Erişilebilirlik

Fransa’da Milletvekili Ayrıcalıkları Daraltılıyor mu?


Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’la seçimlere birlikte hazırlandığı merkezci lider François Bayrou’nun ortak seçim vaadi olan “Siyasi Ahlak Yasa Tasarısı” Fransız Ulusal Meclisi’nde görüşülmeye başlandı. Ancak daha Meclis görüşmelerinin ilk gününde, iktidar parti milletvekilleri de dahil çok sayıda milletvekilinden tasarıya eleştiri geldi. Milletvekillerine akrabalarını işe almayı yasaklamaktan, harcamalarını belgelemeye kadar bir çok ayrıcalığı kaldıran yasa tasarısı hakkında, iktidar partisi dahil tüm partilerden 900’ün üzerinde değişiklik önergesi verildi.

Tasarı, Cumhurbaşkanı adaylarının akrabalarını parlamentoda işe aldığı yolsuzluk skandalları karşısında ‘daha farklı ve temiz bir siyaset’ sözü veren Cumhurbaşkanı Macron ve MODEM lideri ve Adalet eski bakanı Bayrou’nun ortak çalışması.

Bayrou’nun partisi de yolsuzluk iddialarına karışınca istifa ederek Adalet Bakanlığı'nı devrettiği Nicole Belloubet’nin savunduğu “Kamu Yaşamında Yeniden Güvenin Sağlanması” adıyla getirilen yasa, yolsuzluk iddiaları nedeniyle imajı yıpranan seçilmişlere güveninin yeniden inşa edilmesini hedefliyor.

Ayrıcalıklar bitiyor, herkes hesap verecek

Yasa tasarısı, milletvekili ve senatörlerin bugüne kadar kullanmaya alışık oldukları pek çok finansal ve temsil imtiyazına son veriyor.

Tüm seçimlerde aday olacak kişilerin, bu görevi yerine getirmesini etkileyecek bir suçtan ceza almaması şartı getiriliyor. Milletvekili, senatör, cumhurbaşkanı ya da belediye başkanlığına aday olacak birisinin, suç işlememiş olması, finansal, cinsel, yüz kızartıcı bir suçtan ceza almaması şartı aranacak.

Ailesini Meclis’te işe alan vekile hapis cezası

Milletvekili danışmanları yasal statüye kavuşturulacak, milletvekilleri, belediye başkanları ya da senatörler yakın akrabalarını ve aile fertlerini danışman olarak görevlendiremeyecek. Yakınlarını Meclis’te işe alan milletvekilleri hakkında 3 yıla kadar hapis ve 45 bin Euro da para cezası verilebilecek. Ailesine mensup olan ya da uzak akrabalarını işe alan milletvekili ise Parlamento Kamu Yaşamının Şeffaflığı Yüksek Otoritesi’ne durumu bildirecek. Yüksek Otorite alınan kişinin liyakatini araştırdıktan sonra olur verirse işe alınabilecek. Aynı şart milletvekili arkadaşının yakınını işe alan parlamenter için de geçerli olacak.

Vekile de fatura ve belge zorunluluğu

Milletvekillerinin danışman, transfer gibi giderlerini karşılamak için ayrılan ve yılda 147 milyon Euro’yu bulan ödenek aşamalı olarak kaldırılacak, milletvekilleri de bundan böyle harcama listesi yapacak ve belgelerini de harcama listesiyle Meclis’e sunacak. Milletvekillerinin en çok tepki gösterdiği düzenlemelerden birisi olan harcamaların belgelenmesi şartı, Meclis’in bir şirket gibi yönetilmesi eleştirilerini alıyor. İktidar partisi LREM’e mensup bir milletvekili düzenlemeyi, “Ne yani bundan sonra McDonalds’da mı yiyeceğiz” diye eleştirdi.

Cumhurbaşkanlığına aday olanlar, lobi ve derneklerle maddi ilişkileri varsa bu ilişkinin detaylarını ve mal varlığını internet üzerinden yayınlamak zorunda olacak. Her cumhurbaşkanı hakkında görevi sona erdiğinde Kamu Yaşamında Şeffaflık Yüreksek Otoritesi görüş belirtecek.

Bakanların, milletvekillerinin ve Avrupa milletvekillerinin vergi beyannameleri yasama yılı başında kontrol edilecek. Durumu uygun olmayan bakan, milletvekili ya da AP milletvekillerinin istifası istenecek. Ve istifa eden milletvekilinin yerine yenisini seçmek için ara seçim yapılacak.

Milletvekili ve bakanlara, çıkar çevreleri ve kamu alanındaki ihalelerde talip olan şirketlerle dolaylı ya da doğrudan danışmanlık hizmeti vermesi yasaklanacak.

Siyasi partilere sınırlama: Rusya etkisi yasada

Hükümetin, bir milletvekili ya da senatöre ücret karşılığında bir konu hakkında inceleme yapma ve rapor hazırlama görevi vermesi de kaldırılacak.

Hükümet “Demokrasi Bankası” kurmakla görevlendirilecek. Bu banka, siyasi partiler ve adaylarla bankalar arasındaki kredi alış verişini kolaylaştıracak.

Siyasi partilerin hesap detayları resmi gazetede yayınlanacak.

Avrupa bankaları dışındaki bankalardan kredi almak ya da yabancı şahıslardan borç almak (Rus bankalarının cumhurbaşkanlığı seçimlerine müdahalesi tartışmaları dolayısıyla) yasaklanacak. Parti ya da adaylara yapılan kişisel yardımlar daha sert denetlenecek. Bu kuralı çiğneyenler hakkında 3 yıl hapis ve 45 bin para cezası verilecek.

Hükümet, bu yasanın çıkmasının ardından, milletvekili ve senatör sayısını indiren ya da bir kişinin birden fazla göreve seçilmesini engelleyen anayasaya değişiklik reformunu getirmeye hazırlanıyor.

STÜDYO VOA

BM’den Gazze’de ‘kıtlık’ uyarısı – 18 Mart
lütfen bekleyin

No media source currently available

0:00 0:29:58 0:00
XS
SM
MD
LG