.
Hükümetler krizle mücadelede benzeri görülmemiş paralar harcarken ILO, işsizlik yardımları prosedürlerinin ve küçük veya kayıt dışı iş sahiplerinin kredi ve borçlanma imkanlarına erişiminin hızlandırılması, bağımsız işçilere desteğin arttırılması çağrısı yapıyor.
Ryder, ‘‘Salgın ve istihdam krizi artarken en kırılgan kesimi koruma gerekliliği gittikçe daha acil bir hal alıyor’’ diye konuştu.
