Erişilebilirlik

İran'la Geçici Nükleer Anlaşma


Nükleer anlaşma Cenevre'de düzenlenen törende AB temsilcisi Catherine Ashton tarafından açıklanırken
Nükleer anlaşma Cenevre'de düzenlenen törende AB temsilcisi Catherine Ashton tarafından açıklanırken
Cenevre’de uluslararası güçlerle İran arasında varılan anlaşma, Tahran’ın nükleer programını geçici olarak dondurması ve daha sıkı denetime izin vermesi karşılığında yaptırımların hafifletilmesini öngörüyor.

Anlaşma, nükleer programların dondurulma süresini altı ay olarak belirlerken, bu süre içinde yeni ve daha kapsamlı ikinci bir anlaşma hazırlanması hedefleniyor. Bu ikinci anlaşmayla İran’ın yalnızca sivil amaçlarla nükleer faaliyet yürüttüğünün garantilenmesi amaçlanıyor.

Cenevre'de P5 +1 denen grubu temsil eden AB Dış Politika Yetkilisi Catherine Ashton, görüşmelerde varılan noktayı Twitter üzerinden attığı “Anlaşmaya vardık” mesajıyla duyurdu. P5+1 grubu BM Güvenlik Konseyinin beş daimi üyesi Amerika, İngiltere, Fransa, Rusya ve Çin ile Almanya’dan oluşuyor.

Cenevre’de varılan anlaşmaya göre İran, altı aylık sürede uranyumu %5 oranına kadar zenginleştirebilecek, bu konudaki iyi niyetini ortaya koymak için de santrifüj sayısını arttırmayacak.

İran’ın bugüne kadar %20 oranında zenginleştirdiği uranyum stokları okside ya da yakıt çubuklarına çevrilerek askeri amaçlarla kullanılmasının önüne geçilecek.

Yeni ya da eski santrfüjlerin tesislere eklenmesine izin verilmezken, halen tesislerde bulunan ancak kullanılmayan santrifüjler de işletilmeyecek. İran’ın 8 bin kadar santrifüjü bulunuyor.
İran anlaşma gereğince yeni uranyum zenginleştirme tesisleri inşa edemeyecek.

Anlaşma, İran’ın %3,5 düzeyinde zenginleştirilmiş yedi tonluk uranyum stoğunun geçici olarak sekiz tona çıkarılmasına olanak tanıyor. Ancak, Tahran’ın altı ay sonunda stoklarını yeniden yedi tona indirmesi gerekiyor.

İran’ın anlaşma koşullarına uyduğunu garanti altına almak için Natanz nükleer santrali uluslararası denetçilere açılacak. Ayrıca yeraltındaki bir uranyum zenginleştirme tesisi de, buraya yerleştirilen kameraların çektiği görüntüler hergün izlenmek suretiyle kontrol edilecek.

Amerika da anlaşma gereğince yaptırımlarda 6 milyar 700 milyon dolarlık rahatlama sağlayacak. Yaptırımların yumuşatılması ile ilgili karar Obama’nın alacağı başkanlık kararıyla olacak. Bu şekilde görüşmelere kuşkuyla yaklaşan Kongreüyelerinin muhalefetinin aşılması hedefleniyor.
Kaldırılacak yaptırımlar, mevcut yaptırımların çok küçük bir bölümünü oluşturuyor.

STÜDYO VOA

BM’den Gazze’de ‘kıtlık’ uyarısı – 18 Mart
lütfen bekleyin

No media source currently available

0:00 0:29:58 0:00
XS
SM
MD
LG