Devlet Su İşleri’nin en son güncellemesine göre Türkiye’de 620 tane hidroelektrik santral (HES) var.
Ülke genelinde 62 hidroelektrik santralin inşaatı sürerken 559 HES ise henüz proje aşamasında.
Doğu Karadeniz Bölgesi 203 hidroelektrik santralle bugüne kadar yapılmış HES’lerin neredeyse üçte birine ev sahipliği yapıyor.
DSİ’nin bölgede yapılmasını planladığı 123 HES’ten 21’i Rize’nin Fındıklı ilçesi sınırları içinde yer alan Çağlayan ve Arılı dereleri üzerinde bulunuyor.
Fındıklı halkı, Ankara’daki İDK toplantısına tepkili
2007 yılında Fındıklı Derelerini Koruma Platformu kuran Fındıklılar, 12 yıldır bu hidroelektrik santrallerin yapılmasına çadır ya da barikat kurarak veya ÇED toplantılarının yapılmasını engelleyerek direniyor ve tıpkı Fırtına Vadisi’nde olduğu gibi kendi vadilerine HES yapılmasına izin vermiyor.
Ancak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Parsan Elektrik Üretim ve Sanayi Ticaret A.Ş.’nin yapmayı planladığı Hayat Regülatörü ve Hidroelektrik Santrali için 11 Mart’ta İnceleme Değerlendirme Komisyonu toplantısı yapacağını duyurması Fındıklı’da tepkiye neden oldu.
Fındıklı halkının o gün Ankara’ya gitmeyi ya da büyük bir miting yapmayı planladığını söyleyen Fındıklı Derelerini Koruma Platformu Sözcüsü Hüseyin Acar, 12 yıldır süren direnişten vazgeçmelerinin söz konusu olmadığını söyledi.
VOA Türkçe’ye konuşan Acar, “Fındıklı halkı yıllardır kararlılığını gösterdi. Biz Ankara’ya gidip çatışmak istemiyoruz, bu insanları devlete düşman etmeye kimsenin hakkı yoktur. Haydi Fındıklı’nın insanını geçtim, sen kimsin ki bu doğanın kuşunun, böceğinin, balığının haklarını Ankara’da masa başında planlayacaksın?” dedi.
“Biz ölürüz doğamızı öldürtmeyiz”
Son iki yıldır bölgedeki kar yağışının çok ciddi şekilde azaldığına dikkat çeken Acar, Fındıklı’nın can damarı olan nehirlerin su miktarında kayda değer kayıplar olduğunu belirtti:
“Doğu Karadeniz’e gözünü dikenlerin istedikleri bu su. Bugüne kadar değerini bilemedik ama artık anladık. Bu su olmadan yaşam olmaz, tarım olmaz, hayvancılık olmaz. Su ilaçtır, candır, ibadettir. Suyumuz için doğamız için geleceğimiz için yaşam alanımızı savunmaya devam edeceğiz. İsterlerse bugüne kadar yaptıkları gibi yine gelsinler, denesinler karşılığını göreceklerdir. Bizi tamamen çileden çıkarmasınlar. Biz iyi kötü kimseden bir şey beklemeden yaşamaya çalışıyoruz. Bizi yok etmeye çalışmasınlar biz yok olmayız. Sularımızı, doğamızı, çevremizi kimseye yok ettirmeyiz. Biz yalnız kendimizin değil doğada yaşayan canlıların haklarını kimseye teslim edemeyiz. Biz ölürüz doğamızı öldürtmeyiz.”
Ertaş: “Kar yağmıyor, derelerin suyu yarı yarıya azaldı”
Arılı vadisinde yaşayan Avni Ertaş da Fındıklı Dereleri Platformu’nun aktif üyelerinden.
VOA Türkçe’nin sorularını yanıtlayan Ertaş, “12 yıldan beri anlatıyoruz, anlamak isteyenlere anlatıyoruz. İşte su üzerinde tartışma yaptığımız hayatımızı feda etmeye hazır olduğumuz su işte bu. Şubat ayında görüyorsunuz normalde bu suyun bir misli fazla olması gerekiyordu. Artık bu memlekette kar yağmıyor, artık iklimlerde değişiklikler var. Bu dere boylarında 20 tane HES yapmaya çalışıyorlar. 11 Mart’ta Ankara’da İDK toplantısı yapılacakmış. Fındıklı halkının vadilerine sokmadığı, toplantı yaptırmadığı projeyle ilgili beyefendiler Ankara’da toplantı yapıp Fındıklı halkının Fındıklı derelerinin kaderini belirleyeceklermiş tanımıyoruz. Doğru bulmuyoruz, reddediyoruz” dedi.
Ertaş: “Fındıklı ile Murgul arasındaki 21 bin 120 dönüm alanda maden sondaj izni verildi”
Çağlayan vadisine dönük tek tehdidin hidroelektrik santraller olmadığını vurgulayan Fındıklı Dereleri Platformu üyesi, ilçenin sırtlarında SİT alanı olan 2120 hektar alanda maden sondaj çalışması için izin verildiğini ifade etti.
Sondaj izni verilen bölgede genç kızılağaç ve gürgen ormanları bulunduğunu söyleyen Avni Ertaş, “Şimdi maden diye yeni bir bela ile karşı karşıyayız. Hemen şu arkamızda gördüğünüz dağlarda (Marsis dağı) 2120 hektar yan, 21 bin 120 dönüm alan için sondaj ruhsatı verildi. Ta Artvin’in Murgul ilçesine kadar uzanan bir alan söz konusu. Üstelik istenirse daha fazla alan tahsis edileceği de belirtildi. Biz HES’lerle mi uğraşacağız, madenlerle mi uğraşacağız, yoksa Yeşil Yol’la mı uğraşacağız? O alan SİT alanı ama sondaj yapılacak deyip izin veriliyor. Bu ülkenin her karış toprağına bir tek biz mi sahip çıkacağız? Yoksa teslim mi olacağız? Fındıklı halkı herkesin bildiği gibi 13 yıldan beri bedel ödemek pahasına yaşam alanlarına sahip çıkıyor, çıkmaya devam edecek” dedi.
