Suriye Devlet Başkanı Beşar Esat Avrupa Birliği diplomatları ve diğer yetkililerine yönelik özel vizeleri iptal ederek Beyrut ile Şam arası seyahat koşullarını zorlaştırdı. AB yetkilileri bu durumun savaştan etkilenen halka yardım ulaştırma çabalarının önüne geçtiğini savunuyor.
Suriye’de 2011 yılında iç savaşın başlamasının ardından Esat rejiminin muhaliflere zulüm yaptığı gerekçesiyle AB ülkeleri Şam’daki büyükelçiliklerini kapatarak bölgedeki diplomatik ilişkilerini Lübnan’ın başkenti Beyrut’tan yürütmeye devam etti. Bu süre zarfında AB yetkilileri Şam ile Beyrut arasında seyahat etmelerine izin veren özel bir vize kullanabiliyordu. Ancak Suriye yönetimi kısa bir süre önce bu vizeyi iptal etti. Bölgedeki AB diplomatlarının şu an Şam’a girebilmeleri için her giriş öncesinde yeniden vize başvurusu yapması gerekecek. Bu da Şam ile Beyrut arasında sıklıkla seyahat eden yetkililer için oldukça zaman alıcı bir süreç.
İsimlerinin açıklanmasını istemeyen AB diplomatları Suriye yönetiminden gelen bu adımın, Avrupa ülkelerini Şam’da tekrar büyükelçiliklerini açmaya zorlama amaçlı olduğu görüşünde.
Reuters haber ajansına konuşan bir AB ülkesi diplomatı bu yeni vize uygulamasının AB’nin insanı yardım çabaları açısından ciddi bir problem oluşturduğunu savundu ve “Bu, Avrupa ülkelerinin büyükelçiliklerindeki ve AB kurumlarındaki personele darbe vuran bir uygulama” dedi.
AB, yedi yıldan fazla süredir devam eden Suriye’deki iç savaştan etkilenen halk için 900 milyon doların üzerinde yiyecek, ilaç ve barınma yardımı sağladı. Diğer taraftan da Esat rejimine yönelik yaptırımlarına devam eden Birlik, Suriye’de Birleşmiş Milletler çatısı altında bir barış süreci işleme koyulmadığı sürece Esat rejimine yönelik yaptırımları devam ettirme taraftarı.
Bazı AB diplomatlarına göre Esat ülkede birçok bölgede kontrolu yeniden ele geçirdiği için birkaç yıl öncesinden çok daha güvende hissediyor. İsim vermeyen bir AB diplomatı bununla ilgili “AB, Esat’la muhatap olmayacağımız konusunda şu ana kadar hep görüş birliğinde oldu. Ancak Esat artık pazarlık gücünün daha yüksek olduğunu hissediyor” yorumunda bulundu.
Önceden Esat’a karşı savaşan isyancılara destek veren ve ABD müttefiği olan Birleşik Arap Emirlikleri 2018 yılı Aralık ayında Şam’daki büyükelçiliğini yeniden açtı. Yine aynı ay içerisinde Sudan Devlet Başkanı Ömer El Beşir Suriye’de savaşın başladığı dönemden bu yana başkent Şam’ı ziyaret eden ilk Arap lider oldu.
AB diplomatları, ABD Başkanı Donald Trump’ın Suriye’deki 2000 Amerikan askerini geri çekme kararının da Esat’ı daha da cesaretlendirdiği görüşünde.
Diğer taraftan Arap Birliği’nde de Suriye’nin askıya alınan üyeliğinin yeniden aktif hale getirilip getirilmemesi tartışılıyor. Bu, AB ile Arap Birliği arasında 24-25 Şubat 2019 tarihlerinde Kahire’de yapılacak iki günlük zirvenin de ana konusu olacak.
