Almanya ile Yunanistan arasında son dönemde tam anlamıyla soğuk rüzgarlar esiyor. Aleksis Çipras liderliğindeki radikal sol ittifak Syriza'nın erken seçimlerle iktidara gelmesinden bu yana artarak süren gerilimde şimdi gözler Pazartesi akşamı Berlin’de yapılacak Angela Merkel-Aleksis Çipras zirvesine çevrildi.
Merkel geçen hafta sürpriz bir açıklama yaparak, Yunan meslektaşını davet etmişti. Ocak ayındaki seçimlerin ardından Çipras'ın bu ilk Almanya ziyareti olacak. Seçimlerin ardından Almanya'yı ziyaret eden tek Yunan hükümet yetkilisi Maliye Bakanı Yanis Varoufakis olmuştu. Çipras Başbakanlık'ta askeri törenle karşılanacak, ardından ortak basın toplantısı düzenlenecek.
İki lider geçen perşembe günü Brüksel'de yapılan Avrupa Birliği devlet ve hükümet başkanlarının zirvesinde de kısaca bir araya gelmişti. Merkel’in Brüksel’de ‘Yunanistan ile Euro Bölgesi arasındaki borç tartışmasında arabuluculuk yapmanın Almanya'nın görevi olduğunu’ söylemesini olumlu bir sinyal olarak değerlendiren siyasi gözlemciler, Berlin’deki buluşmanın Atina ile gerilimi azaltma amacını taşıdığını, ayrıca görüş ayrılıklarına neden olan konuların da ele alınmasının beklendiğini belirtiyorlar.
Gündemi belirleyecek ilk konu doğal olarak Yunanistan’ın borçları ve bunları nasıl ödeyebileceği ile ilgili tartışmalar. Yunanistan'ın 315 milyar Euro borcu bulunuyor. 2010'da Avrupa Birliği, Avrupa Merkez Bankası ve Uluslararası Para Fonu’ndan oluşan ‘Troyka’ ile pazarlıkların sonucu 240 milyar Euro tutarında kurtarma kredisi alan ülkede, Çipras hükümetinin ilk talebinin borçların ertelenmesi olması ve Almanya'nın bunu açıkça red etmesinden sonra, karşılıklı görüşmelerin ardından Atina'ya uygulanan kurtarma planı 4 ay daha uzatılmıştı.
Berlin’i kızdıran başka bir gelişme ise Çipras’ın Yunanistan ile AB arasında borçların yeniden yapılandırılmasına yönelik yeni bir kalkınma programı hazırlanması talebi oldu. Kurtarma paketine en büyük katılımı yapan Almanya, Atina’nın daha önceden uygulamayı kabul ettiği reformlar dışındaki hiçbir öneriye sıcak bakmadığını açıkladı, Maliye Bakanı Schaeuble de bu durumda Yunanistan'ın Euro Bölgesi'nden çıkması olarak tanımlanan ‘Grexit’ olasılığını gündeme getirdi.
Schauble Cumartesi günü yaptığı bir konuşmada da, Atina’yı kastederek, ‘Onlara olan bütün güvenimizi yok ettiler, borçlarını nasıl ödeyebilecekleri konusunda en ufak bir fikrim bile yok’ şeklinde sert bir açıklama yaptı. Başbakan Merkel de cuma günü Yunanistan’a taahhütlerini yerine getirmesi uyarısında bulunarak, Çipras’ın ziyareti öncesinde tutumunun değişmediğini vurguladı.
Almanya-Yunanistan ilişkilerine damgasını vuran görüş ayrılıklarından bir diğeri ise İkinci Dünya Savaşı sırasında Nazilerin neden olduğu katliam ve zararlara karşılık Atina’nın Berlin'den tazminat talebi. Tazminat tartışması uzun süredir Almanya ve Yunanistan arasında gerginliğe neden olan bir konu.
Atina Almanya’nın Nazi döneminde Yunan halkına karşı işlediği savaş suçlarından doğan tazminat hakkını şimdiye dek ödemediğini savunuyor ve 108 milyar Euro’su savaşın uğrattığı zarar, 54 milyar Eurosu ödenmemiş krediler olmak üzere toplamda 162 milyar Euroluk tazminat istiyor. Berlin ise konunun hukuki olarak çoktan kapandığını savunurak, konuyla ilgili talepleri red ediyor.
Öte yandan Alman basınında ve dolayısıyla kamuoyunda bir haftadır tartışılan başka bir konu ise, Yunanistan Maliye Bakanı Yanis Varoufakis’in, bir konferansta Almanları hedef alarak orta parmağını gösterdiği iddiaları.
Geçen Pazar Alman televizyon programı ARD’de gösterilen bir filmde, Varoufakis’in 2010 yılında katıldığı Euro konulu bir toplantıda ‘Yunanistan’ın 2010 mali sorumluluk altına girmemesi gerektiğini savunuyorum. Bu yüzden Almanya’ya cevabımız bu olmalı’ diyerek, orta parmağını kaldırdığı görülüyor. Gerçi Varoufakis, gösterilen görüntülerin çakma olduğunu, kendisinin orta parmağının o görüntülere montajlandığını belirterek sert tepki gösterdi, ancak Alman basınının sert tepkisinden kaçamadı.
Bu olumsuz atmosferde gerçekleşecek olanAngela Merkel- Aleksis Çipras buluşması, iki ülke arasındaki gerilimi azaltmak açısından olduğıu kadar, Euro Bölgesi'nin istikrarı açısından da çok büyük önem taşıyor.
