Irak ve Suriye’de büyük ölçüde toprak kaybeden ve neredeyse yenilgiye uğrayan IŞİD, bu kez interneti silahlandırmaya çalışıyor. Terör örgütü ve sempatizanları, bölgede ve dünyanın dört bir yanında terör eylemleri düzenlemek için internette yandaş toplamaya çalışıyor.
Uzmanlar IŞİD’in başkent ilan ettiği ve medya karargahı olarak kullandığı Rakka’yı kaybettikten sonra, yeni propaganda içeriği üretmekte ve yaymakta ciddi biçimde sıkıntı yaşadığını belirtiyor.
Ancak örgüt fiziki varlığı açısından sona yaklaşsa da, eski IŞİD içeriklerinin hala dolaşımda olması ve sosyal medyadan erişimin de kolay olması nedeniyle, sanal hilafet siberalemde bir süre daha ayakta kalacak.
Bilgisayar bilimleri profesörü Hany Farid, Aşırılıcıkla Mücadele Projesi CEP’in danışmanı. Washington’da bir panelde konuşan Farid, radikalleşemeye hizmet eden onbinlerce videoya erişimin olmasının büyük bir sorun olduğunu söyledi.
Farid, Facebook, Twitter ve Google gibi sosyal medya devlerinin, radikal İslamcı içeriği internette kaldırmak için çaba gösterdiğini ancak ciddi sonuçlar ve geri dönüşler için henüz erken olduğunu belirtti.
Sosyal medya şirketleri, hükümetlerden ve terörle mücadele gruplarından, aşırıcı ve radikal içerikleri kaldırmaları yönünde büyük baskı altında.
Facebook bu yılın başında, aşırıcı paylaşımların belirlenmesi için yeni programlar geliştirdiklerini, yapay zekadan yararlandıklarını, ayrıca şiddet barındıran paylaşımları takip etmesi için binlerce eleman aldığını açıkladı.
Twitter da 2017’nin ilk yarısında 300 bine yakın terör bağlantılı hesabı askıya aldığını açıkladı.
Google’a ait video paylaşım sitesi YouTube da, çatı şirketleri Alphabet’nin aşırıcılıkla bağlantılı içeriğe karşı kontrollerini sıkılaştırdığını bildirdi. Haber ajansı Reuters, bu kontrollerin ABD ve İngiliz hükümetlerince terörist olarak görülen kişi ve grupların yer aldığı videoları etkileyeceğini yazdı.
Youtube’da Enver el Evlaki’nin yüzlerce videosunun kaldırılması, ilk adımlardan biri oldu. New York Times’ın haberine göre İslam’ın tarihini anlatan bu videolar Evlaki’nin El Kaide’ye katılmadan önceki dönemine ait. Yemen asıllı ve Amerikan vatandaşı olan Enver el Evlaki, 2011’de Yemen’de bir hava saldırısında öldürülmüştü.
Dünya Ekonomik Forumu’nun insan hakları konseyi geçen ay yayımladığı raporda, teknoloji firmalarına ifade özgürlüğü uyarısı yaptı. Raporda bu firmaların, IŞİD’in şiddet içerikli paylaşımlarını ve yanlış bilgilerinin yayılmasını durduramazlarsa, hükümetlerden ifade özgürlüğünü kısıtlayacak daha sert düzenlemelerle karşılaşabilecekleri belirtildi.
Wired dergisinde yayımlanan bir habere göre de, IŞİD’in dijital propagandası 30 bin kişiyi binlerce kilometrelik seyahatlerle, kendi saflarına kattı.
Bitmeyen mücadele
Uzmanlar, terör örgütlerinin internet propagandalarının tamamen önlenemeyeceğini ve mücadelenin daha süreceğini de hatırlatıyor.
ABD İç Güvenlik Bakanlığı’nın eski danışmanı Fran Townsend’e göre terör örgütleri, yeni güvenlik önlemlerince köşeye sıkıştıkça farklı yollar buluyor. WhatsApp, Telegram gibi şifreli hizmetler ve Google Drive gibi dosya paylaşım platformları, örgütlerin yeni adresleri.
Townsend, geçen ay New York’taki kanlı saldırıyı düzenleyen Seyfullah Saipov’un da Amerikalı yetkilileri atlatmak için Telegram uygulamasını kullandığına dikkat çekti.
Washington’da bir panelde konuşan Fran Townsend, “Bu adam Telegram’da IŞİD’in sohbet odalarındaydı. Onları aradı ve buldu. Şifreli bu uygulama sayesinde onlarla irtibata geçti” dedi.
ABD’li yetkililer Saipov’un telefonunda terör bağlantılı 4 bin fotoğraf bulunduğunu açıkladı. Saldırgan telefonundan 90 kadar IŞİD videosu izlemişti ve araçlı saldırının nasıl düzenleneceğini anlatan talimatlar da telefonundaydı.
Cihatçı internet propagandasını bastırmak için önlemler artsa da uzmanların bir uyarısı da terör gruplarının, destekçilerinin ve yalnız kurtların, çaresizlikten daha da saldırganlaşabileceği.
Son olarak ABD’de 800 kadar okulun internet sitesi, IŞİD yanlısı bilgisayar korsanlarının saldırısına uğradı. İki saat süren saldırı, siteye giren ziyaretçileri IŞİD videolarına ve eski Irak lideri Saddam Hüseyin’in fotoğraflarına yönlendiriyordu.
Benzer saldırılar Avrupa’da da yaşandı. İsveç’te sanal saldırıya uğrayan özel radyo kanalı MiX Megapil’de 30 dakika boyunca IŞİD yanlısı bir şarkı dinletildi.
Küresel işbirliği
Terörizm ve radikallikle sanal ortamda mücadele etmek için, koordine ve senkronize edilmiş uluslararası bir eyleme ihtiyaç var. Zira sosyal medya platformları ulusal sınırları ve yargı sistemlerini aşıyor.
Facebook, Twitter, Google ve G7 ülkeleri cihatçı online propagandaya karşı güçlerini birleştirme kararı aldı. Hedefleri zararlı içerikleri, internete yüklendikten sonra iki saat içinde kaldırmak.
ABD İç Güvenlik Bakanlığı’nın eski danışmanı Fran Townsend, ABD önceliğinde Batı ülkelerinin IŞİD’le fiziki mücadeleye daha fazla dikkat verdiğini ve siberalemi ihmal ettiğini kabul ediyor. Townsend sadece küresel değil yerel anlamda da halka iş düştüğüne dikkat çekiyor.
