Dünya Sağlık Örgütü (WHO) 10 Temmuz’da süresi dolacak olan Suriye’ye yardım operasyonunun yenilenmemesi halinde ülkede yeni bir insani kriz yaşanabileceği uyarısında bulundu.
Milyonlarca kişi BM Güvenlik Konseyi’nin onayladığı Türkiye’den kuzeybatı Suriye’ye giden yardıma bağımlı durumda.
WHO’nun açıklaması, Suriye’ye sınır ötesi yardımın gelecek ay devam etmesini destekleyen Güvenlik Konseyi’nin batılı üyeleriyle Suriye’ye diğer sınır ötesi yardım operasyonlarını engelleyen Rusya arasında tartışılacağı toplantı öncesinde geldi.
WHO Sözcüsü Christian Lindmeier Cenevre’de yaptığı açıklamada BM’nin geniş kapsamlı sınır ötesi yardım operasyonunun 12 ay daha uzatılmasının hayatları kurtarmak için kritik önemde olduğunu belirtti.
Sözcü, sınır ötesi yardım izninin yenilenmesinde başarısız olunmasının temel insani operasyonların sayısını azaltacağı ve kuzeybatı Suriye’yi bir yıl daha sürecek bir insani felakete sürükleyeceğini kaydetti.
BM’ye göre her ay Bab el Hava sınır kapısını kullanan bin kadar kamyon yardım malzemesi ve aralarında Corona virüsü aşılarının da olduğu tıbbi malzemeleri Türkiye sınırındaki yaklaşık 2 milyon 400 bin kişiye ulaştırıyor.
Lindmeier bu malzeme akışının kesilmesinin hastalıkların ve ölümlerin artmasına neden olacağı uyarısında bulundu.
Moskova: ‘‘Yardım Şam üzerinden dağıtılsın’’
Güvenlik Konseyi daimi üyelerinden olan ve veto hakkına sahip Rusya, Suriye’de Beşar Esat’ın isyancılara karşı mücadelesini destekliyor. Moskova, Suriye’ye yardımın başkent Şam üzerinden yapılabileceğini savunuyor.
Ancak Lindmeier, BM’nin Şam çıkışlı bir tedarik yolu oluşturma çabalarının başarısız olduğunu ve son 11 ayda bu yolu hiçbir yardım kamyonunun kullanamadığını belirtti.
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres de Çarşamba günü BM Güvenlik Konseyi’ne sınır ötesi yardım operasyonunun bir yıl daha uzatılması çağrısı yapmış, yardımların kesilmesinin milyonlarca kişi için felaket anlamına geleceği uyarısında bulunmuştu.
BM Güvenlik Konseyi 2014 yılında Suriye’ye sınır ötesi operasyonları dört farklı noktadan başlatmıştı ancak geçen yıl bu sayı yalnızca Türkiye’deki tek bir sınır geçişine indirildi. Bu da Suriye’nin kuzeybatısında isyancıların elindeki bölgeye yardım iletilmesini sağlıyor. Rusya ve Çin, yardımların dört sınır geçişinin tamamından Suriye’ye girmesi için verilen iznin yenilenmesine karşı çıkıyor.
‘‘Sınır ötesi yardımı gerektiren koşullar ortadan kalktı’’
Rusya’nın BM Büyükelçisi Vassily Nebenzia ise Konsey’e yaptığı açıklamada operasyonun Suriye’nin egemenliğini ve toprak bütünlüğünü ihlal ettiğini, Moskova’nın 2014’te yardımı kabul etmesinin nedeninin ülkenin teröristler tarafından parçalanmış olması olduğunu söyledi. Büyükelçi ancak şimdi Suriye topraklarının büyük kısmının teröristlerden kurtarılmış olması nedeniyle sınır ötesi yardım operasyonunun meşruiyetini kaybettiğini öne sürdü.
Suriye’nin BM Büyükelçisi Bassam Sabbah da sınır ötesi yardımın siyasi olduğunu ve geçici bir istisna olarak izin verildiğini, ancak bu uygulamaya neden olan koşulların artık ortadan kalktığını kaydetti.
İrlanda’nın BM Büyükelçisi Geraldine Byrne, Suriye’de artan insani kriz nedeniyle İrlanda ve Norveç’in gelecek günlerde insani yardım dağıtım mekanizmasını genişletmek ve yenilemek için bir karar tasarısı hazırlayacağını bildirdi.
BM Güvenlik Konseyi’nden bir kararın geçmesi için dokuz üyenin onay vermesi ve kararın Rusya, Çin, ABD, Fransa ve İngiltere’den oluşan daimi üyelerden hiçbiri tarafından veto edilmemesi gerekiyor.
