Erişilebilirlik

IŞİD'in Yabancı Militanları Ülkelerine Dönüyor


IŞİD, Irak ve Suriye’de toprak kaybetmeye devam ederken, örgütün çok sayıda yabancı militanı ülkelerine dönmeye başladı.

Kontrolü altında tuttuğu toprakları kaybetmeye başladığı için elde ettiği gelir de düşen IŞİD, yabancı militanlarının maaşlarını ödemekte zorlanıyor. Alman haber ajansı Deutsche Welle, maaşlarını alamayan kimi yabancı militanların örgütten ayrılarak memleketlerine dönmeye başladığı haberini veriyor. Bu durumdan en çok etkilenen yabancı militanlar ise Orta Asya ülkelerinden geliyor.

Rus uzman Andrey Serenko, Orta Asya ülkelerinin hükümetlerinin militan vatandaşlarının geri dönüşü için hazırlık yaptıklarını söylüyor.

Kaç militanın memleketlerine döndüğünün belli olmadığını ancak geri dönüşe geçen militanların olduğunun bilindiğini belirten Serenko, örneğin Kırgızistan’dan ayrılan ailelerin şimdi dönmeye başladıklarını söylüyor. Uzmana göre geri gelenlerin psikolog, din adamı, hatta Suriye’de savaşmış eski militanlar gibi kişilerle görüşmeleri sağlanacak.

Serenko, birkaç yüz militanın döndüğünü, ancak Suriye’deki son durum göz önünde bulundurulduğunda bu rakamın artmasının beklendiğini söylüyor.

Orta Asyalı militanların Ortadoğu’da oynadıkları rolü inceleyen bazı uzmanlara göre Kırgızistan, Kazakistan ve Tacikistan’dan gelen militanların IŞİD’den ayrılma olasılığı daha yüksek. Uzmanlar, Özbeklerin ise Ortadoğu’da IŞİD benzeri örgütlere katılmalarının şaşırtıcı olmayacağını belirtiyor. Bu durum, Özbek hükümetinin köktendincilikle mücadelede taviz vermeyen tavrından kaynaklanabilir.

Rus uzman Serenko, IŞİD’den ayrılan Özbek militanların Türkiye’ye yerleşebileceğini ya da başka köktendinci örgütlere katılmak üzere Afganistan’ın kuzeyine gidebileceklerini kaydediyor.

Taşkent hükümeti ise Suriye’de savaşan Özbek vatandaşları hakkında henüz resmi bir açıklama yapmadı. Özbek vatandaşı militanların Ortadoğu’ya Rusya ve Türkiye üzerinden eriştikleri biliniyor. Milyonlarca Özbek vatandaşı, başta Rusya olmak üzere yurtdışında işçi olarak çalışıyor.

Rusya’da yaşayan insan hakları savunucusu Rahrom Hamroev, işsizliğin, din ve inanç özgürlüğünden yoksun olmanın ve devamlı baskının genç Özbekler için cihat yolunu açan etkenler olduğunu söylüyor.

Rahrom Hamroev, göçmenlerin Rusya’dan sınırdışı edilmesi durumunda militan sayısının artacağını çünkü bu insanların gidecek başka hiçbir yerleri olmadığını belirtiyor. Hamroev’e göre Özbekler’i Özbekistan’da işsizlik ve insan hakları ihlalleri bekliyor.

Suriye’de savaşan Özbek vatandaşlarının sayısının 500 ila birkaç bin olduğu tahmin ediliyor. Şu anda yurtdışında sürgünde yaşayan Özbek inanç hakları savunucusu ve imam Muhammedsalih Abutov, Suriye’deki bazı örgütlerin üst kademelerinde Özbekler’in yer aldığını dile getiriyor.

Abutov, ”Ortadoğu’da Orta Asyalı çok sayıda militan var. Bazıları Esad’a karşı savaşan gruplara, diğerleri de IŞİD’e katılmış durumda. Kimi Özbeklerse El Nusra Cephesi’nde savaşıyor” diyor.

Sürgünde yaşayan Abutov’a göre Orta Asya kökenli olmak, bu savaşçıları birleştirecek bir özellik değil. Bu militanların Türkistan’ı kurmak gibi bir emele de sahip olmadıklarını hatırlatan uzman, hepsinin kutuplaştığını ve birbirlerine karşı savaştıklarını kaydediyor.

STÜDYO VOA

Köprü kazasının ardından milyarlarca dolarlık tazminat bekleniyor – 28 Mart
lütfen bekleyin

No media source currently available

0:00 0:29:59 0:00
XS
SM
MD
LG