İsrail Mısır’a doğal gaz ihracatına onay veren ruhsatı imzaladı. İsrail bu adımla ilk kez Akdeniz’in önde gelen enerji ihracatçılarından biri oldu.
İsrail Enerji Bakanı Yuval Steinitz, imzalanarak resmen yürürlüğe giren ruhsatı İsrail için tarihi bir adım olarak niteledi. Yuval Steinitz bunun, Rus doğal gazına bağımlılığını azaltmayı amaçlayan Avrupa Birliği ile hayata geçirilen en önemli ekonomik işbirliği projesi olduğunu söyledi, Doğu Akdeniz üzerinden geçenler da dahil olmak üzere yeni doğal gaz rotalarının oluşturulması çağrısında bulundu. Bu rotaların, İran’ın Suriye’yi Akdeniz’e açılan bir kapı olarak kullanma amaçlarına da zarar vereceğini savundu.
İsrail Enerji Bakanı Steinitz, “Doğal gaz devrimi bizi enerji alanında önemli bir güce dönüştürüyor. Ülkemize büyük bir gelir sağlamakla kalmayıp hava kirliliğini önemli düzeyde azaltmamızı sağlıyor” dedi.
İsrail, doğal gaz sektörünün güçlenmesiyle enerji kaynağı olarak kömür kullanımını aşamalı olarak sona erdirmeyi planlıyor. Ancak İsrail’in son 10 yıl içinde keşfedilen doğal gaz rezervlerine odaklanması hem çevreci hem de sosyal adaleti savunan aktivistlerin sert eleştirilerinin hedefi oldu. Aktivistler hükümetin doğal gaz arama faaliyetlerinin arkasında olan büyük işadamlarına karşı fazla cömert olduğunu, projelere yapılan dev yatırımların kaynakların yenilenebilir enerjiye odaklanılması için kullanılmasını engellediğini savunuyor.
Yerel aktivistler İsrail’in doğal gaz şirketi Delek ve Amerikalı ortağı Noble Energy’nin deniz kıyısında kurulması teklif edilen arıtma tesisini açıklara taşıması çağrısında bulundu. Aktivistler zehirli suyun ve kirli havanın yerleşim yerlerine yayılmasının felaket düzeyinde sonuçları olabileceğinden endişe ediyor. Delek, Noble Energy ve İsrail hükümeti ise sıkı güvenlik tedbirlerinin alındığını savunarak aktivistleri sorumsuz bir korku kampanyası yürütmekle suçluyor.
Sağladığı ekonomik faydaların yanı sıra doğal gaz projeleri İsrail’in Arap devletleri ve Akdeniz’deki diğer ülkelerle de yakınlaşmasını sağladı. İsrail geçtiğimiz yıl Mısır’la önümüzdeki 10 yıl boyunca 64 milyar metre küplük doğal gaz tedariği için 15 milyar dolarlık bir anlaşma imzalamış, anlaşmanın her iki ülkeyi de enerji alanında bölgesel oyuncu olmalarını sağlayacağı değerlendirilmişti.
Geçtiğimiz Ocak ayında Mısır ilk bölgesel doğal gaz forumuna ev sahipliği yapmış, foruma Mısır’da 2011’de Hüsnü Mübarek’in devrildiği ayaklanmanın ardından ilk kez İsrailli bir bakan da katılmıştı.
Filistinlilere desteğin genel olarak güçlü olduğu Mısır ve İsrail arasında geçmişte yaşanan ekonomik anlaşmazlıklara rağmen, iki ülke arasındaki ilişkilerde aşamalı olarak bir iyileşme gözlemleniyor.
İsrail şu anda Filistin topraklarına ve 2016 yılında Delek ve Noble Energy şirketinin anlaşma imzaladığı Ürdün’e küçük miktarlarda doğal gaz tedarik ediyor.
İsrail’in Leviathan adı verilen doğal gaz sahası 2010 yılında İsrail’in 125 kilometre açıklarında daha küçük bir doğal gaz sahası olan Tamar ile birlikte keşfedilmişti. 2015 yılında Mısır açıklarında keşfedilen Zohar doğal gaz sahası da Akdeniz’de şimdiye kadar keşfedilen en büyük doğal gaz sahası olarak görülüyor.
