Irak’ın eski Cumhurbaşkanı Celal Talabani, Berlin’de yıllardır tedavi gördüğü hastanede hayatını kaybetti.
Saddam yönetiminin ABD öncülüğündeki koalisyonla devrilmesinin ardından 2005’te Irak Cumhurbaşkanı olan Celal Talabani’nin görevde kaldığı dokuz yıl boyunca Irak, kanlı mezhep çatışmaları ve isyanlara sahne oldu.
2012 yılında felç geçiren Talabani, aynı yılın sonunda Berlin’de hastaneye yatırılmış ve 18 ay tedavi görmüştü. 2014’te ülkesine dönen ve tedavisi Irak’ta devam eden Talabani ölümüne kadar da Irak’ın en büyük Kürt gruplarından Kürdistan Yurtseverler Birliği’nin liderliğini yaptı.
Uzun yıllar silahlı mücadelenin ardından da aktif siyasette yer alan Celal Talabani’nin ölümü, Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nin bağımsızlık talebiyle referanduma gittiği ve Bağdat hükümetiyle ilişkilerin gerildiği bir döneme denk geldi.
IKBY’nin 25 Eylül’de düzenlenen bağımsızlık referandumu, Kürt halkı tarafından coşkuyla kutlanmıştı. Ancak referandumun yakın gelecekte bağımsız bir Kürt devletiyle sonuçlanması beklenmiyor. Referandumun ardından uluslararası uçuşları yasaklayan Irak merkezi hükümeti, IKBY’yi Kürt sınırlarının kontrolunu da devralmakla tehdit ediyor.
Talabani hastalanmasının ardından siyasetten tamamen uzak kaldı. IKBY lideri Mesut Barzani, referandum sürecinde destekçilerine sık sık Celal Talabani’nin de orada olmasını ve referanduma tanık olmasını istediğini söylemişti.
Birçok üst düzey Kürt siyasetçi gibi Talabani de 1960’lardan itibaren Irak’ta merkezi hükümete karşı yürütülen Kürt isyanının bir parçasıydı. Talabani, 1970’lerde de yine Irak’ta merkezi hükümete karşı silah kullanmıştı. Kürdistan Demokrat Partisi’nin önde gelen üyelerinden biri olan Celal Talabani, 1975’te bu örgütten ayrılarak Kürdistan Yurtseverler Birliği’ni (KYB) kurdu.
1990’larda Barzani’ye bağlı güçlerle girişilen iç savaşın ardından iki Kürt grup bir araya gelmiş ve bölgesel hükümeti, meclisi ve silahlı kuvvetleri olan kendi özerk bölgelerini kurmuştu.
