Adı Hilmi Akyol… Diyarbakır’ın çatışmalara sahne olan Sur içinde yaşıyor. Uzun sakalları, şalvarı ve başına taktığı puşisiyle hemen dikkat çekiyor. Yaşamının önemli bölümü Sur içinde geçen Akyol’un asıl mesleği kamyon şoförlüğü. Yıllarca Irak-Türkiye arasında petrol taşımacılığı yapan Akyol, bir süre de Türkiye içinde şoförlük yaptı. Ama Akyol’un haber olmasına neden olan ise yazarlığı.
Akyol, bir yandan kamyonda çalışırken, diğer yandan da Kürt kültürü ve folkloru üzerinde de araştırmalar yapmaya başladı. 40 yıl önce çalışmalara başlayan Akyol, çalışmalarını 36 kitapta topladı. Yaptığı çalışmaların önemine dikkat çeken Akyol, “1977 yılında liseye gittiğim yıllarda dengbej kasetlerini toplayarak işe başladım. 1979’da liseyi bitirdikten sonra bu kez yazmaya başladım. Sesten yazıya geçtim. 40 yıldır bu işi yapıyorum. Diyarbakır’ın 4 ilçesindeki köyleri teker teker gezdim, Kürt kültürünün bir derya olduğunu gördüm. Bu çalışmalarımda şimdiye kadar 36 kitap yazdım. 25 dosyada hazır. 100’e yakın dosya var, zamanım olursa onu da yazarım. Amacım söylenenlerin bir araya getirip, yeni nesiller için bırakmak. Yani köprü gibi, eskiden alıp yenilere armağan etmek, yaptığım bu. Bu eserleri toplamak aslında sadece Kürtler için değil her kültür için önemlidir. Önemi şu örnekle anlatayım; 15’e yakın kişiyi ilk kez ben bulup ortaya çıkardım, onlarla konuştum, hikâyelerini dinleyip yazdım. Benden başka kimse yazmamış bugüne kadar, öldüler. Eğer ben yapmasam bu eserlerde onlarla toprak olacaktı” dedi.
Sur’da yaşanan olaylar sırasında evini içindeki eşyalarla birlikte kaybeden Akyol, sadece kitap taslaklarını kurtarabilmiş. Çatışmalar sona erdiğinde mahallesine giden Akyol, geride enkaz bulmuş. Akyol o günleri şöyle anlatıyor:”3-4 gün evde kaldık, çatışmalar başladı, sokağa çıkma yasağı başladı. Biz de çıktık evden. 4 ay sonra geri geldiğimde evimin yerinde hiçbir şey yoktu. 2 ton buğdayım vardı. Tavuk ve tavşan besliyordum, onlar için almıştım, hepsi toprak üzerinde yeşermişti. Hiçbir şey kalmamıştı bizim sokakta. Bizim sokak 200-300 metre uzunluktaydı ama hiçbir şey kalmamıştı.”
Bir süre Sur dışında yaşayan Akyol, yeniden Sur’a döndü. Çalışmalarını Büyükşehir Belediyesi bünyesinde sürdüren Akyol, belediyeye kayyum atanmasının ardından işten çıkarıldı. Hem evini hem işini kaybeden Akyol, yine de çalışmalarına devam ediyor.
