WASHINGTON —
Amerika Ulusal Güvenlik Dairesi’nin (NSA) yurtdışındaki milyonlarca telefon görüşmesini izlediği ve Avrupalı liderlerin telefon görüşmelerini dinlediği suçlaması, Avrupa-Amerika ilişkilerine gölge düşürdü. Brüksel’de toplanan Avrupalı liderlerin gündemindeki konu da bu oldu. Uzmanlara göre Obama yönetimine duyulan güven sarsıldı.
NSA’nın dinleme skandalının boyutları Avrupalı liderleri çok kızdırdı.
Fransa Başkanı Francois Hollande bu durumu “kabul edilemez” olarak niteledi.
Cep telefonunun dinlenildiği iddia edilen Almanya Başbakanı Angela Merkel de Amerika’ya güveninin derinden sarsıldığını söyledi.
Brüksel’deki Avrupa Birliği toplantısında konuşan Almanya Dışişleri Bakanı Guido Westerwelle de sert tepki gösterdi: “Bizim için yakın dost ve müttefiklerin bu şekilde dinlenmesi hiçbir şekilde kabul edilemez. Bu, birbirimize olan güveni sarsar ve dostluğumuzu etkiler.”
Beyaz Saray iddiaları reddetti ve Amerika’nın Merkel’in konuşmalarını dinlemediğini ve dinlemeyeceğini bildirdi. Ancak Amerikalı yetkililerin geçmişte bunu yapıp yapmadığı tam olarak açıklık kazanmadı.
Avrupa Parlementosu Başkanı Martin Schulz bu duruma inanamadığını vurguladı: “Amerikalı yetkililere bunun doğru olup olmadığını sordum. Muhtemelen terörle mücadele için yapılmıştır dediler. Avrupa Parlementosu’nun Amerika’ya karşı herhangi bir terör saldırı planı yapmadığını garanti ederim!”
Schulz, Amerikalı yetkililer suçlamaların doğru olmadığını ispatlayamazsa, Avrupa ile Amerika arasındaki serbest ticaret görüşmelerinin askıya alınmasını tavsiye etti. Ancak Avrupalı liderler Schulz’un bu görüşüne katılmıyor.
Transatlantik Akademisi ticaret uzmanı Stephen Szabo’ya göre yine de bu durum görüşmeleri olumsuz etkileyecek: “Fransızların ısrarla üzerinde durdukları veri gizliliği konusu çok daha fazla önemsenecek. Almanlar bu konuda bir anlaşmaya açık görünüyorlardı ancak son gelişmeler nedeniyle onlarla uzlaşmak da çok daha zor olacak.”
Amerikalı ticaret yetkilileri telefon dinleme skandalının ticari meselelerden ayrı ele alınması konusunda ısrarlı. Ancak Szabo, bu durumun Avrupalı şirketleri avantajlı bir konuma getirebileceğini söylüyor: “Amerikan şirketleri ve özellikle Google ve Apple gibi bilişim firmaları için bu kötü bir haber, çünkü bu durumda Avrupalı şirketler ‘bizi seçin, biz verilerinizin gizliliğini koruyabiliriz’ diye reklam yapacak. Bu da Amerikan bilişim firmalarına milyarlarca dolara mal olabilir.”
Uzmanlar, dünyada ekonomik üretimin yarısını temsil etmesi ve küresel ticaretin %30’unu kapsaması nedeniyle Trans – Atlantik ticaret anlaşmasının, tarihteki en büyük ikili anlaşma olabileceğini söylüyor.
NSA’nın dinleme skandalının boyutları Avrupalı liderleri çok kızdırdı.
Fransa Başkanı Francois Hollande bu durumu “kabul edilemez” olarak niteledi.
Cep telefonunun dinlenildiği iddia edilen Almanya Başbakanı Angela Merkel de Amerika’ya güveninin derinden sarsıldığını söyledi.
Brüksel’deki Avrupa Birliği toplantısında konuşan Almanya Dışişleri Bakanı Guido Westerwelle de sert tepki gösterdi: “Bizim için yakın dost ve müttefiklerin bu şekilde dinlenmesi hiçbir şekilde kabul edilemez. Bu, birbirimize olan güveni sarsar ve dostluğumuzu etkiler.”
Beyaz Saray iddiaları reddetti ve Amerika’nın Merkel’in konuşmalarını dinlemediğini ve dinlemeyeceğini bildirdi. Ancak Amerikalı yetkililerin geçmişte bunu yapıp yapmadığı tam olarak açıklık kazanmadı.
Avrupa Parlementosu Başkanı Martin Schulz bu duruma inanamadığını vurguladı: “Amerikalı yetkililere bunun doğru olup olmadığını sordum. Muhtemelen terörle mücadele için yapılmıştır dediler. Avrupa Parlementosu’nun Amerika’ya karşı herhangi bir terör saldırı planı yapmadığını garanti ederim!”
Schulz, Amerikalı yetkililer suçlamaların doğru olmadığını ispatlayamazsa, Avrupa ile Amerika arasındaki serbest ticaret görüşmelerinin askıya alınmasını tavsiye etti. Ancak Avrupalı liderler Schulz’un bu görüşüne katılmıyor.
Transatlantik Akademisi ticaret uzmanı Stephen Szabo’ya göre yine de bu durum görüşmeleri olumsuz etkileyecek: “Fransızların ısrarla üzerinde durdukları veri gizliliği konusu çok daha fazla önemsenecek. Almanlar bu konuda bir anlaşmaya açık görünüyorlardı ancak son gelişmeler nedeniyle onlarla uzlaşmak da çok daha zor olacak.”
Amerikalı ticaret yetkilileri telefon dinleme skandalının ticari meselelerden ayrı ele alınması konusunda ısrarlı. Ancak Szabo, bu durumun Avrupalı şirketleri avantajlı bir konuma getirebileceğini söylüyor: “Amerikan şirketleri ve özellikle Google ve Apple gibi bilişim firmaları için bu kötü bir haber, çünkü bu durumda Avrupalı şirketler ‘bizi seçin, biz verilerinizin gizliliğini koruyabiliriz’ diye reklam yapacak. Bu da Amerikan bilişim firmalarına milyarlarca dolara mal olabilir.”
Uzmanlar, dünyada ekonomik üretimin yarısını temsil etmesi ve küresel ticaretin %30’unu kapsaması nedeniyle Trans – Atlantik ticaret anlaşmasının, tarihteki en büyük ikili anlaşma olabileceğini söylüyor.
