Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Moskova’da Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’le biraraya geldi. Görüşmede Putin, Ankara-Moskova arasındaki askeri işbirliğinden övgüyle söz etti.
Rusya ve Türkiye, Aralık ayında Suriye’deki ateşkes sürecine girilmesine öncülük etti. İran’la birlikte iki turlu görüşmelere garantör oldular. Astana’daki görüşmelerin üçüncü turu ise gelecek hafta.
Rusya ve Türkiye, Suriye’de IŞİD’e karşı operasyonlarını da koordine ediyor. Geçen ay yanlışlıkla bir Rus uçağı operasyon sırasında 3 Türk askerinin hayatına kaybetmesine neden olmuştu. Olay, askeri işbirliğini etkilememişti.
Putin, “Başta Suriye’deki olmak üzere mevcut krizleri çözmek için çalışıyoruz. Beklentilerin aksine, ordularımız ve özel servislerimiz etkili ve yakın temas kurdu” dedi.
Türk Asya Stratejik Araştırmalar Merkezi’nde uzman Murat Bilhan’a göre de gündem yoğun.
Suriye ve ekonomik alanda ilişkilerin normalleşmesi Bilhan’a göre gündemdeki iki en önemli unsur. Bilhan, ikili ilişkilerde çok dikenli konular görmediğini aksine ilişkilerin olumlu yönde ilerlediğini söylüyor.
Emekli diplomat Aydın Selcen’e göre ise ilişkiler son dönemde iyileşse de Moskova’dan az sayıda jest geliyor.
Selcen, olumlu işaretler olsa da somut ilerleme olmadığını, örneğin hala Rusya’ya domates ithalatı sorununun çözülemediğini söylüyor.
Türk medyası, Rusya’nın Türkiye ile ticarete getirdiği bazı kısıtlamaları kaldırabileceğini yazsa da Suriye, ilişkileri yeniden tehdit edebilir.
Türkiye’nin PKK’nın uzantısı olarak gördüğü PYD bu yıl başında Moskova’da büro açmıştı.
Selcen, Rusya’nın Suriye’de artan varlığı nedeniyle Ankara’nın Moskova ile birlikte çalışması gerektiğini anladığını belirtiyor.
Selcen, Türkiye’nin bu aşamadan sonra Suriye’deki özellikle de PKK bağlantılı Kürtlere karşı politika oluşturmak için, Moskova ve Washington’ın ne dediğini dikkate almak zorunda olduğunu söylüyor. Emekli diplomat, Ruslar’ın ayrıca Suriye’deki Kürtleri Şam konusunda daha gerçekçi düşünmeye zorladığını, ne yapılıp yapılamayacağının limitlerini gösterdiğini kaydediyor.
Bu hafta başında Rus, Amerikan ve Türk genelkurmay başkanları Antalya’da biraraya gelmişti. Görüşmelerde Suriye’de taraflar arasında Rakka’nın alınması konusunda nasıl güven yaratılacağı konusu da ele alınmıştı.
Putin, Erdoğan ile görüşmesinin arından askeri ve istihbarattan en yüksek seviyedeki yetkililerle biraraya gelecek.
İki ülke arasında 2015 Kasım ayında Suriye sınırında Türk uçaklarınca düşürülen Rus uçağının ardından ilişkiler eski düzeyine dönmeye başlasa da Rusya, Türkiye’ye yönelik ekonomik yaptırımları tamamen kaldırmış değil. Kremlin’deki görüşme öncesi Rusya bazı tarımsal ürünlerin Türkiye’den ithal edilmesine izin verdi.
Putin, “İlişkilerimizin hızlı bir şekilde düzelmesinden mutluyuz” dedi.
Putin’den “değerli dost” olarak bahseden Cumhurbaşkanı Erdoğan da Rus doğalgaz boru hattı ve Türkiye’deki nükleer santralin ileriye dönük ilişkilere tempo kazandırdığını söyledi. İki proje de Rus uçağının düşürülmesinin ardından askıya alınmıştı.
İki ülkenin heyetleri arasındaki görüşmenin ardından Putin ve Erdoğan kameraların karşısına birlikte geçti.
Putin, "terörle mücadele çabalarımız birleşecek" dedi. Rusya Devlet Başkanı, "Türkiye ile ortak yatırım fonu kuruyoruz" ifadesini kullandı, "milli para birimlerinde ticareti konuştuk" dedi. Rusya Devlet Başkanı, Deaş'a karşı ortak mücadelede kararlı olduklarını da kaydetti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan da Konsey toplantısıyla normalleşme sürecinin sona erdiğini kaydetti. Erdoğan, bunula birlikte "Rusya'nın ekonomik ksııtlamaları tamamen kaldırmasını bekliyoruz" dedi.
