Erişilebilirlik

HDP Oy Kaybını Halka Soracak


(Foto: Mahmut Bozarslan)
(Foto: Mahmut Bozarslan)

Diyarbakır’ın Sur ilçesi, Kürt siyasetinin güçlü olduğu alanlardan biri. 7 Haziran seçimlerinde HDP Sur’da yüzde 81 oy aldı. Sur ilçesi son aylarda adını çatışmalar ve sokağa çıkma yasaklarıyla, hendekler ve barikatlarla duyurdu. Sık sık çatışmalara sahne olan ilçe, gergin bir ortamda seçime girdi. Seçim günü ilçede kayda değer bir olay yaşanmadı. Herkes heyecanla sonucu bekliyordu. Ancak oylar sayıldığında herkes hayal kırıklığına uğradı. Beklenti, PKK’nın şehir yapılanması YDG-H üyelerinin kazdığı hendekler nedeniyle yapılan sert müdahalelerin yarattığı tepkinin, HDP lehine sandığa yansıyacağıydı. Ancak beklenen olmadı Halkların Demokratik Partisi oyların yüzde 75’ini aldı ancak bir önceki seçime göre yüzde 6 kaybetti. Oylar sadece Sur’da düşmedi. Son aylarda çatışmalara sahne olan Bismil, Silvan ve Bağlar gibi ilçelerde yüzde 1 ile 5 arasında düşüşler vardı. HDP Diyarbakır genelinde ise yüzde 7 oranında oy kaybetmişti. Şimdi herkes bu kayıpların nedenini merak ediyor. Sokaktaki vatandaşa göre neden öz yönetim ve hendeklerin yarattığı çatışma ortamı.

Foto: Mahmut Bozarslan/VOA
Foto: Mahmut Bozarslan/VOA

İsminin yazılmasını istemeyen Sur esnafından biri böyle düşünüyor. Esnaf, cep telefonuyla çektiği oy pusulası fotoğrafını göstererek “HDP’ye oy verdim ama bu son.” “Neden son?” sorusuna, “Böyle giderse ne ben ne başkası artık oy vermez” cevabını veriyorAynı esnaf, HDP’nin kentteki oy kaybının nedenlerinden birinin sokaklara kazılan hendekler ve barikatlar olduğunu görüşünü dile getirerek “Diyarbakır’daki yüzde 7’lik kaybın yarısı hendeklerden dolayı oldu. Millet mağdur oldu, ekonomik açıdan mağdur oldular. Mağduriyetlerinin nedenini HDP’de aradılar, bu yüzden oy vermediler,” dedi.

Bir başka esnaf ta benzer düşünceye sahip. Adı Fesih Kanan, Yenişehir’de esnaf. Kanan, barışa katkı sunmak için HDP’ye oy verdiğini belirterek, “Geçen seçimden bu yana 62 bin oy düştü. İnsanlar korktu, HDP’ye oy vermedi. AKP’ye oy verdiler. İnsanlar olay çıkmasın diye AKP’ye oy verdi. Tek başına iktidar olur, tekrar barış gelir diye, bu umutla oy verdiler. Hendekler, çatışmalar insanların psikolojisini bozdu. İnsanlar huzur istediği için vermedi,” diye konuştu.

Aynı bölgedeki başka bir esnaf Bilal Özkahraman ise HDP’nin yeteri kadar çalışamadığını belirtti. Özkahraman, seçimin korku atmosferinde geçmesinin oy kaybına yol açtığını ifade ederek, “Geçen seçim gibi kimse heyecanlı ve özverili şekilde sandığa gitmedi. Sandığa gitmeyenlerin korktukları için gitmediklerini düşünüyorum. Hendek ve özyönetimin etkisi oldu. Bunların yanlış olduğunu düşünüyorum. Etkisi çok oldu. Evinden, yurdundan taşınanlar oldu. Yakınlarını kaybedenler partiye küsüp darıldı. Hendeklere tepki olarak yorumlayabiliriz, kızgınlık ve kırgınlık vardı,” şeklinde konuştu.

İki seçim arasında geçen 5 aylık sürede yaşananların seçime etkisini kimse inkar etmiyor. 12 Eylül 1980 askeri darbesinden beri sokağa çıkma yasağı görmeyen bölge insanı günlerce eve hapsoldu. Savaş alanına dönen ilçeleri binlerce kişi terk etti. Bütün bu yaşananların sandığa etkisi ise sonuçlar açıklanınca ortaya çıktı. Ortak kanı PKK’nın, şehir yapılanması YDG-H eliyle kent merkezlerine taşıdığı şiddetin faturası HDP’ye kesilmişti. Örneğin, Şırnak’ta HDP’nin oylarında az da olsa düşüş yaşanmıştı. Hendek ve özyönetim tartışmalarının yaşandığı yerlerden Silopi’de yüzde 1’lik düşüş vardı. Sadece Cizre’de yüzde 1’lik artış olmuştu. Hendek tartışmalarının en çok gündeme geldiği Diyarbakır’ın Silvan ilçesinde de HDP yüzde 1 oy kaybetti.

HDP’nin Hukuktan Sorumlu Eş Genel Başkan Yardımcısı ve Adana Milletvekili Meral Danış Beştaş, düşüşün sadece hendeklere bağlanamayacağı görüşünde. Beştaş, nedenini doğrudan halka soracaklarını ifade ederek, ”Bu seçim normal bir seçim değildi. Baskıcı bir ortamda, katliamcı bir ortamda, partimize yönelik her türlü saldırı, tutuklama, yasal ve gayri yasal meşru olan olmayan, bir bütün olarak çok büyük bir saldırıyla karşı karsıyaydık. Böyle bir ortamda seçime gittik. Biz bir seçim kampanyası tam anlamıyla yapamadık. Miting, halka dönük etkinlikler yapamadık. Bütün bunlar HDP’nin seçim kampanyasında olup-olmadığını bile çok görünür kılmadı. Bu, en önemli sebeplerden biri. Ulusal kanallar tümüyle bize kapatıldı. Yüzde 95 oranında bize kapatıldı. Bütün partiler ekranlarda boy gösterirken, bizim haberlerimiz, etkinliklerimiz toplantılarımız ya da eş başkanlarımızın açıklamaları yansıtılmadı, bu da çok ciddi bir etki yaptı. Seçim döneminde bir tek hükümetle yarışmadık. Karşımızda Türk Silahlı Kuvvetleri, emniyet, idare teşkilatıyla, yargıyla bir bütün olarak devletin bütün organları bize karşı konumlandı. Adil, serbest, eşit demokratik seçim ortamında bu seçimlere girmedik. Sandık hileleri çok önceden tartışılıyordu. Bu konuda da mevcut bölgede yaşananları tartışacağız. İç toplantılarımızı henüz yapmadık. Onun için önümüze bir analiz almamız lazım. Nerede olaylar var, hendek iddiaları nerede, oralarda oy oranları nedir, etkisi nedir? Bütün bunları seçim oranları ve simülasyonlar üzerinde değerlendireceğiz. HDP olarak sorumluluğunu üstlenmemiz gereken hiçbir şeyin sorumluluğundan kaçmıyoruz. Kendimizi tabi ki gözden geçireceğiz. Halk bu konuda karar merciidir. Bizim de eksikliklerimiz ve hatalarımız varsa özeleştirisini halka veririz. Halktan bir olumsuz veto aldığımız kanaatinde değiliz. Çalışmalarımızda, halkla buluşacağız, eleştirilerini dinleyecek, halkla bütünlüklü bir çalışma yapacağız. Kısacası halkımıza gideceğiz,” diye konuştu.

lütfen bekleyin

No media source currently available

0:00 0:05:55 0:00
Linki indirmek için

PKK’nın üst çatı örgütü KCK 12 Ağustos'ta yaptığı açıklamada "Kürdistan halkı için öz yönetimden başka bir seçenek kalmamıştır," dedi. Devlet kurumlarının tanınmayacağına dikkat çekilen açıklama bölgede tansiyonu yükseltti. Bu açıklamanın ardından Şırnak, Batman, Bitlis, Hakkâri, Muş, Van, Ağrı ve Diyarbakır’ın bazı ilçelerinde öz yönetim ilan edildi.PKK’nın gençlik örgütü üyeleri de güvenlik güçlerini mahallere sokmamak için hendek kazarak, barikat kurdu. Ancak devletin bu girişime yanıtı sert oldu. Birçok yerde sokağa çıkma yasağı ilan edilerek operasyon yapıldı. En uzun yasak 8 günle Şırnak’ın Cizre ilçesinde ilan edildi. Operasyonlarda 100’i aşkın kişi öldü.

STÜDYO VOA

Trump’a ‘sus payı davası’ öncesinde konuşma yasağı – 27 Mart
lütfen bekleyin

No media source currently available

0:00 0:29:59 0:00
XS
SM
MD
LG