Erişilebilirlik

Irak’tan Türkiye’ye Başika Mesajı


Türkiye, Mesut Barzani liderliğindeki Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nin (IKBY) düzenlediği referandumun ardından “bağımsız Kürdistan” oluşumuna karşı ne gibi önlemler alınabileceğini ve ne tür yaptırımlar uygulanabileceğini tartışmaya devam ediyor.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan başta olmak üzere Türkiye’den Irak’a sınır ötesi askeri operasyon düzenlenebileceğine ilişkin açıklamalar yapılırken Bağdat hükümetinin konuya yaklaşımı da merak konusuydu. Bugün bu konudaki ilk işaret Irak’ın Ankara Büyükelçisi Haşim Ali Ekber İbrahim El-Alevi’den geldi. El Alevi, yaptığı basın toplantısında Bağdat hükümetinin kendi topraklarına Türkiye’nin müdahale etmesine sıcak bakmadığına işaret etti. Büyükelçi, Irak ordusunun Musul ve Telafer’deki terörle mücadele operasyonlarıyla askeri yeterliliğe sahip olduğunu belirterek, IKBY ile konuyu barışçıl müzakere ile çözmek istediklerini de vurguladı.

Bağımsızlık referandumu sürecine değin Türkiye, IKBY ile yakın ilişkiler içerisindeyken Başika Askeri Üssü’nde Peşmerge gücüne askeri eğitim veriyordu ve buna Bağdat hükümeti sert tepki göstererek, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin Irak’tan ayrılmasını talep ediyordu.

“Başika’dan TSK geri çekilmeli” talebi sürüyor

Irak’ın Ankara Büyükelçisi El-Alevi, Irak Başbakanı Haydar El-Abadi’nin geçmişte ülke topraklarında yabancı asker varlığına ilişkin oldukça açık konuştuğuna dikkat çekti. Musul ve Telafer’in özgürleştirilmesinde ve terörle mücadelede Irak ordusunun beklentilerin aksine kısa sürede sonuca ulaştığını söyleyen Büyükelçi El-Alevi, Başika’dan TSK’nın geri çekilmesini halen beklediklerini söyledi. El-Alevi, Sincar’da terör örgütü PKK’nın varlığı nedeniyle Başika’da Türk askeri bulunmasını uygun görmediklerinin sinyalini de verdi. El-Alevi, “Türkiye kamuoyunda bu bölgede bulunan Türkmenler’in durumu konusunda endişeler mevcuttu ve çok şükür DAEŞ’e yönelik operasyonlar başarılı oldu ve insanlar şu anda evlerine dönüyorlar. Sincar konusunda yine Türkiye'de çekinceler var ancak Irak hükümeti, bölgede PKK'nın burada varlık göstermesine izin vermiyor” diye konuştu.

Büyükelçi El-Alevi, Bağdat hükümetinin talebi olması durumunda Erbil yönetimine karşı Türkiye’nin Irak’a sınır ötesi askeri müdahalede bulunma seçeneği konusunda ise, “Türkiye ile güvenlik alanında işbirliği konusunda geçmişte de aynı şeyi söyledik. Türkiye ile güvenlik, askeri ve işbirliğini arttırmamak gibi bir hassasiyetimiz yoktu. Fakat Başika meselesi bu işbirliğini arttırmamıza engel oldu. Bu meselenin, Irak merkezi hükümetinin Türkiye'ye çağrıda bulunduğu şekilde çözülmesi gerekiyor. Bu gerçekleşirse, Türkiye ile Irak arasında güvenlik, askeri ve istihbarat alanlarında işbirliğimizi arttırmanın önü açılacak” dedi.

TSK ile ortak operasyon ihtimali konusunda daha açıklayıcı olması yönündeki soru üzerine El-Alevi, Irak Genelkurmay Başkanı’nın Ankara ziyareti ve sınırda Irak ordusunun TSK’nın yaptığı tatbikata katılım göstermesini hatırlattı. Bunları Türkiye ile askeri işbirliğini arttırma niyeti olarak görmek gerektiğini söyleyen el-Alevi, ancak öncelikle Başika meselesinin çözülmesi gerektiğini yineledi.

Bağdat, Ankara’nın petrol meselesini de çözmesini bekliyor

Irak Büyükelçisi, Bağdat hükümetinin geçmişte sıkça eleştirdiği ve hatta Birleşmiş Milletler’e şikayet ettiği IKBY ile yürüttüğü petrol ticareti konusunda da çözüm beklediği mesajını da verdi. El-Alevi, IKBY’den petrol alınmasından memnuniyet duymadıklarını ifade ederek, şunları söyledi:

“Bildiğiniz üzere Türk ve Irak hükümeti arasında petrol ve doğalgaz ihracatı konusunda anlaşmazlık yaşanmıştı, bu da gerginliğe sebep olmuştu. Irak hükümeti, memnun değildi, hatta Kürtler de petrol gelirleri üzerinde şeffaflık mevcut olmadığından bu durumdan memnun değillerdi. Şimdi enerji alanındaki ilişkilerimiz yeniden konuşuluyor. Ancak müzakere detaylarını benim paylaşmam tabii mümkün değil. Belki Sayın Yıldırım’ın ziyaretinde iki ülke başbakanları görüşmesinde çözüm olabilecek. Şu anda bir kazan-kazan formülü arıyoruz diyebiliriz. Irak olarak bakışımız ülkemizdeki herhangi bir yerindeki petrol ve doğalgazın, merkezi hükümetin izni çerçevesinde ihraç edilmesinden memnun olacaktır. Şu anda bu konuyla ilgili hazırladığımız iki ayrı mutabakat zaptı taslağı bulunuyor. Bu iki mutabakat zaptı umuyorum ki en yakın fırsatta imzalanacaktır. İki ülke enerji bakanlıkları konuyu müzakere ediyor. Bu iki mutabakat zaptı sadece petrol ve doğalgaz ticareti değil elektrik ve yenilenebilir enerji alanlarını da içeriyor.”

El-Alevi, Halkbank aracılığıyla Erbil’e aktarım yapılan ve Bağdat’a da aktarılması gerekli petrol gelirleri konusuna ilişkin soru üzerine de konunun üst düzeydeki görüşmelerde ele alınacağını söylemekle yetindi.

El-Alevi, Türkiye ile Irak arasına yeni bir petrol boru hattı da kurulabileceğini de ifade etti. Bunun için öncelikle üst düzeyde görüşmeler yapılması gerektiğini kaydeden El-Alevi, her iki ülke için de kazançlı ticari ilişkiler istediklerini anlattı.

Habur için TSK desteği talebi

Büyükelçi El-Alevi, Türkiye’nin Irak’a askeri müdahalesine Bağdat’ın sıcak bakmadığını söylese de Habur Sınır Kapısı’nın kontrolü konusunda istisna olabileceğini de vurguladı.

Bağdat hükümetinin Erbil’e tüm sınır kapıları ve havalimanlarının kontrolünü Irak’a devretmesi yönünde uyarı yaptığını söyleyen El-Alevi, Bağdat’ın Habur’un kontrolünü devralmak üzere sınıra 41 personel sevk ettiğini de açıkladı. Bu noktada Türkiye’nin Habur bölgesinde askeri güvenliği sağladığını kaydeden El-Alevi, şimdi Peşmerge’nin bölgeden ayrılarak sınır kontrolünü devretmesini beklediklerini ifade etti. Eğer Peşmerge bölgeden ayrılmayı reddederse ne olacağıyla ilgili soru üzerine El-Alevi, öncelikle barışcıl müzakereler ile çözümden yana olduklarını dile getirdi. Habur’u devralmak için TSK ile ortak müdahale olup-olmayacağına ilişkin soruya karşılıksa El-Alevi, bunun değerlendirileceğini işaret etti ancak kesin ifade kullanmaktan kaçındı.

Binali Yıldırım Bağdat’a gidiyor

Başbakan Binali Yıldırım’ın Bağdat’ı ziyaret etmesi konusunda hazırlık çalışmaları yapıldığını da açıklayan El-Alevi, kesin tarih veremeyeceğini ancak Yıldırım – Abadi görüşmesinin önümüzdeki günlerde yapılacağını söyledi. Yıldırım’ın yapacağı ziyarette kapsamlı görüşmeler olması için çalışmalar yapıldığını kaydeden El-Alevi, mevcut konularda iki ülke başbakanı arasındaki görüşmelerde ortaya somut sonuçlar çıkacağını da vurguladı.

“Habur’a alternatif sınır kapısıyla ticari arttırmak istiyoruz”

Büyükelçi, Habur Sınır Kapısı’ndaki ticari trafiği üstlenecek yeni bir sınır kapısı açılacağını da doğruladı. Geçtiğimiz günlerde Türk yetkilerce açıklandığı üzere doğrudan Bağdat’ın kontrolündeki sahaya açılacak yeni sınır kapısı konusunda çalışıldığını kaydeden El-Alevi, “Fişabur bölgesinden açılacak sınır kapısı, doğrudan Musul üzerinden ve Kürt bölgesinden geçmeden Irak - Türkiye bağlantısını sağlayacak. Zaten son kriz yaşanmasaydı da yeni bir sınır kapısına ihtiyacımız vardı. Önümüzdeki haftalarda, aylarda somut adımlar atılacağını görebiliriz. 2013 yılında Türkiye ile ticari ilişkilerimiz çok iyi düzeydeydi. O günden bugüne ticari ilişkilerimizde düşüş yaşanıyor. Biz bunun yeniden artmasını istiyoruz” dedi.

  • 16x9 Image

    Yıldız Yazıcıoğlu

    Yıldız Yazıcıoğlu, 1994-1998 döneminde Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi Gazetecilik Bölümü’nde lisans eğitimini tamamladı. Mesleğe 1997 yılında Cumhuriyet’te stajyer olarak başladı. 1998-2000 döneminde yüksek lisans eğitimine devam etti. 2000 – Mayıs 2009 döneminde Milliyet’te mesleki kariyerini cumhurbaşkanlığı ve parlamento muhabirliği noktasına taşıdı. 2009 - 2011 yıllarında ABD’nin başkenti Washington DC’de kariyerini sürdürdü ve farklı medya kuruluşları için temsilcilik – yorumculuk görevlerini yürüttü. Bu dönemde VOA Türkçe’de eğitim aldı ve görev yaptı. Ardından Ankara’ya dönüşünde Habertürk TV’de, ArtıBir TV’de görevler üstlendi. Şu anda VOA Türkçe ekibinde görev almayı sürdürüyor.

STÜDYO VOA

Trump’a ‘sus payı davası’ öncesinde konuşma yasağı – 27 Mart
lütfen bekleyin

No media source currently available

0:00 0:29:59 0:00
XS
SM
MD
LG