Clinton: 'İran'ın Mektubu Eksiklerle Dolu'

Amerika Dışişleri Bakanı Hillary Clinton, İran’ın Uluslararası Atom Enerji Dairesine sunduğu nükleer takas anlaşmasıyla ilgili mektubun “eksikliklerle dolu” olduğunu söyledi. Clinton, Tahran’ın son anda Türkiye ve Brezilya ile vardığı anlaşmanın BM yaptırımlarını önlemeyi amaçlayan bir oyun olarak niteledi.

İran Pazartesi günü nükleer yakıt takası anlaşmasıyla ilgili ayrıntıları içeren mektubu Uluslararası Atom Enerji Dairesine resmen sundu. Anlaşma, İran’ın elindeki düşük ölçekli uranyumu Türkiye’ye göndermesi ve karşılığında araştırma reaktörü için nükleer yakıt almasını öngörüyor.

Dışişleri Bakanı Hillary Clinton, İran’ın mektubunda bulduğu eksiklikleri Pekin’de görüştüğü Çinli yetkililerle ele aldığını söyledi.

Mektupta uluslararası topluluğun kaygılarına yanıt vermeyen birçok eksik yan olduğunu belirten Clinton örnek olarak İran’ın yüksek düzeyde uranyum zenginleştirmeye devam etmesini gösterdi. Clinton, İran’ın mektubunda bu konuda duyulan derin kaygıyı görmezden geldiğini vurguladı.

Clinton ayrıca uluslararası toplulukta Tahran’ın yakıt takası anlaşmasını BM yaptırımlarından kaçınmak için kabul ettiği görüşünün hakim olduğunu da söyledi.

Clinton, Tahran’da İran, Türkiye ve Brezilya arasında varılan anlaşmanın tek bir nedenle gerçekleştiğini belirtti. Güvenlik Konseyi haftalardır müzereke ettiği karar taslağını resmen açıklamaya hazırlanırken anlaşma yapıldığını hatırlatan Clinton “Bu düpedüz Güvenlik Konseyi kararını önlemeyi amaçlayan bir oyundur” dedi.

Amerika yaptırım tasarısı taslağını Güvenlik konseyinin 15 üyesine geçen hafta sundu. Taslak, aralarında Çin’in de bulunduğu Konseyin beş daimi üyesi tarafından destekleniyor.

İran: 'Anlaşmadan Vazgeçebiliriz'

İran, Güvenlik Konseyi yeni yaptırım kararı alırsa Türkiye ile varılan takas anlaşmasından vazgeçebileceği tehditini tekrarladı.

İran’ın Moskova Büyükelçisi Seyid Mahmut Rıza Seccadi, Güvenlik Konseyi'nin bu yönde adım atması halinde anlaşmayı yeniden ele alacaklarını söyledi. Seccadi, yaptırım kararı alınırsa Güvenlik Konseyi üyelerinin siyasi amaçlarla hareket ettiklerinin açıkça anlaşılacağını da önesürdü.

İran, elindeki uranyumu zenginleştirilmek üzere dışarıya göndermesini öngören anlaşmanın detaylarını bir mektupla dün Uluslararası Atom Enerjisi Dairesi’ne sunmuştu.

Mektupta İran’ın 1200 kilogram düşük oranda zenginleştirilmiş uranyumunu Tahran’daki araştırma reaktöründe kullanacağı nükleer yakıtla takas için Türkiye’ye göndereceği bildiriliyor.

İran resmi haber ajansı IRNA'ya göre, mektupta düşük oranda zenginleştirilmiş uranyumun Türkiye’deyken Tahran’ın malı olarak kalmaya devam edeceği belirtiliyor.

Mektupta ayrıca uranyumun güvence altında olduğunu denetlemek için İran ve Uluslararası Atom Enerjisi Dairesi’nin Türkiye’de gözlemci bulunduracakları belirtiliyor.

Mektupta, nükleer takas diğer uluslarla işbirliği yapılması yolunda bir “başlangıç noktası” olarak niteleniyor.

Yine mektupta takas planının olumlu gelişmelere yolaçacağı ve İran’ın nükleer silahsızlanma anlaşması çerçevesindeki “hakları ve yükümlülüklerini” tehlikeye sokacak çatışmalara son vereceği de önesürülüyor.

İran, Türkiye ve Brezilya geçen hafta takas konusunda anlaşmaya varmışlardı.

Amerika, İran’ın takasa anlaşmasıyla BM Güvenlik Konseyi’nde alınması olası yaptırım kararından kurtulmaya çalıştığını ve Batı’yı oyaladığını düşünüyor.

Geçen hafta Amerika ve Güvenlik Konseyi’nin diğer üyeleri İran’a, uranyum zenginleştirme çalışmalarını durdurmadığı için yeni yaptırımlar uygulanmasını öngören bir BM karar taslağı üzerinde anlaşmıştı.