Erişilebilirlik

İran’la Anlaşmadan Herkes Memnun Değil


İran’ın nükleer programını sınırlamak için yapılan zor görüşmelerde geçici bir anlaşmaya varıldı. Ancak görüşmeler, kalıcı çözüm için planlanan daha zor müzakerelerin temelini oluşturuyor. Peki herkes uzlaşmadan memnun mu? Pek öyle görünmüyor.

İran’la varılan nükleer anlaşmayı, her 3 Amerikalı’dan 2’si destekliyor.

İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu ise anlaşmanın tarihi bir hata olduğunu söylüyor: “Bu anlaşma İsrail’i bağlamaz. İsrail’in yok edilmesini isteyen bir rejimin hedefine ulaşmasına izin vermemeye kararlıyız. İran’ın nükleer silah yapabilme kapasitesine ulaşmasını istemiyoruz.”

Geçici anlaşma, İran’ın uranyum zenginleştirme oranını şimdiki seviyede tutmasını ve Arak reaktörü santrifüjlerindeki plütonyum üretim çalışmaları dondurmasını öngörüyor.

Anlaşma aynı zamanda Amerika ve Avrupa Birliği’nin uyguladığı bazı yaptırımları kaldırıyor ve 6 ay boyunca yeni yaptırımları yasaklıyor.

Amerikan Kongresi’nden farklı tepkiler geliyor. Bazı Demokratlar ve Lindsay Graham gibi birçok Cumhuriyetçi bunun kötü bir anlaşma olduğunu düşünüyor: “Bu anlaşma plütonyum reaktörünün kapatılmasını gerektirmiyor. Ayrıca uranyum zenginleştirme kapasitesini de sonlandırmıyor. Uranyum, nükleer silah yapımında kullanılabilir. Anlaşma İran’a 7 milyar dolar sunuyor. Onlar parayı alıyor, biz fazla bir şey elde etmiyoruz.”

Washington’daki bağımsız Silah Kontrol Derneği hala yürürlükte kalan yaptırımların, hala daha fazla ağırlığı olduğunu söylüyor: “Yaptırımlara karşılık İran’ın alacağı yardım 6 ayda 10 milyar doların altında. Ancak bu süre içinde İran’ın 15-20 milyar dolarlık mevduatı dondurulmaya devam edecek.”

Aynı zamanda İran petrol ihracatı yapamayacak.

Kimball, eğer 6 ay içinde kalıcı bir çözüme ulaşılmazsa, geçici anlaşmanın uzatılabileceğini ya da Kongre’nin İran’a yönelik yeni yaptırım kararı alabileceğini belirtiyor.

Cumhuriyetçi Senatör Saxby Chambliss ekonomik yaptırımların işe yaradığını ve ağırlaştırılmaları gerektiğini söylüyor: “Nükleer meselelerde daha önce Kuzey Kore’ye olduğu gibi İran’a da güvendik ve hiçbir şey elde etmedik.”

Kimball ise yeni yaptırımların ters tepki yapacağını söylüyor: “Bu, anlaşmanın tam anlamıyla ihlali anlamına gelir. Ayrıca İranlılar kendilerine getirilen sınırlamalara uyma sözü verdi.”

Uzlaşmacılar kapsamlı bir anlaşma için çalışmalarını sürdürürken Amerikalı yetkililer de geçici anlaşmanın önemini tartışmaya devam ediyor.

STÜDYO VOA

Köprü kazasının ardından milyarlarca dolarlık tazminat bekleniyor – 28 Mart
lütfen bekleyin

No media source currently available

0:00 0:29:59 0:00
XS
SM
MD
LG