Fransa'da üst üste yaşanan son 3 saldırının akli dengesi yerinde olmayan kişiler tarafından yapılması ülkede yeni bir tartışma başlattı. Son iki haftada üst üste meydana gelen saldırıların psikolojik rahatsızlığı olan kişiler tarafından gerçekleştirilmesi ve haklarında terör suçu maddesinin işletilememesi nedeniyle Fransa'da, "IŞİD akıl hastanelerinde mi örgütleniyor?" sorusu gündeme geldi. İçişleri Bakanlığı psikiyatrlarla ortak çalışıma çağrısı yaparken, uzman psikiyatrlar bu çağrıya olumsuz yanıt verdi.
Eyfel Kulesi’nin önüne gelen 18 yaşında bir genç, 6 Ağustos’ta, “Allahü Ekber” diye bağırarak elindeki bıçakla bir askere saldırmaya kalktı. Saldırganın 2016 yılında da terörü övme suçundan ceza aldığı ve akıl hastanesinde tedavi görmekte olduğu belirlendi.
Diğer bir olay, Paris'in kuzey doğusundaki küçük bir kasaba Sept-Sorts’ta. Tarih 14 Ağustos Pazartesi, bir adam BMW marka arabasıyla bir pizza restoranının terasında yemek yiyen ailelerin üzerine aracını sürdü. Saldırıda 12 yaşında bir genç kız öldü, 5'i ağır 8 kişi yaralandı. Polis, saldırganın intihar eğilimli psikolojik sorunları olan bir kişi olduğunu ve bir hafta önce de başarısız bir intihar deneyimi gerçekleştirdiğini açıkladı.
Chalette-sur-Loing kentinde, 19 Ağustos Cumartesi günü, 48 yaşında bir adam Montargis kentine bomba koyduğunu açıklayınca polis operasyon yaptı. Bir polis yaralandı, 48 yaşındaki akli dengesi bozuk kişi polis tarafından vuruldu.
Marsilya’da, 21 Ağustos Pazartesi günü, 35 yaşındaki bir şahıs, çaldığı bir kamyonet ile kentin 11 ve 13. bölgesindeki iki ayrı otobüs durağına saldırdı. Durakta bekleyen bir genç kadın hayatını kaybetti, bir diğeri yaralandı. Polis sorgusu alınan zanlı, hiçbir şey hatırlamadığını söyledi. Polis, zanlının psikolojik rahatsızlıkları olduğunu ve tedavi gördüğünü, terör saldırısı olmadığını dile getirdi.
Son olarak 22 Ağustos'ta, Lyon kentinde 50 yaşındaki akli dengesi bozuk bir kişi, kentte devriye gezen bir askerin boğazını sıkarak öldürmeye çalıştı. Saldırganın silahı olmaması nedeniyle kısa sürede etkisiz hale getirildi.
"Radikalleşenlerin 3'te 1'i akıl hastası"
Fransa İçişleri Bakanı Gerard Collomb, Fransa'da radikalleşen insanların 17 bin 400'ünün, diğer bir deyişle 3'te 1'inin, psikolojik dengesinin bozuk olduğunu açıkladı. Fransız bakan bu rakamın önemine işaret ederek, psikolojik tedavi veren hastaneleri harekete geçirmek ve onlarla işbirliği yapmak istediklerini belirtti. Psikiyatristlerin hastalarının ne zaman eyleme geçeceğini ya da saldırgan nitelikli olup olmadıklarını tespit edebileceğini dile getiren Collomb, "Tıbbi sır elbette kutsal bir hak. Ama aynı zamanda özellikle ciddi psikolojik hastalıkları olan, hele de eyleme geçme hazırlığı içine olanları tespit etmek için bir yol bulmak lazım" diye konuştu.
Özellikle geçtiğimiz Salı günü Marsilya'da iki otobüs durağında bekleyenlerin üzerine aracını süren ve bir kadını ezen saldırgana değinen İçişleri Bakanı Collomb, "Bu kişi psikiyatri kliniğinden çıkıp bu eylemi gerçekleştirmiş. Daha önce hapis cezası almış ve bir kişiyi öldürmüş. Bu tarz vakalar üzerinde düşünmek gerekir. Bu terör değil ama terörü taklit var. Bazı zayıf ruhlu kişiler, teröristleri taklit edebilir" dedi.
Uzmanlar: "IŞİD akıl hastanelerinde örgütlenmiyor!"
İçişleri Bakanı'nın psikiyatrlar ile birlikte çalışma önerisine uzman psikiyatrlardan sert tepki geldi. Le Monde gazetesine konuşan uzman psikiyatr David Gourion, "Bakan'ın sözleri kabul edilemez ve etkin sonuç vermez. Marsilya saldırısını yapan kişi yeni psikolojik kontrolden geçmiş örneğin. Elimizde bunu belirleyecek bir makina yok" dedi. Akıl hastaları ve teröristler arasında bir bağlantı olup olmadığını ortaya çıkarmak için en son 2016 yılında, British Journal of Psychiatry tarafından bir araştırma yayınlandığını dile getiren Gourion, "3 bin 700 İngiliz üzerinde yapılan bu araştırma, en radikal grupta bile buna benzer bir belirti olmadığını gösterdi. Bu araştırma çok ses getirdi. Çünkü o güne kadar terör saldırılarının hep deliler tarafından yapıldığı söylendi. Amerika'da 2014'te yapılan bir araştırma ise iki tip terörist profili ortaya çıkardı. 'Yalnız kutlar' ve örgütle hareket eden teröristler. Örgütlü teröristlerde psikolojik sorunlu olan yok. IŞİD akıl hastanelerinde örgütlenmiyor. Ama yalnız hareket edenlerde daha çok akıl hastası olanlara rastlayabiliyoruz" diye konuştu.
"Artık akıl hastaları kendini Napolyon sanmıyor"
Uzman psikiyatrist Daniel Zagury de Le Figaro gazetesine, teröristlerin "akıl hastalarının ceza almaması" ilkesinden yararlanmadıklarını, tam tersine mesaj vermek için eylemlerini açıkça üstlendiklerini dile getirdi: "Kendiyle barışık, mutlu insanların terör gibi bir eğilimleri yok. Ama psikiyatrik tedavi görenlerle teröristleri karıştırmamak çok önemli. Kişilik bozukluğu ve şizofreni de aynı şey değil. Halen Fransa'da 2 milyon kişi psikiyatrik tedavi görüyor. Bunların hepsi terörist olamaz. Akıl hastalıkları zamana göre değişiyor. Bugün hiçbir hasta kendisini Napolyon zannetmiyor. Akıl hastası dünya ile son temasta olduğu anı yaşıyor. Bugün akıl hastası ya da terörist ayrımı da yapamayız. Bir akıl hastası rahatlıkla terörist olabilir. Onun akıl hastası olması, işlediği terör eyleminin korkunçluğunu hafifletmez. Bugün IŞİD için adam öldürenler, ne zeki ne de bir hazırlık yapmaları gerekiyor. Bir bağımlı, bir suçlu kendi içindeki eksikliği gidermek için kendi yasını tutuyor, ardından bir kahraman rolüne bürünebilmek için bu eylemleri gerçekleştiriyor" dedi.
"Teröristlerin metotları taklit ediliyor"
Nice saldırısının ardından arabalar, dünyanın her yerinde teröristlerin tercih ettiği "kitlesel imha silahlarına" dönüştü. Nice'den sonra Fransa'nın çeşitli kentlerinde, hatta Berlin ve Londra'da araçlarını kalabalıkların üzerine süren terör saldırıları birbiri ardına yaşandı. Ancak bu yöntem giderek akıl hastalarının aracı haline dönüştü. Bazı depresyona bağlı intihar vakalarında "teröristlerin metotlarının taklit edildiğini anlatan bir başka uzman Samuel Lepastier ise, "Biliyorlar ki aracıyla insanların üzerine gitmek bir suç, ama büyük bir gösteri aynı zamanda, teröristlerin yöntemlerini taklit ettiğinizde sizin intihar yönteminize çok büyük bir boyut ve etki katıyor. Sizin intiharınızı diğer sıradan intiharlardan ayırıyor. Germanwings uçağını düşüren pilotu hatırlayın" dedi.
