İngiltere’de siyasi arena bu haftaya da yüksek tansiyonla başladı. Gündem, ana muhalefet lideri Jeremy Corbyn’in Parlamento toplanma kanunundaki “Sabit Kural Madde 24”ü devreye sokup meclisi olağanüstü toplantıya çağırma planını açıklamasıyla başladı.
“Ülkeyi uçurumun kenarından kurtarmanın zamanı geldi” diyen Corbyn, anlaşmasız Brexit’in önünü kesmeye ve Başbakan Boris Johnson’ın planını bozmaya yönelik hazırlıkların fitilini ateşledi.
Başbakan Boris Johnson ise karşı hamle olarak önce partisinin içindeki muhaliflerle yapmayı planladığı toplantısını iptal etti, sonra da kabineyi acil toplantıya çağırdı. Toplantının gündemi erken seçimi bir seçenek olarak masaya yatırma olarak açıklanmıştı.
Toplantının ardından İngiltere’de gözler Başbakanlık ofisinin önünde kurulan kürsüye çevrildi. Boris Johnson yerel saatle 18.15’de mikrofon başına geçerek, erken seçim istemediğini belirtti ve milletvekillerinden AB’den ayrılık tarihi olan 31 Ekim’e sadık kalmaları ve erteleme istememeleri talebinde bulundu.
"Erken seçim istemiyorum, siz de istemiyorsunuz"
“Erken seçim istemiyorum, siz de istemiyorsunuz” diyen Johnson, erteleme istemesine hiç gerek olmadığını, parlamento seçeneklerinin kullanılarak kendi planına sınırlamalar getirme arayışlarının, yürütülen pazarlıklarda İngiltere’nin elini zayıflatmak anlamına geleceğini söyledi.
Başbakan, AB liderleriyle kendisi arasında yeni bir anlaşma olasılığı doğmaya başladığına inanıyor. Nedenini de, İngiltere’nin son zamanlarda ne istediği konusunda net duruşu olarak açıklıyor.
Johnson’dan bu hafta meclis açılışını takiben yeni sürpriz adımlar gelebileceğini bekleyen çevreler de var.
Ülkede siyasi manzara geçen hafta ortasından bu yana karışık durumda. Boris Johnson Kraliçe’den de aldığı onayla parlamentoyu açıldığı haftanın sonunda tatil edecek ve yeni yasama yılının başlangıcını 14 Ekim’e erteleyecek.
Muhalefet, Johnson’ın tatil kararını parlamentoyu askıya alma, olarak değerlendiriyor. Ayrıca parti içindeki aykırı seslere yönelik tehditlerle birlikte konuyla ilgili haberler kimi çevrelerce “İngiliz usulü darbe”, anayasal kriz, korku iklimi gibi nitelemelerle gündeme getiriliyor.
Meclisi acil toplantıya çağırma seçeneği görüşülecek
Jeremy Corbyn meclisin açılacağı bu haftayı etkili bir şekilde kullanmayı planlıyor. Ana muhalefet lideri, meclisi “Sabit Kural Madde 24” uyarınca acil toplantıya çağırıp hükümet hakkında güvensizlik oyu ya da Brexit tarihinin ertelenmesi gibi seçenekleri görüşmeye çağıracak. Madde 24, milletvekillerine önemli bir konuda meclisi acil toplayıp karar aldırmanın önünü açıyor. İktidar partisinden de bu planı destekleyen bir grubun olduğu biliniyor.
Jeremy Corbyn, “ülkeyi uçurumun eşiğinden almanın zamanı geldi” diyerek partiler arası destek arayışına yönelmişti. Boris Johnson ise ülkeyi 31 Ekim’de ne olursa olsun AB’den ayıracağını her fırsatta tekrar ediyor.
Erken seçim, tarafların gizli ya da açık planlarında her seferinde gündeme gelirken, Jeremy Corbyn açıktan istediğini belli eden taraftan oldu.
Blair'den Corbyn'a uyarı
Bugün kameralar karşısına geçen İşçi Partili eski başbakanlardan Tony Blair, bu sabah daha Johnson kabineyi acil toplantıya çağırmadan selefi Corbyn’e seslendi ve bazı tavsiyelerde bulundu.Erken seçimde ısrar etmemesi zira “fil tuzağına” düşebileceği uyarısında bulunan Blair, “Durum öyle bir noktaya gelir ki insanlar seni başbakan olarak görmek yerine AB’den anlaşmasız ayrılığı tercih eder hale gelir” dedi.
Jeremy Corbyn İşçi Partisi içinde, partiyi aşırı sol ve sosyalistlere teslim etmekle ve ortanın solu niteliğindeki milletvekillerini geri plana atmakla eleştiriliyor.
Siyasi manevralar
Siyasi yorumcular da tıpkı eski Başbakan Blair gibi düşünüyor. Brexit rüzgarıyla Muhafazakar Parti’nin oy oranlarının yükseldiğini anketler gösteriyor. Analistler, Boris Johnson’ın, açıktan olmasa da Jeremy Corbyn’i erken seçim tuzağına çektiği konusunda şu değerlendirmede bulunuyor:
“Yarın muhalefet meclis açılışıyla birlikte Boris Johnson’ı durduracak adımlar atacağını belli etti. Boris Johson böylece, Brexit referandumuyla kendini ulusal iradeye çok önem veriyormuş gibi gösterme yolunda bir adım daha atıp, İngiltere’nin önüne asıl çıkan tarafın muhalefet olduğu izlenimini pekiştirmiş olacak. Sürpriz bir kararla Çarşamba erken seçim kararını bizzat kendisi açıklayabilir. Kraliçe’ye seçim tarihini Kasım olarak onaylatmayı başarırsa da İngiltere’yi 31 Ekim’de AB’den otomatikman ayırıp seçime muzaffer bir Başbakan adayı olarak girer.”
