İstanbul, İzmir ve Gaziantep’te meydanları dolduran binlerce kadın, Türkiye’nin, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın imzaladığı kararla İstanbul Sözleşmesi’nden çekilmesini protesto etti.
İstanbul’daki eylemlerin merkezi Kadıköy İskele Meydanı’ydı. ‘‘Kararı geri çek, sözleşmeyi uygula’’ pankartının ardından toplanan kadınlar, ‘‘Susmuyoruz korkmuyoruz itaat etmiyoruz’’, İstanbul sözleşmesi yaşatır’’, ‘‘her yer kadın her yer direniş’’ şeklinde slogan atarak sözleşmenin feshedilmesine yönelik tepkilerini dile getirdi.
Meydan çevresinde geniş güvenlik önlemleri alan İstanbul polisi, sık sık kalabalığı pandemi konusunda uyaran anons yaptı.
2021 yılının ilk 78 gününde 78 kadının öldürüldüğünü belirten Kadın Meclisleri üyesi Melek Önder, İstanbul Sözleşmesi’nin yeniden yürürlüğe girmesi için kadınların geçmişte olduğu gibi var güçleriyle mücadele edeceğini söyledi.
VOA Türkçe’nin sorularını yanıtlayan Önder, ‘‘Her gün bu ülkede kadınlar öldürülürken daha dün 24 saat içinde üç kadın arkadaşımız öldürülmüşken böyle bir karar kabul edilemez. Samsun’da sokak ortasında çocuğunun gözü önünde şiddet gören kadın görüntüsü üzerinden daha iki hafta geçmedi. Emine Bulut’un ölmek istemiyorum çığlığını her yerde duyduk. ‘İstanbul Sözleşmesi yaşatır’ diye o meydanları doldurduk. ‘Kadınlar ölmek istemiyoruz’ diye bir araya gelmişlerdi. Bugün de İstanbul Sözleşmesi’nin gecenin bir yarısı tek kişinin kararıyla feshedilmesini tabii ki kabul etmiyoruz. Bir gecede kazanmadık haklarımızı biz kadınlar bir gecede de teslim edecek değiliz. Biz mücadele etmeye devam edeceğiz. İstanbul Sözleşmesi kadınlar için hayat memat meselesidir. Kadınları korumak için, hayatta tutabilmek için 6284 sayılı yasanın ne kadar önemli olduğu hakkında daha geçenlerde Erdoğan açıklama yaptı. O koruma kanunu İstanbul Sözleşmesi sayesinde var oldu. Biz bugün korunabiliyorsak İstanbul Sözleşmesi sayesinde bugün mümkün’’ dedi.
Eyleme katılan Canan Kaftancıoğlu da, VOA Türkçe’nin soruları üzerine önümüzdeki haftalarda kadınlara şiddetin nasıl yaygınlaştığını da gösteren bir kadın raporunun kamuoyuyla paylaşılacağını açıkladı.
Kaftancıoğlu, sözleşmenin cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle feshedilmesinin Meclis iradesinin gasp edilmesi olarak yorumladı.
CHP İstanbul İl Başkanı, ‘‘İstanbul Sözleşmesi’nin altına 2011 yılında bütün partiler Meclis’te imza attı. Meclis’te kabul edilen bir uluslararası sözleşme ama uygulanmıyordu. Bizler ‘İstanbul Sözleşmesi uygulansın kadınlar yaşasın’ diye mücadele ederken bir gece yarısı operasyonuyla meclisin iradesi gasp edilerek hukuksuz bir şekilde yine tek adamın kararnamesi ile iptal edildiğini sabah uyandığımızda gördük. Biz kadınlar hiçbir şekilde bu kararı tanımıyoruz ve tanımayacağız. Ve biz kadınlar hem İstanbul Sözleşmesi kendisi yaşasın hem de kadınları kendisi yaşatsın diye mücadele edeceğiz’’ dedi.
‘‘Sokakları bırakmıyoruz, özgürlüklerimizden ve haklarımızdan vazgeçmiyoruz’’
Eylemin katılımcılarından Aslı Kahraman Eren de, ‘‘Talebim Türkiye’de aslında bütün dünya ülkelerinde kadınların eşit demokratik haklara sahip olmalarını istediğim için buradayım. Sokakları bırakmıyoruz özgürlüklerimizden vazgeçmiyoruz. Haklarımızdan vazgeçmiyoruz. Bizler eşitiz, evde, dışarıda emekçiyiz. Bizler ataerkil toplum değiliz, bu ülke anaerkil toplumdur, kadınlardan oluşmuştur’’ derken genç katılımcılardan Cemre Aydoğan ise, ‘‘Sözleşmenin kaldırılması çok mantıklı gelmiyor. Kadın cinayetleri artık çok fazla. 2021 yılındayız ama hala bunlarla uğraşıyoruz. Bugün eve dönerken rahat dönmek istiyorum başka bir akşam dönerken rahat dönmek istiyorum o yüzden bugün buradayım haklarını savunmak istiyorum hakkımı istiyorum açıkçası. Ve Kadın cinayetleri varken şu an neden kaldırmaya çalışıyoruz bunu hiç anlamıyorum’’ sözleriyle sözleşmenin feshedilmesine yönelik tepkisini dile getirdi.
İstanbullu kadınlar daha sonra Kadıköy sokaklarında sloganlar atarak protestolarını sürdürdüler.
İzmirli kadınlar da “İstanbul Sözleşmesi yaşatır” sloganıyla sokaklardaydı.
“İstanbul Sözleşmesi’nden Vazgeçmiyoruz İzmir Kampanya Grubu” tarafından yapılan çağrıyla İzmirli kadınlar, Kıbrıs Şehitleri Caddesi’nde bir basın açıklaması düzenledi.
“Dünyayı yerinden oynatacağız”, “AKP elini kadınlardan çek”, “Kadın cinayetleri politiktir”, sloganları atılan eylemde okunan basın açıklamasında şu görüşlere yer verildi: “Kadına yönelik her türlü şiddetin önlenmesi ve şiddete uğrayanın korunması, şiddet uygulayanın uzaklaştırılması ve cezalandırılması sorumluluklarını devlete yükleyen sözleşmenin iktidarın hedefinde olduğunu biliyorduk. Nicedir ‘Halk istiyorsa sözleşmeden çekiliriz’ diyen iktidara karşı, halkın yarısı olan biz kadınlar aslında çok net cevaplar verdik. ‘İstanbul Sözleşmesi Yaşatır’ dedik. ‘İstanbul Sözleşmesini Uygula’ dedik. ‘Haklarımızdan ve Hayatlarımızdan Vazgeçmiyoruz’ dedik.”“İstanbul Sözleşmesi yaşatır”
“Milyonlarca kadının canı tek adamın bekasına kurban edilemez”
Kadınların aylardır bu talepleri dile getirmesine rağmen, Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile İstanbul Sözleşmesi’nden çıkılmasını eleştiren açıklamada, “İstanbul Sözleşmesi kimsenin iki dudağının arasında değildir. Milyonlarca kadının hayatı ve hakları tek bir adamın kararına sığamaz, milyonlarca kadının canı tek adamın bekasına kurban edilemez. Bu sözleşmeyi biz kadınlar dişimizle, tırnağımızla, mücadelemiz ile kazandık. Haklarımızı elimizden almanıza, bizleri şiddete ve öldürülmeye mahkum etmenize izin vermeyeceğiz. Sözleşmeden vazgeçmiyoruz” ifadesine yer verildi.
“İstanbul Sözleşmesi bizimdir, vazgeçmeyeceğiz”
Açıklamada, sözleşmeden çekilme kararının hem Anayasa’ya, hem de uluslararası insan hakları hukukuna karşı olduğu belirtilerek, “Biz kadınlar eşitlik istiyoruz. Evde, işte, sokakta korkmadan yaşamak, çalışmak, yürümek istiyoruz. Şiddete uğramaktan, öldürülmekten korkmadan yaşamak istiyoruz. Her kadının kendini güvensiz hissettiği bu ülkede, şiddetle etkin bir mücadelenin, daha etkili önlemlerin, koruma mekanizmalarının konuşulması gerekirken, İstanbul Sözleşmesi’nden çıkılması tarihi bir hatadır. Bu karar Türkiye tarihine bir utanç sayfası olarak geçecektir. İstanbul Sözleşmesi’nden çıkılması kadınların kazanımlarına yapılmış en büyük saldırıdır. Sözleşmeyi nasıl kazandıysak öyle savunacağız. İstanbul Sözleşmesi Bizimdir, Vazgeçmeyeceğiz” dendi.
CHP’li kadınlardan protesto
Cumhuriyet Halk Partisi İzmir İl Kadın Kolları da sözleşmenin iptalini bir basın açıklamasıyla protesto etti.
CHP İzmir İl Kadın Kolları Başkanı Nurdan Şenkal Uçar yaptığı açıklamada “Bugün neredeyse her gün bir kadının öldürüldüğü, tacize, tecavüze ya da farklı şiddet türlerine maruz kaldığı ülkemizde İstanbul Sözleşmesi, bizim kırmızı çizgimizdir. Bu çizgiyi aşanı, sözleşmeyi uygulamak yerine kaldırmak isteyenlere oturdukları koltukları dar edeceğiz. Cesaret biziz, azim biziz, emek biziz, mücadele biziz. Biz kadınlarız; biz her iki kişiden biriyiz. Bu ülkenin onurlu ve mutlu yarınlarının yükseleceği eller, bizim ellerimiz. İstanbul Sözleşmesi kalacak! Siz gideceksiniz” dedi.
İş dünyasından tepki
Ege Genç İş İnsanları Derneği (EGİAD), Ege Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (ESİAD), Ege Giyim Sanayicileri Derneği (EGSD), Türkiye Genç İşadamları Derneği (TÜGİAD) Ege Şubesi, İzmir Kadın Kuruluşları Birliği (İKKB), İzmir İş Kadınları Derneği (İZİKAD), Ege İş Kadınları Derneği (EGİKAD), Kemalpaşa Sanayici ve İş İnsanları (KESİAD) da yaptıkları açıklamalarla Türkiye’nin İstanbul Sözleşmesi’nde çekilmesini eleştirdi.
“Büyüyen kadın mücadelesinden korkuyorlar’’
Gaziantep'te toplanan kadınlar da basın açıklaması yaparak kararı protesto etti.
Gaziantep Kadın Meclisi, Gaziantep Demokratik Kadın Platformu, Gaziantep Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu, İnsan Hakları Derneği, siyasi partilerden ise HDP, EMEP ve SYKP üyelerinin katıldığı protesto eylemine çok sayıda kadın destek verdi. İstanbul Sözleşmesi ile ilgili alınan karara tepki niteliğinde atılan sloganların ardından konuya ilişkin basın açıklaması yapıldı.
Basın açıklaması sonrası VOA Türkçe’ye konuşan Gaziantep Kadın Meclisi Üyesi Merve Hocazade, “Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu olarak şuna inanıyoruz ki; mücadelemizle kazandığımız İstanbul Sözleşmesi ve 6284 sayılı kanun, kadınların yaşam hakkını savunuyor. Bunun yanı sıra toplumsal cinsiyet eşitliği zemininde de birçok konuyu ele almamızı sağlıyor. Kadınlara yönelik cinsel taciz ve tecavüz gibi durumlarda etkin kovuşturma ve soruşturma yöntemlerinin uygulanmasını, bu durumlarda nasıl bir yol izlenmesi gerektiğini ülkeler bazında incelemiş bir sözleşmemiz var. 2011 yılında İstanbul’da imzalanan bu sözleşme tüm kadınlar için çok önem arz ediyor. Ama büyüyen kadın mücadelesi ve kadınların eşit, özgür bir şekilde her alanda var oluşu bazı erkek egemenliğine düşkün mekanizmaları rahatsız etmektedir. Biz de bugün burada Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu olarak bir eylem düzenledik. İstanbul Sözleşmesi’nin tartışmaya açıldığı her gün meydanlarda ve sosyal medyada kadınlara ulaşarak bu sözleşmeden vazgeçmemeleri için gerekli kamusal baskıyı hissettirmek için mücadelemize devam edeceğiz. Büyüyen kadın mücadelesinden korkuyorlar, korkmaya da devam etsinler çünkü kadın mücadelesi eşitliğini ve özgürlüğünü kazanana kadar durmayacak’’ ifadelerini kullandı.
“Kimsenin kadınların kazanımları üzerinden söz sahibi olma hakkı yok’’
İstanbul Sözleşmesi’nden imzanın geri çekilmesinin tüm ülkede büyük bir yankı uyandırdığına dikkat çeken Eğitim-Sen Gaziantep Kadın Sekreteri Elif Söyleyici de, “Gecenin bir yarısı bu karara bağlanmış olması çok düşündürücü çünkü artık sistem kadının mücadelesinden ve tepkisinden korkuyor. Çünkü ölen, öldürülen veya tacize, tecavüze uğrayan bir kesim olarak kadın artık ayakta duruyor. Cumhurbaşkanı da dahil olmak üzere kimsenin kadınların kazanımları üzerinden söz sahibi olma hakları yoktur. Sonuç olarak bu bireysel bir hareketle sonlandırılacak bir hareket değil tamamen kadınların mücadelesi sonucunda kazanılmış bir haktır. Biz de tüm Türkiye’de olduğu gibi Antep’te de kadınlar olarak taleplerimiz, isyanımızı ve kazanılmış olan haklarımızı geri almak için sözümüzü ortaklaştırdık, sesimizi örgütledik. Bu sözleşme tekrar onaylanana kadar mücadelemiz devam edecek, kesinlikle vazgeçmeyeceğiz’’ diye konuştu.
