Mısır'ın başkenti Kahire'de toplanan Fransa, Mısır, Yunanistan ve Kıbrıs Rum Yönetimi dışişleri bakanları, Türkiye'nin Libya hükümetiyle imzaladığı anlaşmanın yok hükmünde ve geçersiz olduğunu açıkladı. Toplantıda bulunan İtalya Dışişleri Bakanı’ysa sonuç bildirgesine katılmadı.
Kahire'deki 5'li toplantıya, Mısır Dışişleri Bakanı Semih Şükrü ev sahipliği yaptı. Toplantının ardından yapılan açıklamaya İtalya imza atmadı. Dörtlü imza ile yayınlanan açıklamada Mısır, Yunanistan, Fransa ve Rum kesimi, "Türkiye'ye Doğu Akdeniz'de daha geniş alanlarda hak iddia etme izni veren iki ayrı anlaşmanın bölgesel istikrarı daha da zayıflattığı ve anlaşmaları 'geleceği olmayan ve geçersiz' anlaşmalar olarak gördüklerini" açıkladı.
Dört bakan ortak açıklamada "Üçüncü devletlerin egemenlik haklarını ihlal eden bir nitelik taşıyan bu anlaşma, deniz yasalarına aykırıdır ve herhangi hukuki bir sonuç içermemektedir" denildi. Türkiye'ye BM'nin "tüm yabancı askeri desteği ve silah yardımını" yasaklayan Libya kararına uyması çağrısı yapan dört ülke, Akdeniz'deki tüm devletlerin egemenliğine tam saygı duyulması gerektiğini vurguladı.
Açıklamada, "Bu çerçevede Türkiye'nin Kıbrıs açıklarında yürüttüğü petrol sondaj çalışmalarını kınıyoruz. Ve Ankara'yı tüm yasa dışı arama faaliyetlerini derhal durdurmaya çağırıyoruz" ifadesi de yer aldı.
Akdeniz’e kıyısı olan 4 ülke Dışişleri Bakanı'nın reddettiği anlaşma 27 Kasım tarihinde, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Libya Ulusal Birlik Hükümeti (UBH) Başkanı Fayez El Saraç tarafından imzalanmıştı. Ankara bu anlaşmayla BM tarafından tanınan ve Trablus'ta konumlanan UBH lideri Fayez El Saraç'a, Birleşik Arap Emirlikleri ve Mısır tarafından desteklenen rakibi General Hafter’i geri püskürtmesine yardımcı olmak için askeri destek vermeyi taahhüt ediyor.
Ancak Yunanistan, Mısır ve Kıbrıs Rum Yönetimi’ni asıl endişelendiren anlaşma "Deniz Sınırı Anlaşması". Çünkü bu anlaşma, Türkiye'nin Doğu Akdeniz'de bu üç ülke için hassas olan geniş alanlarda da hak iddia etmesine olanak tanıyor.
Türkiye: 'Kahire'deki açıklama gerçek dışı tezlere dayalı'
Türkiye ise yapılan ortak açıklama için "gerçek dışı tezlere dayalı" tepkisi gösterdi. Dışişleri Bakanlığı açıklamada, söz konusu dört ülke tarafından Türkiye ile Libya arasında deniz yetki alanlarıyla ilgili yapılan mutabakatın hedef alınmasına tepki gösterildi.
Açıklamada, Kahire Zirvesi adı altındaki toplantıyla ilgili "Doğu Akdeniz’deki gelişmelere yönelik yapılan açıklama bütünüyle gerçekdışı tezlere dayanmaktadır.
Libya’nın uluslararası toplum tarafından tanınan meşru hükümeti ile imzaladığımız Mutabakat Muhtıraları uluslararası hukuka uygun ve meşrudur. Bu Mutabakat Muhtıraları, ülkemizi ve Kıbrıs Türklerini Doğu Akdeniz’de yok saymaya çalışan taraflara bir cevap niteliği taşımaktadır" denildi.
Metinde, Kahire Zirvesi'ndeki yapılan açıklamayla "Türkiye'nin Doğu Akdeniz’deki adımlarının ne kadar haklı ve yerinde olduğunu da bir kez daha ortaya çıkardığı" vurgulandı.
Türkiye'nin açıklamasında, Yunanistan, Fransa ve Mısır'a yönelik çağrı yapılması da dikkat çekti. Açıklamada, "Akdeniz’deki en uzun kıyı şeridine sahip Türkiye’nin bölge ile ilgili projelerde söz hakkı vardır. Doğu Akdeniz’i çatışma değil işbirliği sahasına dönüştürmek üzere, GKRY dışındaki tüm ülkelerle işbirliğine hazır olduğumuzu bu vesileyle bir kez daha ifade etmek isteriz" denildi.
