Erişilebilirlik

Haiti Devlet Başkanı Evinde Öldürüldü


Öldürülen Haiti Devlet Başkanı Jovenel Moïse
Öldürülen Haiti Devlet Başkanı Jovenel Moïse

Haiti Devlet Başkanı Jovenel Moïse, gece evine giren kimliği belirsiz saldırganlar tarafından vurularak öldürüldü. Ülkenin geçici Başbakanı Claude Joseph, yaptığı açıklamada olayı doğruladı ve saldırıyı "nefret dolu, insanlık dışı ve barbarca" olarak niteledi.

Haiti Resmi Gazetesi'nin Çarşamba günü yayınlanan olağanüstü baskısına göre suikastın arkasındaki kişilerin bulunması için ülkede iki haftalık olağanüstü hal ilan edildi.

Başkan Joe Biden, Haiti'deki durumun "son derece kaygı verici" olduğunu söyledi ve Moïse'nin öldürülmesiyle ilgili daha fazla veriye ihtiyaç olduğunu dile getirdi. Beyaz Saray'dan yapılan açıklamada da ABD'nin Haiti Devlet Başkanı'nın gece öldürülmesiyle sonuçlanan "trajik saldırıyı" değerlendirdiği açıklanmıştı.

Beyaz Saray Sözcüsü Jen Psaki, MSNBC televizyonunda yaptığı açıklamada, "Bilgi toplamaya devam ediyoruz, durumu değerlendirme aşamasındayız" ifadelerini kullandı. Psaki, CNN televizyonunda da "Bu korkunç bir trajedi. Korkunç bir cinayet" şeklinde konuştu.

ABD'nin Haiti halkının yanında olduğu mesajını veren Psaki, ABD hükümetinin suikasta ilişkin ayrıntıları toplamaya devam ettiğini söyledi, "Haitililer'in ihtiyaçları ılan yardımı sağlamaya hazırız. Elbette ki büyükelçiliğimiz ve Dışişleri Bakanlığı yetkilileri yakın temas içinde olacak, ancak bu bir trajedidir. Haitililer'in yanlarında olduğumuzu bilmeleri önemlidir" dedi.

Haiti'de muhalefet, Haiti'ye en çok yardım yapan yabancı ülke olan ABD'yi Devlet Başkanı Jovenel Moïse'e karşı hoşgörülü davranmakla suçluyordu.

İngiltere Başbakanı Boris Johnson da Haiti Devlet Başkanı'nın suikast sonucu öldürülmesinin "tiksindirici bir eylem" olduğunu söyledi ve Haitililer'i itidalli olmaya çağırdı.

Johnson, "Devlet Başkanı Moïse'in ölümü nedeniyle şok ve üzüntü içindeyim. Ailesine ve Haiti halkına taziyelerimizi iletiyoruz" şeklinde konuştu.

Öte yandan Haiti'nin geçici başbakanı Claude Joseph, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'ni acilen toplanmaya çağırdı. Yapılan açıklamada Joseph'in "uluslararası toplumu suikasta ilişkin soruşturma açmaya çağırdığı" kaydedildi.

Saldırganların kimliği ve saldırının nasıl düzenlendiğine ilişkin ayrıntılar henüz ortaya çıkmadı. Saldırının gece saat 01.00 sularında düzenlendiği, saldırganların arasında İspanyolca konuşan kişilerin de bulunduğu belirtildi.

Devlet başkanının saldırı sırasında yaralanan eşi Martine Moïse, hastanede tedavi altına alınmıştı. Ancak Haiti'nin ABD Büyükelçisi Bocchit Edmond, Martine Moïse'in durumunun sabit ancak kritik olduğunu, bu nedenle Florida eyaletinin Miami kentine tedavi amacıyla getirilmesi için girişimlerde bulunulduğunu kaydetti.

Ülkede devlet başkanının ölümünün ardından yönetimden vekaleten geçici başbakanın sorumlu olduğu belirtildi.

11 milyon nüfuslu Haiti, Devlet Başkanı Moïse yönetiminde giderek daha istikrarsız hale gelmiş ve halkın ülke yönetiminden memnuniyetsizliği artmaya başlamıştı.

Geçici Başbakan Claude Joseph'in makamından yapılan açıklamada, "Ülkenin güvenliği Ulusal Haiti Polisi ve Haiti Silahlı Kuvvetleri'nin kontrolu altındadır. Demokrasi ve cumhuriyet kazanacaktır" denildi.

Haiti'nin başkenti Port-au-Prince sokaklarının Çarşamba sabah erken saatlerde çoğunlukla boş olduğu görüldü. Ancak bazı kişiler, kentin bir bölgesinde iş yerlerini yağmaladı.

Geçici Başbakan Joseph, polisin Ulusal Saray'a ve Port-au-Prince'in gelir düzeyi yüksek semti Pétionville'e sevkedildiğini, başka bölgelere de polis gönderileceğini söyledi.

Haiti'nin ekonomik, siyasi ve sosyal sorunları son dönemde daha da derinleşmiş, başkent Port-au-Prince'te çete şiddetinin hızla arttığı gözlemlenmeye başlamıştı. Enflasyon oranının arttığı, gıda ve yakıta erişimin bazı dönemlerde zorlaştığı ülkede nüfusun yüzde 60'ı günde 2 dolardan az gelire sahip. Haiti, 2010 yılındaki deprem ve 2016 yılındaki Matthew Kasırgası'nın yol açtığı yıkımdan sonra hala ayağa kalkmaya çalışıyor.

53 yaşında hayatını kaybeden Devlet Başkanı Jovenel Moïse, Haiti'de seçimlerin yapılamaması ve bu durumun Parlamento'nun dağılmasına yol açması üzerine son iki yıldır ülkeyi yönetiyordu. Muhalefet liderleri, Moïse'i, sahip olduğu gücü arttırmaya çalışmakla suçluyordu. Bunun nedeni, Moïse'in hükümet ihalelerini denetleyen mahkemenin yetkilerini kısıtlayan bir talimatı onaylaması ve sadece devlet başkanına hesap veren bir istihbarat dairesi kurulması için talimat çıkarmasıydı.

Muhalif liderler, son aylarda, görev süresi hukuki olarak 2021 yılı Şubat ayında dolduğu gerekçesiyle Moïse'in devlet başkanlığını bırakması çağrısı yapıyordu. Moïse ve destekçileriyse görev süresinin 2017 yılı başında, ülkede karmaşa yaratan bir seçim sürecinden sonra geçici devlet başkanının bir yıllık iktidar boşluğunu doldurması için atanmasıyla başladığını savunuyor. Haiti'de devlet başkanları beş yıl boyunca görevde kalıyor. Ülkede bu yılın ilerleyen aylarında genel seçimlerin yapılması planlanıyordu.

STÜDYO VOA

Köprü kazasının ardından milyarlarca dolarlık tazminat bekleniyor – 28 Mart
lütfen bekleyin

No media source currently available

0:00 0:29:59 0:00
XS
SM
MD
LG