Diyarbakır adliyesinde görülen ve aralarında Hizbullah, KCK, faili meçhul cinayetler, Temizöz, JİTEM gibi bir çok önemli dosyanın bulunduğu davaların çok sayıdaki hakim ve savcısı ya tutuklandı ya açığa alındı. Hakim ve savcıların durumu, davaları ve verilen kararları da tartışmaya açtı.
15 Temmuz darbe girişiminin ardından Türkiye’deki Fetullah Gülen yapılanmasına yönelik operasyonlar Diyarbakır’ı etkiledi. Onlarca kamu çalışanı ya açığa alındı ya tutuklandı. Operasyonların etkili olduğu alanlardan biri de yargı. Diyarbakır Adliyesinde halen çalışan ya da daha önce çalışmış hakim ve savcılardan bazıları açığa alındı, bazıları tutuklandı. Yargı mensuplarının durumu geçmişte Diyarbakır’da görülen davaları tartışmaya açtı. Diyarbakır Adliyesi’nde görülen ve kamuoyunun yakından bildiği bazı davalar şunlar:
Diyarbakır 6.Ağır Ceza Mahkemesi
-13 yıl süren ve Hizbullah yöneticilerinin yargılandığı 33 sanıklı Hizbullah Ana Davası. Mahkeme sanıklardan 20’sini müebbet hapis cezasına çarptırdı.
-Aralarında eski ve yeni belediye başkanları, parti başkanları ve üyelerinin bulunduğu 192 sanıklı KCK Ana Davası. Dava halen devam ediyor.
-Aralarında Yeşil Kod adlı Mahmut Yıldırım ve PKK itirafçısı Abdulkadir Aygan’ın da bulunduğu faili meçhul cinayetler davası. Dava hala sürüyor
-Kandil ve Mahmur’dan gelenlerden 17’si hakkında açılan ‘örgüt propagandası yapma’ davası. Sanıklar 1’er yıl hapis cezasına çarptırıldı.
-Aralarından dönemin Cizre Jandarma komutanı Cemal Temizöz’ün de bulunduğu Şırnak’taki 20 faili meçhul cinayetle ilgili 8 sanıklı dava. Tüm sanıklar beraat etti.
-Dönemin DTP Genel Başkanı Ahmet Türk yargılandı. Cezaya yer olmadığına karar verildi.
Bu davaların görüldüğü süreçte 6.Ağır Ceza Mahkemesinde görevli şu isimler ya açığa alındı ya tutuklandı:
Hakim Menderes Yılmaz-tutuklandı
Hakim-Bekir Soyutürk-tutuklandı
Ömer Sevgiliocak-açığa alındı
Savcılar
İsmail Aksoy-açığa alındı
Ergün Tokgöz-açığa alındı
Adem Özcan-açığa alındı
Mehmet Ali Pekgüzel – tutuklandı
Bu savcılardan İsmail Aksoy KCK Ana Davasının 7 Bin 500 sayfalık iddianamesini, Süryani papazın kaçırılmasına ilişkin dava ile Lice’de aralarından Tuğgeneral Bahtiyar Aydın’ın da bulunduğu 16 kişinin öldüğü olaylarla ilgili davanın iddianamesini yazdı, dönemin Büyükşehir Belediye Başkanı Osman Baydemir’i Tunceli’de yaptığı konuşma nedeniyle sorguladı.
Savcı Ergün Tokgöz- Cemal Temizöz’ün yargılandığı 8 sanıklı faili meçhul cinayetler ile KCK Ana Davasına emsal teşkil eden Serdar Ziriğ davalarının iddianamelerini yazarken PKK tarafından öldürülen DTP eski yöneticisi Hikmet Fidan davasında savcı olarak görev aldı.
Diyarbakır 5.Ağır Ceza Mahkemesi
-Gaffar Okkan suikastı sanığı Bedran Salamboğa’yı müebbet hapisle cezalandırdı
-Taş atan çocuklar ilgili davalar-değişik cezalar aldı
-Leyla Zana’ya propaganda davası-Zana ceza aldı.
-AK Parti eski Milletvekili Oya Eronat’ın oğlunun da aralarında bulunduğu 5 kişinin öldüğü dershane önündeki bombalı saldırı davası- Bombayı patlatan Erdal Polat 9 kez ağırlaştırılmış ömür boyu ve toplam 75 yıl hapis cezasına çarptırıldı. 5 sanık yardım ve yataklık etmekten 6’şar yıl 3’er ay hapis cezasına mahkum olurken 6 sanık beraat etti.
-Polis servis aracına düzenlenen ve 5 kişinin öldüğü dava. 3 sanık hakkında 18 kez ağırlaştırılmış müebbet, bin 143 yıl hapis ve 120 bin TL para cezası verildi.
-Mahmur-Kandil’den gelen gruplar. Bu grupların Habur’daki sorguları(Sorgularda ‘pişman mısın?’ sorusu sorulmaması kararlaştırılmıştı. Ancak Diyarbakır’daki yargılamalarda ısrarla bu soru soruldu)
Dönemin Mahkeme Başkanı Dündar Örsdemir tutuklandı
Dönemin Mahkeme Savcısı Mustafa Bilgili tutuklandı.
Diyarbakır 3. Ağır Ceza Mahkemesi
-JİTEM’in ilk kez resmi yazışmalarda yer aldığı 11 sanıklı dava hala devam ediyor
Dönemin Mahkeme Başkanı Halil İbrahim Kebeşoğlu açığa alındı
Diyarbakır 8.Ağır Ceza Mahkemesi
-Diyarbakır’ın Lice ilçesinde aralarında Jandarma Bölge Komutanı Tuğgeneral Bahtiyar Aydın’ın da bulunduğu 16 kişinin ölümüyle ilgili dava. Sanıkları arasında Dönemin İl Jandarma Alay Komutanı Albay Eşref Hatipoğlu da bulunuyor. Dava İzmir’de devam ediyor.
Dönemin Mahkeme Başkanı Ali Girgin açığa alındı
Bu arada önemli davaların görüldüğü dönemde Başsavcı olan Durdu Kavak da darbe operasyonu kapsamında tutuklandı. Durdu Kavak’ın döneminde Diyarbakır Adliyesinde; KCK Ana davası, JİTEM Davası, JİTEM Diyarbakır Davası, Cemal Temizöz Davası, Bahtiyar Aydın’ın öldürülmesi ve Lice olayları Mahmur-Kandil gruplarının davaları görüldü.
Dönemin önemli davalarının savcı ya da hakimlerinin Gülen Cemaatine yönelik operasyonlar kapsamında tutuklanması veya açığa alınması davaların durumunu gündeme getirdi. KCK Ana davasının sanıklarından Avukat Muharrem Erbey, davaların düşmesi gerektiğini savundu. Erbey, “Bizi yargılarken ifadelerimiz doğru dürüst almayan, konuşmalarımızı kesen, mikrofonu kapatan -ne konuştuğumuzu biz dahi anlamadık- duruşmalardı. Hukuk dışı yargılama yapıldı. Çok sayıda delil değerlendirilmedi, çok sayıda itirazımız dikkate alınmadı. Yeniden yargılamadan ziyade davalar düşmeli çünkü darbeci bir hakim ve savcının pratiği ile karşı karşıyayız” dedi.
Diyarbakır Barosu Başkanvekili Ahmet Özmen ise davaların en baştan yeniden ele alınmasını savundu. Özmen, “FETÖ soruşturması bildiğimiz üzere bir terör örgütü yapılanması olarak soruşturma makamları tarafından kabul ediliyor ve bakanlar kurulu tarafından bir terör örgütü olarak kabul edilen bir yapıdan bahsediyoruz. 2009 ve devamında özellikle KCK dosyaları, yine o dönemde kamuoyunda taş atan çocuklar olarak bilinen birçok soruşturma dosyası var. Özellikle bölgemiz açısından Van ve Diyarbakır gibi iller açısından onbinlerce 18 yaş altı çocuk, 10 yıl 11 yıl 9 yıl gibi cezalar aldı. Bu aşamada bize göre yapılması gereken ilk iş bu hakim ve savcıların vermiş olduğu tüm kararların dosyalar neticelenmiş olsa dahi, yeniden açılması. Bu dosyalarda yeniden bir yargılanma yapılarak adil bir şekilde yargılama yapılması en elzem iş. Bundan sonra yapılacak yargılama çok önemli. Özellikle KCK operasyonlarının siyasi bir operasyon olduğu ve çözüm sürecinin ortadan kaldırılmasına, bu sürecin sekteye uğratılmasına yönünde olduğu yönünde kamuoyunda ciddi iddialar ve görüşler yer aldı. Şimdi Fetullah terör örgütünü yapısına bakıldığı zaman bu iddia ve görüşlerin sahip oldukları nüfuz ve güce bakıldığında gerçekleştirebilecekleri ortaya çıkmıştır. Bu nedenle özellikle KCK dosyalarında ve yürütülen KCK operasyonlarında, yapılan yargılamalarda dosyaların tekrar ele alınması, iddianame aşamasından soruşturma aşamasına başlamak suretiyle bu yargılamaların yeniden yapılması gereği açıkça ortadadır” diye konuştu.
