Türkiye’nin çok partili sisteme geçişinde tarihi arka plana sahip ancak 2007’de yeniden kurulmuş ve TBMM çatı altında tek sandalyeyle temsil edilmekte olan Demokrat Parti, mevcut sistem yerine parti genel başkanlığıyla Cumhurbaşkanlığı’nın ayrı olması şartıyla demokratik sisteme geçiş çağrısında bulundu.
Demokrat Parti, Ankara’da ülke genelinde parti delegelerini kapsayacak şekilde “Türkiye Demokrasiye Geçiyor” sloganıyla geniş katılımlı bir toplantı gerçekleştirdi.
Bu toplantıyla TBMM’de 24 Haziran 2018 Genel Seçimleri’nde İyi Parti listesinden seçilerek yer alan lideri Gültekin Uysal’ın açıklamasıyla Demokrat Parti’nin Türkiye’nin demokrasisi için beklentileri kamuoyu ile paylaşıldı. Bu çerçevede, geçtiğimiz günlerde Ankara kulislerinde Demokrat Parti’nin AKP’den ayrılmış eski başbakan yardımcısı Ali Babacan ve 11. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün yönetimine geçeceği iddiaları da reddedildi.
Son günlerde kulislerde Babacan’ın yeni parti oluşumu yerine 1946’da Celal Bayar’ın öncülüğünde kuruluşu ardından Türkiye’nin demokrasiye geçişinde sembolik anlamı nedeniyle Demokrat Parti’yi sahipleneceği iddiası vardı. Ancak Uysal, AKP’den ayrılanlar için yeni adres olarak gösterilmekte olan Demokrat Parti’nin yönetimini devretmeyeceği mesajını verdi. Uysal, “Amiyane tabiriyle marabasıyla satılık köy değil, siyasi bir parti burası. Bir gelenek ve geçmişi var” açıklamasıyla yönetim devri iddiasını yalanlaması ardından Demokrat Parti’nin kendi çizgisinde ilerleyeceği görüşünü dile getirdi.
Uysal, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin Türkiye’yi çıkmaz noktaya getirdiği ve bundan çıkış yolu için Demokrat Parti’nin deklarasyonunu kamuoyuna açıkladı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın AKP’nin kuruluşuyla birlikte “Milli Görüş gömleğini çıkardım” yönündeki sözlerini üstü kapalı olarak işaret eden Uysal, “Demokrasi bizim ruhumuzdur. Demokrasi bizler için bir gömlek değildir. Bu memleketin geleceği için demokratız araç değil amaç addediyoruz” dedi.
Türkiye’nin vesayet rejimi yerine demokrasiye geçiş yapması gerektiğini söyleyen Uysal, bugün Türkiye’nin 1940’lı yıllardan çok daha fazla demokrasiye ihtiyaç duyduğunu belirterek, memleketi hür bir kimliğe yeniden kavuşturmak istediklerini açıkladı.
Ekonomi üzerine yürüttükleri ayrıntılı çalışmalar itibariyle Türkiye’nin ciddi bir kriz arifesinde olduğunu kaydeden Uysal, ülkede ekonomideki sarsıcı kırılmalar yaşanmasıyla birlikte ciddi bir siyasi ve demokratik kriz zemini gözlendiğini anlattı.
Uysal, “Sahada her maçını kaybeden ama sanki maçı kazanmış gibi anlattıran bir iktidar ile kaybını 'ama elimi kolumu bağladılar' diye izaha kalkışan bir muhalefet, Türkiye'nin kaderi değildir. Biz demokratlar için ise mesele bu topluma layık olmaya çalışmaktır. Derdimiz büyük, hedefimiz yüce, imkanlarımız dar. Ancak unutmayalım ki 40’larda yola çıkan büyüklerimizden çok daha fazla imkanımız, o günlerin toplumundan çok daha gelişmiş bir toplumumuz var. Gün, bu toplumun hak ettiği demokrasiyi inşa etmek için mücadele etme günüdür. İşte bu veçhile bizler burada yeni bir misakı birlikte yazıyoruz” diyerek Demokrat Parti’nin taleplerini açıkladı.
Uysal’ın açıklamasına göre; Demokrat Parti’nin “Türkiye Demokrasiye Geçiyor” çağrısında ana hatlarıyla anayasa değişikliği de yapılması şartıyla özetle şu talepler gündeme getirildi:
Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin aksine anayasa değişikliğiyle devlet başkanlığı makamı olan Cumhurbaşkanlığı’yla siyasi parti başkanlığı yeniden ayrılmalı. Devletin başı bağımsız konumda olmalı.
Geçici çözüm niteliğindeki yargı reformu yargı paketi yasa değişiklikleri yerine kapsamlı değişiklikler ile yargı bağımsızlığı sağlanmalı.
Anayasa değişikliğiyle TBMM’nin bütçeyi onaylamama yani veto hakkı yeniden sağlanmalı ki millet iradesi, ülke bütçesi üzerinde yeniden söz sahibi yapılmalı.
Siyasi Partiler Yasası yeniden yapılandırılmalı. Bu çerçevede, yüzde 10 seçim baraji kaldırılmalı ve seçim bölgesi tercih sistemi yeniden gözden geçirilmeli.
Türkiye’nin genel bütçesinden pay almakta olan TRT, Anadolu Ajansı ile Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) gibi kuruluşlar özerkleştirilmeli. Mevcut durumdaki tek taraflılık görüntüsü sonlandırılmalı.
Günümüzdeki Demokrat Parti, resmi olarak 2007’de Doğru Yol Partisi’nin isim değişikliğiyle kurulmuş durumda ancak parti tarihi olarak Bayar’ın 1946’daki kurduğu siyasi hareketi devam ettirdiğini savunuyor. Toplantıda Esat Kıratlıoğlu, Hamdi Üçpınarlar gibi DYP’li eski bakanlar da yer aldı.
