Alman hükümetinin, 7-8 Temmuz tarihlerinde Hamburg’daki G20 Zirvesi’ne katılacak Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın zirve sonrasında Türk vatandaşlarına konuşma yapmasına izin vermemesinin yankıları bugün de sürdü.
Haftalık basın toplantısında konuşan Federal Hükümet Sözcüsü Stefen Seibert, Erdoğan’ın Alman hükümeti için önemli bir misafir olduğunu ve zirveye katılımını beklediğini ve katılmayacağına yönelik herhangi bir bilgi olmadığını belirtti.
Dışişleri Bakanlığı ise, Türkiye ile yaşanan krizden sonra, bundan sonra benzer sorunların olmaması için Avrupa Birliği üyesi ülkeler dışında gelecek siyasetçilerin Almanya'da miting benzeri siyasi etkinlik yapmasını sınırlayacak bir genelge yayınladı.
Berlin’deki diplomatik temsilciliklere gönderilen ve “derhal geçerli” ibareli genelgede, Almanya’da siyasi etkinlik planlayan siyasetçiler için, etkinlikten en geç 10 gün önce yazılı başvuru gerektiği, ancak etkinliklere siyasetçinin ülkesindeki seçimlere üç ay kala izin verilmeyeceği bildirildi. Genelgede, yabancı politikacıların Almanya’daki etkinliklerinin “Alman anayasa hukuku kapsamında ve toplumsal güvenliği tehlikeye sokmayacak içerikle” düzenlenebileceği de vurgulandı.
Dışişleri Bakanı Sigmar Gabriel, dün yaptığı açıklamada, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın planlanan konuşmasının Türkiye ile yaşanan gerginlikler nedeniyle “uygun olmadığını” belirtmiş, ardından hükümet sözcüsü Seibert yasak kararını Başbakan Merkel’in de onayladığını duyurmuştu.
Alman medyasında çıkan yorumlarda, bir zamanlar çok iyi olan iki ülke arasındaki ilişkilerin bu karar sonrasında dibe vurduğu öne sürülürken, kararın zamanlamasına da dikkat çekildi. Çok sayıda yorumcu, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın referandum oylaması öncesinde Almanya’yı ve Başbakan Angela Merkel’i sert sözlerle eleştirdiğini hatırlatarak, şimdi de Almanya’da seçim zamanı olduğunu ve Berlin’in rolleri değiştirerek, Ankara’ya tepki gösterdiğini savundular.
Ancak kararın yanlış olduğunu belirten görüşler de var. Nitekim konuşma yasağı getirilmesinin sonuçta Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın işine yarayacağı ve kendini “Batı’nın mağduru ve kurbanı” olarak gösterebileceği şeklinde yorumlar dikkat çekti.
Bazı yorumlarda da Alman hükümetinin kendi ülkesi dışında ifade özgürlüğünü savunurken, kendi ülkesinde bunu baskı altına almasının hata olduğu öne sürüldü.
Bu arada İçişleri Bakanı Thomas de Maiziere, Erdoğan'ın konuşma yapmasına izin verilmemesini “kesinlikle doğru” olarak nitelendirdi. Türkiye ile Almanya arasındaki ilişkilerin son dönemde “çok kolay” olmadığını belirten bakan, buna neden olarak "Türkiye'deki iç politikaya ilişkin kararları” gösterdi. Maiziere, Almanya'da "başlamakta olan seçim mücadelesini, önceden dışarıdan etkileme çabalarının kabul edilemez” olduğunu söyledi.
Öte yandan Hamburg Eyaleti İçişleri Bakanlığı, 7 Temmuz Cuma akşamı Cumhurbaşkanı Erdoğan destekçilerinin mitingine de “güvenlik gerekçesiyle” izin verilmediğini doğruladı. Söz konusu eylemin, Cumhurbaşkanının G20 Zirvesi boyunca Hamburg’da kalacağı Sofitel Hamburg Oteli’nin karşısında yapılması planlandığı ve başvuruyu kimliği açıklanmayan bir kişinin yaptığı öğrenilmişti. İzin verilmemesi, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın kalacağı otelin birinci derecede korunacak bölgeler arasında olmaması ile gerekçelendirildi. Geçen günlerde, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın zirve sonrasında 9 Temmuz tarihinde Dortmund, Oberhausen, Düsseldorf veya Köln'de konuşma yapması için girişimlerde bulunulduğu, ancak başvuru yapılan salonların ‘doluyuz’ veya ‘tadilat yapacağız’ gibi gerekçelerle olumsuz yanıt verdikleri belirtilmişti. 16 Nisan referandumu öncesinde de Almanya'da AK Parti’ye yakın vatandaşlara yönelik konuşma yapmak isteyen bazı Türk bakanların etkinliklerinin iptal edilmesi, Almanya ile Türkiye arasındaki ilişkilerde gerginliğe neden olmuştu.Bu olayın ardından, Cumhurbaşkanı Erdoğan Almanya'nın kararını Nazi dönemi uygulamalarına benzetmişti.
Recep Tayyip Erdoğan Cumhurbaşkanı sıfatıyla Almanya’daki son konuşmasını 2015 yılının Mayıs ayında Karlsruhe’de yapmıştı. Temmuz 2016’da ise Köln’de gerçekleşen 15 Temmuz darbe girişimine karşı mitinge, Erdoğan’ın video ile bağlanmasına izin verilmemişti.
