Suriye’de Rusya’nın talimatını verdiği, çatışmalara her gün kısa süreli “insani mola” verilmesi uygulaması yürürlüğe girdi. Suriye ve Rus güçleri, Şam yakınlarında muhaliflerin kontrolündeki Doğu Guta’dan sivillerin ayrılması için bir güvenlik koridoru oluşturdu; ancak 5 saatlik molanın bitimine kadar olan sürede hiçbir sivil geçiş yapmadı.
Çatışmalara kısa süreli ara verilmesi, haftalardır rejimin bombardımanı altındaki Doğu Guta’da yaşayan 400 bin kişi için geçici de olsa rahatlama sağladı.
Ancak Birleşmiş Milletler ve ilk yardım görevlileri, tek taraflı düzenlemeyi eleştirerek, konvoyların ya da tıbbi tahliyeye ihtiyaç duyanların giriş çıkış yapması gibi bir durumun olmadığını söyledi.
Bölgede yaşayanların bir korkusu da, Halep’in akıbetine uğrayabilecekleri endişesi. Doğuda muhaliflerin elindeki Halep’te de Ruslar 2016’da benzer bir “ateşkes molası” ilan etmişti; ancak sonrasında bunu tam kapsamlı bir kara harekatı takip etmiş ve nihayetinde de kent hükümetin kontrolüne girmişti.
Doğu Guta’yla Şam arasında Suriye ordusundan askerlerin bulunduğu bir geçiş noktasından çekilen görüntülerde, sivillerin ayrılmasına yönelik hazırlıkların yapıldığı görülüyor, Görüntülerde, bir park alanında küçük otobüsler bekliyor ve askerler devriye geziyor. Suriye’de devlete ait El İhbariye televizyonu, bölgede ayrıca bir restoranın oluşturulduğunu bildirdi ancak herhangi bir hareketliliğe dair işarete rastlanmadı.
Rus resmi haber ajansı TASS, sahadaki Rus askeri polisinin Suriye askerleriyle birlikte insani koridor oluşturduğunu belirtti.
Wafideen adlı geçiş noktası, Doğu Guta’nın en büyük kentlerinden Duma’nın yakınında yer alıyor ve Şam’a 20 kilometre uzaklıkta bulunuyor.
Bölgedeki El İhbariye muhabiri, geçiş noktasını havan topu mermilerinin hedef aldığını ve bu durumun sivillerin ayrılmasını önlediğini bildirdi. Bu iddia henüz doğrulanmadı ancak yayın sırasında en az birkaç havan topu sesi duyuldu.
Suriye İnsan Hakları Gözlemevi Direktörü Rami Abdurrahman, hükümet bölgelerinden beş havan topu mermisinin Doğu Guta bölgesine isabet ettiğini kaydetti. Mermilerden biri, hükümetin kara saldırısını başlattığı bölgeye düşerken, hükümet mi yoksa isyancılar tarafından da atıldığı net değil.
Rus general Viktor Pankov da, bölge sakinlerinin bombardıman nedeniyle alanı terk edemediğini söyledi.
Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin’in talimatını verdiği 5 saatlik ateşkes, BM’nin ilan ettiği ateşkesin Doğu Guta’da uygulanamadığı bir zamana denk geliyor. Bölge sakinleri ve ilk yardım grupları, bu tür tek taraflı ateşkesleri uluslararası denetime ve tüm tarafların uzlaşısına sahip olmamakla eleştiriyor.
Uluslararası Kızılhaç Komitesi sözcüsü Ingy Sedky, insani yardım koridorlarının iyi planlanması ve tüm tarafların rızasıyla uygulanması gerektiğini vurguladı.
Sedky, “Bu, insanların güvenle bölgeyi terk edebilmesi açısından çok önemli. Ayrılmaya karar verenlere yardım, koruma ve barınak sağlanması için tüm tedbirler alınmalı. Kalanlar da tüm saldırılardan korunmalı” diye konuştu.
BM’nin insani yardım işlerinden sorumlu koordinatörü de, herhangi bir yardımın dağıtımı için koşulların uygun olmadığını belirtti.
Jens Laerke Cenevre’de düzenlediği brifingde, “Doğu Guta’da çatışmaların devam ettiği yönünde bu sabah haberler aldık, dolayısıyla sahadaki koşullar, örneğin konvoyların ya da tıbbi tahliyelerin giriş çıkış yapmasına uygun değil” dedi.
Bölge sakinleri ayrıca, hükümet bölgelerine gitmeleri halinde baskılara maruz kalabilecekleri ya da tutuklanabileceklerinden endişe ediyor.
BM Güvenlik Konseyi’nde Cumartesi günü oy birliğiyle kabul edilen 30 günlük ateşkes kararı, geçen haftadan bu yana 500’ün üzerinde kişinin hayatını kaybettiği Doğu Guta’daki ölümleri durduramadı.
Suriye İnsan Hakları Gözlemevi, bölgede dün de hava saldırıları ve bombardımanlarda en az 34 kişinin öldüğünü duyurdu.
Gözlemevi, Doğu Guta’da şiddet olaylarını seviyesinin gece ciddi ölçüde düştüğünü söyledi ancak bu sabah bir dizi top ateşi görüldüğünü bildirdi.
