Saddam yönetimin Kürtlere karşı düzenlediği Halepçe Katliamının üzerinden 29 yıl geçti ancak bölgede risk hala sürüyor. Süleymaniye Üniversitesi’nde görev yapan Kürdistan Özerk Bölgesi eski milletvekili Doç. Dr. Fuad Ahmed Baban, katliamda ölenleri elbiseleriyle gömüldüğüne dikkat çekerek bunların hala yeraltı sularını kirletme riski taşıdığını söyledi.
Irak’ın Halepçe Kasabasına 16 Mart 1988’de düzenlenen kimyasal saldırıda 5 bini aşkın insan yaşamını yitirdi. Bugün katliamın 29’uncu yıldönümü. Katliamın üzerinden 29 yıl geçti ama etkileri hala sürüyor. Katliamdan sağ kurtulan binlerce kişi hala etkileriyle yaşıyor. Saldırıda kullanılan kimyasal gazların yarattığı tahribatın izleri yıllar geçse de silinmedi. Uzmanlara göre bölgede hala risk var. Halepçe ile ilgili 3 büyük araştırmada görev alan Süleymaniye Üniversitesi’nden Doç. Dr. Fuad Ahmed Baban, saldırıdan sonra bölgede hastalıklarda artış olduğunu söyledi.
Amerikanın Sesi’ne konuşan Baban, 250 köyün kimyasal saldırıdan etkilendiğini tespit ettiklerini belirterek, son iki üç yıl içinde Irak hükümetinin yaptığı araştırmaların da bunu gösterdiğini söyledi. Baban, ”Hastalıklardaki artık normalin üstünde. Bizim olaydan 19 yıl sonra yaptığımız araştırmada kanser, akıl hastalıkları, kalp hastalıkları, deri hastalıkları, düşük ve ölü doğumlarda artış olmuştur”dedi.
Baban’ın dikkat çektiği bir risk ise toprak altında. Saldırıda ölen ve elbiseleriyle gömülenlerin risk yarattığına dikkat çeken Baban, “İnsanlar o dönemde, elbiseleriyle gömüldü. O elbiseler kimyasal silahlara maruz kalmıştı. Bu cesetler şimdi toprak altında kimyasal bombaya dönüştü. Bu, yeraltı sularını kirletebilir. Bu sadece Halepçe için değil bütün bölge için, yeraltı sularını kullanan herkes için risktir. Bu durumun tespit edilmesi lazım. Yer altı sularının incelenmesi lazım, birkaç metreden alınacak toprak örneklerinin incelenmesi lazım. Bu materyallerin toksik olup olmadığı tespit edilmeli” diye konuştu.
Uzman ekiplerin bölgede araştırma yapmasını isteyen Baban ”Mezarların açılmasını yakınları istemiyor, zaman kaybı da olur, binlerce ceset var. Özel uzman ekiplerin araştırması ve ne yapılacağına karar vermesi lazım. Uygun bir şekilde araştırma yapılması lazım, bu mezarların ne kadar potansiyel tehlike olduğunu belirlenmesi lazım. Bu bilimsel araştırma gerektiriyor. Toprağın ve suyun ne kadar kirlendiğinin, ne kadar kirlilik olduğun belirlemek lazım ”şeklinde konuştu. Baban Kürt hükümetinin yaşadığı sıkıntılar ve mali sorunlar nedeniyle araştırmaların yapılamadığını söyledi.
