Görüşmelerde taraflar İran’ın nükleer silah geliştirmesini önleyen ve karşılığında yaptırımların kaldırılmasını öngören bir anlaşmaya varma konusunda yeni bir girişimde bulunuyor.
Ancak Heritage Vakfı Ortadoğu uzmanı James Phillips, İran’ı nükleer hedeflerinden vazgeçirecek bir anlaşmaya varmanın kolay olmayacağı görüşünde:
“Bence Amerika ve müttefikleri için alınacak en iyi sonuç İran’ın nükleer silah geliştirmesi için gerekli süreyi mümkün olduğu kadar uzatmak olur. Ama İran’dan hiçbir zaman nükleer silah geliştirmeyeceği garantisi almak çok zor.”
İran nükleer programının barışcı olduğunu savunuyor. Ancak Amerika ve müttefikleri bu iddiaya inanmıyor ve İran’a ülke ekonomisine büyük zarar veren ekonomik yaptırımlar uyguluyor.
Allen Keiswetter Washington’daki Ortadoğu Enstitüsü’nde uzman:
“İran’ın petrol ihracatı günde iki buçuk milyon varilden bir milyon varile düştü. Ayrıca dünya petrol fiyatları da yüzde 50 ucuzlamış bulunuyor. Bu durumda İran daha önceki petrol gelirinin şimdi sadece yüzde 20-25’ini sağlayabiliyor.”
Tahran‘ın uranyum zenginleştirme kapasitesi ve ekonomik yaptırımların ne kadar hızlı kaldırılacağı, taraflar arasındaki en önemli görüş ayrılıklarını oluşturuyor.
James Philllips, İran’ın uluslararası görüşmeleri nükleer yeteneğinden fazla ödün vermeden yaptırımları kaldırmak için kullanmaya çalıştığı görüşünde:
“İran nükleer seçeneklerini ortadan kaldırmadan yaptırımlardan kurtulmak istiyor. Bu amaçla yaptırımları mümkün olduğunca zayıflatma peşinde koşarken nükleer seçeneğinden tümüyle vazgeçmek istemiyor. Bu da, Amerika’nın çıkarına uygun düşmez.”
Ancak diğer uzmanlar anlaşma şansı konusunda daha iyimser. Allen Keiswetter, anlaşmayı başarırlarsa iki tarafın da kazançlı çıkacağını söylüyor:
“İran’a nükleer silah edinme yollarının hepsini kapatmayı çok istiyoruz. Bu, çok büyük bir başarı olur. İran açısından ise yaptırımlar kalkar ve dünya ekonomisiyle yeniden bütünleşme yolları açılır.”
Hem İran hem de Amerika yeni tur görüşmelerde ilerleme sağlayabilecekleri umudunu dile getirmiş durumda. Ancak ilerlemeden ne kastedildiği konusunda iki tarafın görüşleri oldukça farklı.
