Erişilebilirlik

‘Gurbetin Oyları’ Görev Başında


İlk olarak Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde oy kullanan yurtdışı seçmenler, Türkiye’de ortaya konan sivil inisiyatiften etkilenerek yurtdışında yaşayan gönüllülerden oluşan partiler üstü bir girişim başlattılar. Açık, eşitlikçi, ön koşulsuz demokratik katılımın önündeki engelleri aşmak ve oylarına yurtdışında sahip çıkmak adına ‘Gurbetin Oyları’ gönüllü hareketi görevine başladı.

Hedeflerinin, yurtdışında yaşayan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarını oy kullanmaya teşvik etmek, gönüllülerin sandık gönüllüsü olabilmeleri için bilgi akışını sağlamak ve anayasal bir hak olan şeffaf seçimleri sağlamak, olduğunu açıklayan ‘Gurbetin Oyları‘ gönüllülerinin Amerika’da yaşayan temsilcileri Aslı Köksal ve Arzu Koşar, dün Amerika’nın Sesine çalışmalarını anlattı.

Son bir aydır oldukça yoğun bir tempoda çalıştıklarını söyleyen girişimin iki gönüllüsü, Amerika, Almanya, Avustralya, Avusturya, Belçika, Birleşik Arap Emirlikleri, Bosna, Finlandiya, Fransa, Hollanda, İngiltere, İspanya, İsveç, İsviçre, İtalya, Kanada, KKTC, Norveç, Polonya, Ukrayna’da ‘Gurbetin Oyları‘ gönüllülerinin organize olup seçimleri izlediğini, hem Amerika, hem dünyada yur dışı katılımın her seçimde giderek arttığını, yurtdışı genelinde ilk seçimde yüzde 8 olan yurtdışı seçmen katılım oranın, ikinci seçimde yüzde 30’ lara, son seçimde ise yüzde 40’ lara kadar çıktığını belirterek, ‘Gurbetin Oyları‘ girişiminin katılımın artmasıyla öneminin arttığını vurguladılar.

‘6 gün kısalmasına rağmen oy kullanımı arttı’

Son iki seçimi karşılaştırırken göz önüne alınması gereken bir noktanın da oy kullanım süresinin son seçimlerde kısalması olduğu dikkat çeken gönüllüler, “7 Haziran seçimlerinde yurtdışında oy kullanma süreci 8-31 Mayıs’tı, bu seçimde 8-25 Ekim tarihleri arasında oy kullanıldı. Oy kullanma işlemi bir önceki seçimden altı gün daha kısaldı. Buna rağmen daha fazla oy kullanıldı. Birçok seçim bölgesinde, geçen seçime kıyasla daha fazla sandık açılmış durumda. Bu seçim yurt dışında nispeten yavaş başlamışken, geçtiğimiz haftasonu, 17-18 Ekim, seçimin başlamış olduğu bütün ülkelerde müthiş bir katılım patlaması oldu. Avrupa’da Almanya, Avusturya, Belçika, İsviçre gibi yurt dışı seçmeninin yoğun yaşadığı birçok yerde seçim alanına vaktinde gelip kuyruğa giren vatandaş oyunu kullanabilsin diye sandıklar akşam 20’den sonra bile hala harıl harıl çalışıyordu. Çoğu yurt dışı seçmeni oyunu kullanabilmek için dört saati aşan kuyruklarda bekledi. Seçmen yoğunluğuna sebep olan faktörlerden biri de partilerin seçim merkezlerine verdiği ulaşım servisi oldu. Mesela sadece Viyana'da 18 Ekim Pazar günü partiler 20 otobüse yakın seçmen taşıdı’’ dedi.

Gönüllü bulmakta zorlanıyor musunuz?

“Gönüllü bulmakta zorlanıyor musunuz?” sorumuzu da, “Daha çok gönüllülerin bize vakitlice yazılmasında zorlanıyoruz. Çok geniş bir coğrafyaya, Türkiye'deki gibi tek bir gün değil, bir aya yakın uzun bir süreç içinde sandıklara sahip çıkmayı hedeflediğimiz için gerçekten çok gönüllüye ihtiyacımız var. Son üç seçimdir gönüllü arayışımızı aylar öncesinden duyurmamıza rağmen gönüllüler bize ya son dakika, hatta seçim süreci başladıktan sonra yoğun şekilde başvurmaktalar. Tahminen seçim gündeme geldikçe, eş, dost oy vermeye gidip sandık başında müşahitlerimizle karşılaştıkça gönüllülerimizin ilgi odağına düşüyoruz. Ancak bizim çalışmalarımız, sandık güvenliği eğitimimiz haftalar, aylar öncesinden başlıyor. Bütün gözetmenlerimizden sandık güvenliği eğitimimizi tamamlamasını, sadece mevzuata hakim, sandık güvenliği konusunda bilinçli gözetmenlerin bizi sandık başında temsil etmesini istiyoruz. Eğitim şart dediğimiz için son dakika bize başvuran gönüllüyü sandıkta gözetmen olarak değerlendiremiyoruz. Ancak halen 1 Kasım’da yapılacak tutanak analizi için gönüllü arayışımız devam etmekte” şeklinde yanıtladı.

Amerika’da e-posta gerilimi yaşandı

Amerika’da oy kullanılan 7 ayrı bölgede gönüllüleriyle sandık başında görev yapan ‘Gurbetin Oyları‘ gönüllüleri genelde Amerika’da oy kullanımının çok sakin ve hoşgörü içerisinde geçtiğini belirterek, “Amerika’da sandık başında seçimi etkileyen, Japonya’da yaşanan kavgaları andıran ve oylama işlemini etkileyen çok büyük gerilimler yaşanmadı. Amerika’da sandık başı işlemleri usule uygun ve temiz yaşandı. Sadece bazı seçmenlerin ABD’de seçimin son günlerinde iktidar partisinden aldıkları oy isteyen e-mail özellikle bu partinin seçmeni olmayanlar arasında gerilim yarattı. Seçmenlere maillerinin partiye kimin verdiğini ve seçimin güvenliğini sorguladı” diye konuştu.

Oyların Türkiye’de sayılması seçmende kaygı uyandırıyor

Yurtdışı oylarının verildiği ülkelerde sayılmayıp sayım için Ankara’ya gönderilmesi seçmende kaygı uyandırdığını belirten gönüllüler

“Hatta bu kaygı Amerika başta birçok ülkede seçime katılım üzerinde negatif etki yapıyor. YSK Avrupa’dan yurda taşınan oylar için özel uçak kaldırırken, diğer oylar en hızlı ve pratik şekilde, tarifeli seferlerle taşındı. Hem YSK hem de siyasi partiler yurt dışında kullanılan ve Ankara’da sayılan oyların tamamının refakatine yeterli bütçe ayırmamakta, böylece sayılmamış pusulalarına parti temsilcilerinin yüzde yüz refakati sağlanamamakta. YSK pusulaları yurt dışı seçmeninin yüzde 70’inin yaşadığı Avrupa’dan kaldırdığı özel uçaklarla yurda taşımakta ve bu uçaklara milletvekilleri de binmektedir. Ancak dünyanın diğer kıtalarındaki oyların Türkiye’ye taşınmasına refakati tarifeli seferlerle, siyasi partilerin refakatçilere bilet almak için özel bütçe ayırması veya parti temsilcilerinin seyahat masraflarının kendileri tarafından ödemesiyle mümkün olmaktadır. Dolayısıyla oyların yurda taşınırken ki refakatinde eksiklikler mevcut. Siyasi partilerin yurt dışı oylarına refakat etme zinciri için siyasi partilerin zorunlu bütçe ayırmalı, gerekirse bu refakat için YSK maddi destek sağlamalı’’ diyor.

YSK kafa karıştırdı

Yüksek Seçim Kurulu’nun (YSK) aldığı bazı son dakika karalarının kafaları karıştırdığından yakınan ‘Gurbetin Oyları’ gönüllüleri, “YSK’nın bu seçim son dakika çıkarttığı kurallar kafa karıştırdı. Nüfus kağıdı ve pasaport dışında da her türlü kimliğin kabul edilmesi kararı yurtdışında seçimin başladığı 8 Ekimde anons edildi. Seçim devam ederken son hafta sonu oy verme saatinin 9 saatten 12 saate çıktığı ilan edildi. Bunu duyuracak vakit kısıtlı olduğu için zaten ilave edilen saatlerde fazla seçmen gelmedi ama son dakika sandık personeli ilavesi olamayacağı için sandık personeli zor durumda kaldı, çoğu yerde 12 saat sandık başından kalkamadı” şeklinde konuştu.

STÜDYO VOA

Trump’a ‘sus payı davası’ öncesinde konuşma yasağı – 27 Mart
lütfen bekleyin

No media source currently available

0:00 0:29:59 0:00
XS
SM
MD
LG