Dünyayı etkisi altına alan Corona virüsüne karşı aşı geliştirme çalışmaları farklı ülkelerde devam ederken, Çin’in geliştirdiği aşı Ankara’da Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde gönüllüler üzerinde denenmeye başladı.
Hacettepe Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mehmet Cahit Güran, Aşı Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Serhat Ünal ve öğretim üyesi Prof. Dr. Murat Akova, düzenledikleri basın toplantısında Corona virüsü aşısı denemeleriyle ilgili bilgi verdi.
Rektör Güran, Çin’in geliştirdiği aşıyla ilgili üçüncü aşama klinik çalışmasının Türkiye ayağının Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi bünyesinde yürütüleceğini belirtti. Mevcut aşı çalışmaları içerisinde en potansiyeli olan çalışma olarak gördükleri Sinovac şirketince yapılan çalışmayı uygulamaya başladıklarını kaydeden Güran, "Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bakanlığı'yla işbirliği içerisinde aşının faz 3 çalışmalarının Türkiye'de koordinasyonunu sağlayan bir misyona sahip. Dün ilk aşılama yapıldı. Ülkemiz ve dünya açısından bu çalışmaların olumlu sonuçlanmasını bekliyoruz” dedi.
Prof. Dr. Akova, Çin’in geliştirdiği ve şimdi 3. klinik çalışmasındaki aşı uygulamasıyla ilgili “Bu, artık ruhsatlanma öncesinde yani toplumda yaygın kullanım izni verilmesi öncesindeki son aşama. Elinizdeki ürünün bu aşamada bilimsel olarak başarılı olduğu gösterilirse bundan sonraki aşamada ruhsatlanır ve toplumda yaygın olarak kullanılmaya başlar. Bizim şu anda yaptığımız çalışma bu” diye konuştu.
Türkiye’de 13 bin kişiye aşı uygulanacak
Akova’nın verdiği bilgiye göre; Hacettepe’de gönüllüler üzerinde aşı dün ilk kez denenmeye başlarken, bu denemelerin Türkiye’de 13 bin kişiye uygulanması hedefleniyor. İlk aşamada 1200 kişi hastalık açısından ön planda ve riskli kategoride yer alan sağlık personeli olacak. Ancak bu sağlık personelinden yarısına yani 600 kişiye boş aşı, diğer 600 kişiye de Corona virüsü için geliştirilmiş aşı uygulanacak. Bu 'kör ya da maskelenmiş' olarak yapılacak. Aşı molekülünün etkili olup olmadığı bu yöntemle anlaşılacak. Kim hangi aşıyı olduğunu bilmeyecek dolayısıyla psikolojik açıdan gönüller arasında farklı duygular oluşmayacak.
“Eğer bizim gerçekten aşı yaptığımız grupta, hastalığa karşı aşı koruma gösterecek olursak bu aşının etkin olduğunu da göstermiş olacağız” diyen Akova, “Bizim kontrol süremiz 210 gün, yaklaşık 7 aylık bir süre kontrol edilecek. Hepsinin kanlarında antikor dediğimiz aşının ürettiği etkili anti madde var mı? Onlara bakacağız. 'T hücresi' dediğimiz ikinci bir immün sisteminin ortaya çıkıp çıkmadığına bakacağız. En önemlisi de bir yan etki çıkıyor mu ona bakacağız. O nedenle gönüllülerin hepsinin elinde bir kart var. Onlar günlük olarak o kartlara bulgularını işleyecekler. Herhangi bir durum hissettikleri vakit bizimle temas kuracaklar. Biz onları çağıracağız” bilgisini verdi.
Akova, gönüllüler seçilirken nelere dikkat ettikleri konusundaysa, "18-60 yaş aralığına bakıyoruz. Daha önceden Covid geçirmemesine, kanda antikor var mı, bunlara dikkat ediyoruz. Burundan örnek alıyoruz. Hamile olmamak ve daha önceden de aşı alerjisinin olmaması gibi durumlarda gönüllüleri alıyoruz. Aşı gönüllüsü olmak isteyenler de aşı merkezlerine başvurabilecekler” diye konuştu.
Ünal: İnsanlığa hizmet edeceğiz
Hacettepe Üniversitesi Aşı Enstitüsü Müdürü Serhat Ünal, aşı denildiğinde enfeksiyon hastalıklarının önlenmesinde 100 yılı aşkın zamandır önleyici bir yöntemden söz edildiğini anımsatarak, bu kapsamda Corona virüsüne karşı da aşı geliştirildiğini söyledi.
Aşı çalışmalarında gönüllülük esasıyla belirli kurallara göre üçüncü aşama olarak insan üzerinde deneme yapıldığını anlatan Ünal, “Almanya, Amerika, İngiltere, Brezilya, Şili ve Endonezya'da o ülkelerin kabul ettiği kurallar çerçevesinde gönüllü bazında yapılarak ve her türlü tedbir alınarak yapılan çalışmalardır. Orada yapılan çalışmalardan buradakinin bir farkı olamaz. Sağlık Bakanlığımız onaylayınca çalışmaya destek olacak 25 merkez belirlendi. Bütün hazırlıklar tamamlandıktan sonra Hacettepe ilk merkez oldu. Ülke çapında faz 3 çalışması yapılacak. İnsanlığa hizmet edeceğiz. Hacettepe koordinatör merkez olacak. Üç aydan daha fazla bir süredir bu işe hazırlanıyoruz, bilimsel, etik ve uygulanabilirlik olarak. Hacettepe'nin öncülük etmesinden hepimiz gurur duyuyoruz. Hacettepe Üniversitesi Aşı Enstitüsü’nde geliştirilen yerli aşının da hayvan çalışmaları basamağı başlamak üzere. İnşallah oradan da iyi sonuç alırız” dedi.
Bu arada Sağlık Bakanlığı Bilim Kurulu üyesi de olan Ünal, Mart ayında Türkiye’yi etkilemeye başlayan salgında ilk hasta olan sağlık personelinden birisiydi. Corona virüsü rahatsızlığını atlatmış birisi olan Ünal, “Ben aşı yaptırmayacağım. Antikor üretiyorum hala. Yaş sınırından da kaybediyoruz” ifadesini de kullandı.
Türkiye kamuoyunda özellikle 65 yaş üzerindekiler için tavsiye edilen zatürre aşısıyla ilgili soru üzerine Ünal, “Zatürre aşısı Corona virüsüne karşı korumaz farklı bir mikrop o” ifadesini kullandı.
