İşsizlik maaşı başvurusunda bulunan Amerikalılar’ın sayısı son bir haftada beklenenin altında azaldı. Açılan işletmeler yeniden istihdam sağlamaya başlasa da işten çıkartmaların ikinci dalgası, iş piyasasının Corona virüsünün ardından toparlanmasının yıllar alabileceği görüşünü destekler nitelikte.
Perşembe günü gelen diğer veriler ekonominin ikinci çeyrekte Büyük Buhran’dan bu yana yaşadığı en hızlı yavaşlama dönemine girebileceği beklentilerini destekliyor.
Mayıs ayında temel üretim mallarına olan talep yeniden artsa da, bu artış Nisan ayındaki sert düşüşün yalnızca bir kısmını telafi edebildi. Mal ticareti açığında da salgının ticaret üzerindeki olumsuz etkisinin devam eden yansıması olarak geçen ay geniş artış görüldü.
Çalışma Bakanlığı’na göre işsizlik maaşı talepleri 60 bin kadar azalarak 20 Haziran’la biten haftada 1 milyon 480 bine düştü.
İşsizlik maaşı talebi Mart ayında 6 milyon 867 bin gibi rekor bir sayıya çıkmasının ardından düşüşe geçti. Ancak düşüş yavaşladı ve başvuruların sayısı 2007-2009 yılları arasındaki Büyük Resesyon döneminde görülen en yüksek sayıda işsizlik maaşı başvurularının iki katı seviyesinde.
Haftalık işsizlik maaşı raporu, milyonlarca kişinin, Corona virüsü salgını nedeniyle kapanan işyerlerinin birçoğunun Mart ortasında yeniden açılmasından bir ay sonra bile işsizlik yardımı almaya devam ettiklerini ortaya koydu.
Bazı şirketler yeniden istihdama başladı ancak bazılarıysa aynı hızla elemanlarını işten çıkartmaya devam ediyor. Ekonomi Şubat ayında resesyona girdi. Üretimden ulaşıma, perakende ve turizme kadar uzanan sektörlerde şirketler geniş kapsamda değişen ortama ayak uydurmaya çalışıyor. Bunlar zaman zaman işten çıkartmalara ve iflaslara kadar gidebiliyor. Bütçeleri kısılan eyalet yönetimleri ve bölgesel yönetimler de işten çıkarma yapıyor.
Ülkede California, Texas ve Florida gibi eyaletlerde vakaların artmasının da, iş yerlerinin tamamen kapanmasına neden olmasa bile tüketicilerin fiziksel temastan kaçınmaları nedeniyle ekonomiyi olumsuz etkileyebileceği sanılıyor.
Ticaret Bakanlığı da Perşembe günü yayınladığı ayrı bir raporda uçaklar gibi savunma amaçlı olmayan üretim ürünlerine talebin Mayıs ayında yüzde 2,3 oranında arttığını ortaya koydu. Bu ürünlere talep Nisan ayında yüzde 6,5 oranında azalmıştı.
Ticaret Bakanlığı bir diğer raporunda Mayıs ayında mal ticareti açığının yüzde 5,1 artarak 74,3 milyar dolar civarına çıktığını ortaya koydu. İhracat yüzde 5,8 azalırken ithalat yüzde 1,2 azaldı. İthalat azalırken perakendeciler ve toptan satışçılar stoklarını tüketmeye devam etti.
Veriler, ekonomistlerin gayrisafi yurtiçi hasılanın ikinci çeyrekte, yıllık olarak hesaplandığında yüzde 40 oranında azalma yaşayabileceği beklentisini destekliyor. Ticaret Bakanlığı ekonominin Ocak-Mart çeyreğinde yüzde 5 oranında daraldığını bildirdi. Bu da Büyük Resesyon’dan bu yana en büyük düşüşe işaret ediyor.
İşsizlik maaşı başvurusu raporu 13 Haziran’da biten haftada, yardım aldıkları ilk haftanın ardından ikinci hafta da yardım almaya devam edenlerin sayısının 767 bin azalarak 19 milyon 522 bine düştüğünü ortaya koydu. ‘‘Devam eden başvurular’’ olarak adlandırılan başvurular bir hafta gecikmeyle kayda geçirildi.
Devam eden yardım başvuruları Mayıs başında rekor düzey olan 24 milyon 912 bine çıkmıştı. Ekonomistler bu düşüşte hükümetin Maaş Koruma Programı’nın etkisi olduğu görüşünde. Bu program, Kongre’den geçen 3 trilyon dolarlık tarihi canlandırma paketi kapsamında yürürlüğe konulmuştu. Program iş sahiplerine çalışanlarının maaşlarını ödemek için kullanmaları halinde yalnızca bir kısmının geri ödenmesi koşuluyla kredi veriyor.
