İranlı nükleer fizikçi Muhsin Fahrizade’nin 27 Kasım’da öldürülmesinden İsrail’i sorumlu tutan Tahran, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nden cinayeti kınamasını ve sorumlulara karşı harekete geçmesini istemişti; ancak diplomatlar çağrının büyük olasılıkla önemsenmeyeceğini söylüyor.
Tahran suikasttan sadece saatler sonra BMGK’ya çağrıda bulunmuştu. 15 üyeli Konsey en azından, bir üyenin bir toplantı talep etmesi halinde kapalı kapılar ardında Fahrizade’nin öldürülmesini görüşebilir ya da veyakonuyla ilgili oybirliği şartıyla bir açıklama yayınlanması üzerinde anlaşabilir.
Ancak Güney Afrika'nın Birleşmiş Milletler büyükelçisi ve Güvenlik Konseyi’nin Aralık ayı başkanı Jerry Matjila, şu ana kadar hiçbir üyenin cinayeti veya genel olarak İran'ı tartışma talebinde bulunmadığını söyledi. Diplomatlar ayrıca herhangi bir açıklama üzerine görüşme olmadığını da belirtti.
Uluslararası barış ve güvenliği tesis etmekten sorumlu olan BMGK, askeri harekata izin verme ve yaptırım uygulama yetkisine sahip. Ancak bu tür adımlar en az dokuz lehte oy gerektiriyor ve daimi üyeler ABD, Fransa, İngiltere, Rusya veya Çin tarafından kararların veto edilmemesi şartı var.
Batılı güçlerin İran'ın geçmişteki nükleer silah programının mimarı olarak gördüğü Fahrizade'nin öldürülmesini hiçbir taraf üstlenmiş değil; ancak İran İsrail'i suçluyor.
ABD geleneksel olarak İsrail'i Güvenlik Konseyi'ndeki herhangi bir karşı eylemden koruyor. Washington ve Tel Aviv, bilimadamının öldürülmesiyle ilgili yorum yapmayı ise reddediyor.
BM'nin yargısız infazlardan sorumlu müfettişi Agnes Callamard Cuma günü yaptığı açıklamada, Fahrizade'nin öldürülmesiyle ilgili birçok soru işaretinin bulunduğunu söyledi, ancak silahlı çatışma dışında "sınır ötesi hedef gözeterek öldürme"nin tanımına dikkat çekti.
İran suikastın yaşandığı gün BM’ye yaptığı çağrının mektubunu Genel Sekreter Antonio Guterres'e hitaben yazmıştı. Birleşmiş Milletler sözcüsü Stephane Dujarric Cumartesi günü yaptığı açıklamada, Guterres’in mektuba yanıt olarak tedbirli davranma çağrısında bulunduğunu ve "her türlü suikast veya yargısız infazı" kınadığını söyledi.
Güvenlik Konseyi, ABD Başkanı Donald Trump yönetiminin 2018'de çekildiği 2015 İran nükleer anlaşmasını düzenleyen bir karara uyulmasıyla ilgili yılda iki defa düzenlenen toplantı için 22 Aralık'ta bir araya gelecek.
Herhangi bir konsey üyesi veya İran’ın, o toplantı sırasında Fahrizade'nin öldürülmesini gündeme getirmesi mümkün.
