ABD Merkez Bankası FED, 30-31 Temmuz tarihli toplantılarında faiz indirimine gidip gitmemeyi görüşüyor.
Uzmanlar arasında FED’in toplantının ardından çeyrek puanlık (25 baz puan) faiz indirimine gideceği görüşü hakim. Beklenen olursa bu ekonomik krizin yaşandığı 2008’den bu yana Fed’in yaptığı ilk faiz indirimi olacak.
İki gün süren toplantıların ardından Çarşamba günü ABD saatiyle öğlen ikide FED Başkanı Jerome Powell basın açıklaması yapacak.
Başkan Trump, FED'in 2018'deki faiz artışı politikasına ısrarla karşı çıkıyordu.
Reuters haber ajansının analizine göre merkez bankası yetkilileri faiz indirimini hangi yöntemle yapmaları gerektiği konusunda arada kalmış durumda.
Seçenekler gelecek yılın ortalarına kadar uzanacak çeyrek puanlık birkaç faiz indirimi ya da daha kısıtlı bir faiz indirimi olarak değişiyor.
Reuters’a göre FED yetkililerinin hemfikir olmadıkları diğer bir konuysa faiz oranlarının neden indirilmesi gerektiği.
Özellikle de işsizlik oranının son 50 yılın en düşük seviyesinde ve ABD ekonomisinin gelişmiş ülkeler arasındaki performansının oldukça iyi olduğu bir dönemde faiz indirimine gidilmesi kararı FED içinde tartışmalara neden oluyor.
Merkez bankasının yetkilileri, son haftalarda yapılan tartışmalarda bu ekonomik tabloda olası bir fazi indiriminin küresel büyümenin yavaşlaması riskine karşı alınan bir önlem, durgun enflasyonu canlandırma, iş ve hisse senedi piyasasını teşvik etme amacıyla atılan bir adım olarak değerlendiriliyor.
Temkinli hareket etmeyi amaçlayan FED'in amacı, yavaşlayan küresel ekonomi karşısında Amerikan ekonomisini korumak için erken önlem almak.
Amerikan ekonomisi halen güçlü görünse de ekonominin lokomotifi sayılan üretim göstergeleri, tüm dünyada gerileme yaşandığına işaret ediyor. Trump'ın gümrük vergisi uygulamalarınınsa yatırım ve güveni sarstığı gözleniyor.
Uzmanlar toplantının ardından çeyrek puanlık faiz indirimi beklentisi içinde. 2015 ile 2018 arasında çeyrek puanlık dokuz faiz artışı yapılmıştı.
Ekonomi uzmanı Roberto Perli, toplantının ardından yapılacak açıklamanın gelecekte 25 baz puanlık yeni bir faiz indirimi için kapının açık bırakılacağı şeklinde olacağı tahminini iletti.
Perli, “Ancak ekonomideki hangi verilerin daha fazla faiz indirimi ihtiyacını doğuracağı konusunda bence net bir fikirleri yok” yorumunda bulundu.
FED’in Haziran ortasındaki son toplantısında ekonomik veriler istihdam olanakları ve perakende satışlar beklenenden yüksek çıkmış, kalıcı ürün siparişleri de Haziran ayında artmıştı. Ancak emlak satış, üretim ve ihracat rakamları düşmüştü.
Cuma günü yayınlanan bir rapor ise büyük tüketici harcamalarının ABD’nin ekonomik büyümesini ikinci çeyrekte yüzde 2,1 seviyesinde tuttuğunu gösterdi.
Bu ekonomik büyümede beklenenden daha az bir yavaşlamaya işaret ediyor. Ancak bu aynı zamanda zayıf ticari yatırımlara ve enflasyona da dikkat çekiyor. FED Başkanı Jerome Powell’ın kaygısı da bunlarla ilgili.
Avrupa ve Çin’de artan ekonomik zayıflama belirtileri ve İngiltere’nin yeni başbakanı Boris Johnson’un Brexit’ten anlaşmasız olarak çıkarak Avrupa ekonomisinde bir kaosa neden olabileceği öngörüsü yurt dışında da faiz kesintilerinin gelebileceği tahminlerine neden oluyor. Avrupa Merkez Bankası’nın da sıkı para politikalarını Eylül’de gevşetebileceği düşünülüyor.
Bazıları diğer ülkelerde faiz indirimine gidilmesinin ABD’de de faiz indirimine gidilmesini gerekli kıldığı görüşünde. Bu Başkan Trump’ın da temel savlarından biriydi.
Yabancı merkez bankalarını para politikalarını kullanarak para birimlerinin değerini düşürmekle suçlayan Trump FED’in de böyle yapmasını istiyordu.
Trump son olarak Pazartesi günü yeniden FED’e yüklenerek, “AB ve Çin faiz oranlarını daha da düşürecek ve sistemlerine para pompalayacak, böylece üreticilerinin ürünlerini satmasını kolaylaştıracak. Aynı zamanda bunu çok düşük enflasyonla yapacak. Bizim FED’imiz ise hiçbir şey yapmıyor!” demişti.
Trump 25 baz puanlık faiz indiriminin yeterli olmayacağını ancak bunun yine de bir zafer olacağını belirtmişti.
Başkan Trump 2020 seçimleri öncesinde ekonomik büyümenin desteklenmesini istiyor. Bunun için ABD Merkez Bankası’nın üst kadrolarına siyasi müttefiklerini atayan Trump’ın FED Başkanı Jerome Powell’ı görevden almaya çalıştığı söylentileri de zaman zaman gündeme geliyor.
Merkez Bankası, 2008'deki mali kriz dönemi sırasında ekonomiyi kurtarmak için faizleri neredeyse sıfır seviyesine çekmişti. Bu yaklaşım işe yaramış ve Amerikan ekonomisi büyüme trendine girerken işsizlik son 50 yılın en düşük seviyesine gerilemiş, maaşlarsa yavaş da olsa artmaya başlamıştı. .
