Hindistan, yönetimi Pakistan’la aralarında bölünen, Müslüman nüfusun ağırlıkta olduğu Keşmir bölgesinin kendi sınırları içindeki Cammu Keşmir eyaletinin özel statüsünü kaldırdı. Pakistan, Hindistan’ın kararının yasadışı olduğunu öne sürdü.
Son 70 yıldır dünyanın en askerileştirilmiş bölgelerinden biri olan Keşmir için Hindistan’dan beklenmedik bir hamle geldi.
Hindistan Parlamentosu’nda konuşan İçişleri Bakanı Amit Şah, Anayasa'nın Cammu Keşmir eyaletine özel statü veren 370'inci maddesini kaldıracaklarını ve bölgeyi iki farklı idari yapıya bölmeyi planladıklarını açıkladı. Şah’ın açıklamasına muhalefet milletvekilleri sert tepki gösterdi.
Cammu Keşmir'i iki birlik toprağına ayıran yasa tasarısı, federal parlamentonun üst kanadı Eyaletler Meclisi’nde 61 ret oyuna karşı 125 oy kabul edildi.
Cammu Keşmir’in kendi kanunları yerine Hindistan yasalarına tabi olmasıyla eyalette yerleşim, emlak satışı, kamu ve eğitim kurumlarındaki özerklik de ortadan kalmış olacak.
Hintliler'in bölgeye yatırım yapma ve yerleşmesinin yolunun açılmasına, Müslümanlar’ın tepki göstermesinden ve gerilimin tırmanmasından endişe ediliyor.
Keşmir'in yüzde 45'i Hindistan'ın, yüzde 20’si ise Çin’in kontrolünde. Müslüman nüfuslu bölgenin yüzde 35'ini kontrol eden Pakistan, Hindistan’ın kararını kınadı.
Pakistan Başbakanı İmran Han, Hindistan’ın hamlesinin Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi kararlarının açıkça ihlali olduğunu söyledi. Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada da, “Bu uluslararası anlaşmazlığın tarafı olarak Pakistan, bu yasadışı adımlarla mücadele için her olasılığı değerlendirecektir” dendi.
Hindistan hükümeti kararı açıklamadan saatler öncesinde Cammu Keşmir’de güvenlik ablukası başlattı. Bölgede telefon ve internet hizmetleri askıya alındı, yerel liderler ev hapsine alındı.
Bölgenin ana şehri Srinagar’da halkın sokağa çıkmasına sınırlamalar getirildi. Şehirde askerlerin yoğun şekilde konuşlandırıldığı ancak protestoların düzenlenmediği belirtiliyor.
Yerel televizyon kanalları da Keşmirli bakanlar Mehbooba Mufti ve Omar Abdullah’ın devlete ait bir konuk evinde gözaltına alındığını belirtti.
Başbakan Narendra Modi, Cammu Keşmir’in özerk statüsünün, Hindistan’ın geri kalanıyla entegre olmasını engellediğini savunuyor.
Geçen Mayıs ayında yeniden seçilen Modi’nin seçim vaatlerinden biri, bölgeye tanınan ayrıcalıkların kaldırılmasıydı.
Yasaya göre, bölge, Cammu Keşmir Birlik Toprağı ve Ladakh Birlik Toprağı olarak ikiye ayrıldı.
Keşmir’de geçen Cuma’dan bu yana gerilim yüksekti. Hintli yetkililer, Pakistan’da konuşlu militan grupların saldırı düzenleyeceği olasılığına karşı alarmda olduklarını açıklamıştı. Pakistan ise bu iddiaları yalanlamıştı.
Nükleer silaha sahip Hindistan ve Pakistan, Keşmir nedeniyle geçmişte birkaç kez çatıştı ve zaman zaman da savaşın eşiğine geldi.
Pakistan Başbakanı İmran Han, Pazar günü yaptığı açıklamada bu gerilimin bölgesel bir krize dönüşme potansiyeli olduğunu belirterek ABD Başkanı Donald Trump’ın arabuluculuğu için doğru bir zaman olduğunu kaydetmişti.
Trump da geçen ay Hindistan Başbakanı Modi’den arabulucu olması talebi geldiğini söylemiş ancak Hindistan hükümeti bu iddiayı yalanlamıştı.
Keşmir bölgesi, İngiltere’nin sömürgesi Hindistan'dan 1947’de çekilmesi sonrası kanlı savaşlara sahne oldu. O dönemde prenslik olarak yönetilen ve nüfusu ağırlıklı Müslüman olan Keşmir halkı, Pakistan'a katılmak istedi. Ancak Keşmir prensi, Hindistan ile birleşmeye karar verdi.
Pakistan ve Hindistan'ın bölgeye asker göndermesiyle taraflar, 1947, 1965 ve 1999'da üç defa savaştı. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, 1948 ve sonrasında aldığı kararlarda, Keşmir'in askerden arındırılmasını ve geleceğinin halkoyuyla belirlenmesini öngördü.
Pakistan BMGK kararlarının uygulanmasından yana olsa da Hindistan halk oylamasına sıcak bakmıyor.
