Avrupa Birliği'nin (AB) dönem başkanlığını 1 Ocak'ta Polonya'dan devralan Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas, Türkiye ile Yunanistan arasındaki ilişkilerde doğalgaz anlaşmazlığında gözlenen yumuşamanın "kalıcı olmasını umduğunu" söyledi.
Ankara’ya gerçekleştireceği günübirlik ziyaret öncesinde bir açıklama yapan Maas, iki ülke arasında 25 Ocak’ta görüşmelerin yeniden başlayacak olmasının, gerilimin aşılabilmesi için "gerçek bir şans" sunacağını belirtti. Maas, 13 Ekim’de planladığı Türkiye ziyaretini Ankara’nın Doğu Akdeniz’deki eylemleri nedeniyle son anda iptal ettiğini duyurmuş, "Türkiye, araştırma gemisi Oruç Reis'i tekrar Doğu Akdeniz'e göndererek daha önce özenle yaratmış olduğumuz güven atmosferine ciddi şekilde zarar verdi. Bu nedenle Ankara'ya planladığım ziyaretten vazgeçtim" diye konuşmuştu. Alman bakanın Atina ve Lefkoşa'yı ziyaret etmesi ise Ankara’da tepkilere neden olmuştu.
Maas-Çavuşoğlu görüşmesinin ana odağı Doğu Akdeniz gerginliğinin sona erdirilmesi
Maas, meslektaşı Mevlüt Çavuşoğlu ile yapacakları toplantıda, "ateşle oynamak" olarak tanımladığı Türkiye ile Yunanistan arasında yaşanan Doğu Akdeniz gerginliğinin sona erdirilmesi konusunun ağırlıklı olarak ele alınacağını ifade ederek, "Son birkaç haftada gelinen olumlu nokta, yitirilen güven ortamını yeniden oluşturmak için süreklilik kazanmalı ve çözüm odaklı bir diyaloğun temelini oluşturmalı" şeklinde konuştu. Türkiye’nin NATO ülkesi olarak da sorumlulukları olduğunu belirten bakan, sorunların uluslararası hukuk kuralları içinde ve müzakere yoluyla çözülmesi gerektiği değerlendirmesinde bulundu.
Türk Dışişleri yetkilileri, Türkiye ile Yunanistan arasındaki ön görüşmelerin 61. turunun 25 Ocak'ta İstanbul'da yapılacağını duyurmuş, "Ege sorunlarına her iki tarafın da kabul edebileceği, adil, kalıcı ve kapsamlı" çözüm için zemin hazırlamak amacıyla" iki ülkenin dışişleri bakanlarının müsteşarlarının bir araya geleceğini haber vermişti.
Berlin’deki diplomatik kaynaklar, Maas’ın bugün Ankara’daki temaslarında, Türkiye ile AB arasındaki ilişkilerin nasıl düzelebileceği konusuna da değineceği tahmininde bulunuyor. Berlin’deki analizlerde, önümüzdeki bir haftanın Türkiye ile AB arasındaki ilişkilerin yeniden ivme kazanmasında önemli bir rol alabileceği değerlendirmesi yapılıyor.
Vize muafiyeti ve Gümrük Birliği'nin güncellenmesi de gündemde
Mass ve Çavuşoğlu'nun başkanlığındaki görüşmelerde, AB ile Türkiye arasında mülteci göçünü önlemek şartıyla Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarına vize serbestisi tanınmasını içeren 18 Mart 2016 Mutabakatı’nın güncellenmesi de gündemde. Türkiye, mülteciler konusunda üzerine düşeni yaptığını vurgulayarak, AB ülkeleri tarafından Türk vatandaşlarına vize muafiyeti sağlanması ile Gümrük Birliği’nin güncellenmesine öncelik verilmesini talep ediyor.
Çavuşoğlu Brüksel'e gidecek
Maas’ın ziyaretinden hemen sonra, 21- 22 Ocak’ta Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’nun Brüksel’e gideceği, 26 Ocak’tan sonra bu kez Brüksel’den AB Konseyi Başkanı Charles Michel ile AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen’in Ankara’yı ziyaret edecekleri ifade ediliyor. Alman bakan Maas‘ın Türk meslektaşına Ankara’nın AB ile ilişkilere yeniden olumlu yön vermek için somut hangi adımları planlandığını soracağı konuşuluyor.
"NATO üyesine silah ihracatını durdurmak kolay değil"
Doğu Akdeniz’deki gerilimin sürdüğü geçen Ekim ayında bir açıklama yapan Alman Dışişleri Bakanı, "Eğer Ankara müzakere masasına gelmek istiyorsa –ki istediğini defalarca dile getirdi, yumuşama ve gerilim tırmandırma oyununu bitirmeli" demişti. Aralık ayının sonunda ise Yunanistan’ın önerdiği Türkiye'ye yapılan silah ihracatının durdurulmasına karşı olduğunu açıklayan Maas, "Stratejik açıdan bunu doğru yol olarak görmüyorum. Bunu bir NATO üyesine yapmak da çok kolay değil. Türkiye'nin ABD'den füze alamadığı için kolay bir şekilde Rusya'dan almasına bir kez tanık olduk" şeklinde konuştu.
Geçen hafta Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye'nin Avrupa Birliği'ne üye olma konusundaki niyetinde bir değişiklik olmadığı mesajını vermiş, olumlu gündem oluşturmak ve AB ile ilişkileri rayına yeniden oturtmak için hazır olduklarını vurgulayarak, Avrupa'dan da aynı tavrı göstermesini beklediklerini kaydetmişti.
