Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nin (IKBY) 25 Eylül tarihinde yapacağını ilan ettiği referandum kararından vazgeçmemesinin ardından iyice bozulan Bağdat-Erbil ilişkileri bugün yeni bir aşamaya girdi.
Irak merkezi hükümetine bağlı kuvvetler, Irak Meclisi’nin 25 Eylül’de aldığı “Kerkük ve tartışmalı diğer bölgelerde vatandaşların güvenliğini korumak için hükümetin askeri güç bulundurması” kararı uyarınca bugün Kerkük’e girdi.
Kentten gelen bilgilere göre, Bağdat hükümetine bağlı askeri güçler Kerkük Havalimanı’nı, K1 Askeri Üssü’nü ve Kerkük Valiliği’ni ele geçirdi.
Bu arada Bağdat hükümeti Kerkük’e vekaleten vali atadı. Arap kökenli Sait Ali Cuburi, Erbil’e kaçtığı iddia edilen Necmettin Kerim'in yardımcısıydı. Görevden alınan Kerim, Bağdat hükümetinin kararını tanımadığını söylemişti.
Peşmerge Genel Komutanlığı’ndan KYB’ye ‘ihanet’ suçlaması
Irak Ordusu ve Şii milis gücü Haşdi Şabi güçleri, kente girerken Irak Kürdistan Yurtsever Birliği’ne güçlerin direniş göstermemesine Peşmerge Güçleri Genel Komutanlığı sert tepki gösterdi.
Öğle saatlerinde yapılan açıklamada “Maalesef Kürdistan Yurtseverler Birliği’nin (KYB) bazı yetkilileri de Kürdistan halkına yönelik bu planın destekçisi olmuş, KYB bayrağı altında Kürdistan için canlarını feda eden Kürdistan’a ve şehitlere tarihi ve büyük bir ihanet etmişlerdir. Bu birkaç yetkili, bazı hassas bölgeleri çatışmadan, Heşdi Şabi ve İran Pasdaran Ordusuna teslim ederek Kosret Resul’ü yalnız bırakmışlardır” denildi.
Ali Semin: ‘Kerkük Bağdat’ın denetimine geçti, Kürt güçler birbirlerini suçluyor’
Bilgesam Araştırma Koordinatörü ve Irak uzmanı Ali Semin, bu yeni durumun Kürtler arasında gerilimi arttıracağı görüşünde.
Amerika’nın Sesi’ne konuşan Semin, “KYB Peşmergesi, bizzat Celal Talabani’nin oğlu Pavel Talabani’ye bağlı. O da ‘hiçbir şekilde çatışmayın’ talimatı verdi. Ancak Kürtler arasında iki kanat var. Diğer taraf, ‘Kerkük’ün bu kadar uğraştık. DAİŞ’le mücadele ettik. Neden şimdi çekiliyoruz’ diyor. Birbirlerini suçlamaya başladılar. Talabani ise ‘sen referandumda bu kadar ısrar ettin. Bunun sonucunda Türkiye, İran ve Bağdat’ı üzerimize getirdin’ diyor. Bölgeden aldığım son bilgilere göre, kentin neredeyse tamamının kontrolu Irak güvenlik güçleri, federal polis ve Irak Hava Kuvvetleri’nin eline geçti” diye konuştu.
‘Barzani diyalog kurmayı deneyecek’
Erbil’in bu saatten sonra saldırıya geçmesini mümkün görmeyen Ali Semin’e göre, IKBY Başkanı Mesut Barzani’nin elinde iki seçenek bulunuyor.
“Barzani için kritik süreç. Ya referandumu iptal edecek ya da Kürt partilerini karşısına alacak. Bana kalırsa bundan sonra yeniden diyalog kurmak için harekete geçecek. Barzani, bu kararı alırken ABD, İngiltere ve İsrail’e güveniyordu. Ama ABD’den açıklama ancak Irak ordusu Kerkük’e girdikten sonra geldi. Silahları yeterli değil, mali yapısı güçlü değil, şu aşamada Kerkük için savaşa girmeyi göze alacaklarını sanmıyorum.”
PKK hala Kerkük’te mi?
Kerkük’te Bağdat-Erbil gerilimin ardından Türk-Kürt fay hattının da enerji biriktirdiği görülüyor. PKK üyelerinin referandum öncesinde Kerkük’e gittiği biliniyordu. Bugün de PKK’lıları askeri bir ciple tur atarken gösteren görüntüler sosyal medyada yer aldı.
Türkmeneli Cephesi Başkanı Erşat Salihi, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada “Haşdi Şabi ve federal hükümet birliklerinin Kerkük çevresine müdahaleleri devam etmekte ancak bu müdahaleler şehir merkezinde olmadığından dolayı KDP'nin yanında yer alan PKK terör örgütü üyeleri, kentimizin merkezinde cirit atmakta ve mevziler kazanmaktadır. PKK'nın oluşturduğu kontrol merkezleri başta olmak üzere tüm mevzilerinin derdest edilmesi için müdahalenin şehir merkezine kayması elzemdir” dedi.
‘Kürt-Türkmen çatışmasından kaçınmak gerekli’
Kerkük’ün bazı bölgeleriyle Tuzhurmatu, Dohuk, Tazehurmatu gibi yerlerde PKK’nın Iraklı Kürtler’de ciddi taraftar bulduğunu ve o bölgelerde örgütlendiğini belirten Ali Semin bir başka tehlikeye de dikkat çekiyor:
“Haşdi Şabi içindeki Türkmenler, daha önce Kürtlerin başta Kerkük Meclisi olmak üzere, bazı devlet binalarına Kürt bayrağı asmalarına tepki olarak Irak bayrağıyla birlikte Türkmen bayrağını da asıyorlar. Türkmen-Kürt çatışması yaşanmaması için dikkatli olunmalı.”
Kerkük’ten gelen görüntüler Semin’i doğruluyor. Türkmeneli Cephesi’nin yayınladığı videolarda Kerkük’te Irak merkezi yönetimine bağlı güçlerin hakimiyet kurmasının ardından bir KDP binası ve askeri bir noktaya Irak bayrağıyla birlikte Irak Türkmen bayrağı asıldığı görülüyor.
