Amerika Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) genetiği değiştirilmiş somon balığının gıda olarak piyasaya sürülüp sürülmemesi gerektiğini tartışıyor. Dairenin onay vermesi durumunda bu, biyolojik mühendisliğin sofralardaki ilk ürünü olacak. Üretici firma, piyasada daha çok balık satılacağını ve denizlerdeki balık sayısında artış görüleceğini savunuyor. Ancak genetiği değiştirilmiş gıdaların tüketimine karşı çıkanlarsa bu yeni ürünlerin insan sağlığı ve çevre üzerinde olumsuz etkiler yaratacağı görüşünde.
Beyaz Saray’ın önünde toplanan yaklaşık 50 gösterici Gıda ve İlaç Dairesi’nden, AquaBounty Technologies firmasının ürettiği genetiği değiştirilmiş somonun satışını engellemesini istiyor. Gıda ve Su Gözlem örgütünden Wenonah Hauter, ”Çok az miktarda örneğe dayalı üç araştırmaya bakılıyor. Biri 19 yıl önce yapılan bu araştırmaların sonuçları halka açıklanmıyor. Genetiği değiştirilmiş somonun gıda güvenliği açısından ne gibi etkileri olduğunu anlamaya dair gerçek bir süreç işlemedi,” diyor.
AquaBounty firmasının başkanı Ronald Stotish, somonun güvenilir, talebinse çok yüksek olduğunu belirtiyor. Amerika’daki en sevilen üçüncü deniz ürünü olan somon balığının ithalatı geçen yıl bir milyar doları bulmuştu. Ronald Stotish,”Dünya nüfusu arttıkça yüksek kalitede protein kaynaklarına olan ihtiyacın da artacağını tahmin ediyoruz. Balık,yenilebilir proteinin en iyi örneklerinden biri,” diyor.
AquaBounty Technologies şirketi yeni somon türünü, Atlas Okyanusu somonuna başka iki balıktan alınan büyüme genleri ekleyerek yarattı. Yeni tür somon, doğal olan balığın eriştiği boyuta yarı zamanda erişiyor.
Gıda ve İlaç Dairesi genetiği değiştirilmiş somona ilişkin herhangi bir endişe olmadığı görüşünde. Ancak genetiğiyle oynanmış somonun balık çiftliklerinden kaçarak doğal balıkları yok edebilmesi söz konusu.
AquaBounty firmasıysa balıkların çoğunun kısır olduğunu, çoğalamayacağını ve sadece karadaki çiftliklerde üretileceğini bildiriyor. Gıda ve Su Gözlem’den Wenonah Hauter, ”Uzakdoğu’da özellikle de Çin’de denetimin çok iyi yapılmadığı balık çiftliklerinde genetiği değiştirilmiş somona olan ilgi çok büyük. Bazı balıkların çiftliklerden kaçabileceği kaygısı var, ” şeklinde konuşuyor.
Genetiği değiştirilmiş somonun önündeki bir başka engelse temkinli tüketiciler. Ancak Biyoteknoloji Sanayii Kuruluşu’ndan David Edwards genetiği değiştirilmiş gıdalara ilişkin şüphelerin giderilebileceğini söylüyor. Edwards, ”Bu çok yeni bir teknoloji. Kamuoyu genetiği değiştirilmiş gıdalar hakkında daha fazla bilgi edindikçe ve bu gıdaları tatma fırsatı elde ettikçe bu teknolojinin ürünlerinden yararlanacaklarını düşünüyorum,” diyor.
Edwards gıda güvenliğine ilişkin kaygıları olmadığını söylüyor ve ”Gıda ve İlaç Dairesi bu balığın güvenli olduğunu söylüyor ve araştırmalardan aynı doğrultuda sonuç alınıyorsa bu balığı seve seve yerim,”diyor.
Gıda ve İlaç Dairesi’nin önümüzdeki aylarda karara varması bekleniyor. Onaylandığı takdirde Aquabounty somonu iki yıl içinde sofralardaki yerini alabilir.
