Birleşmiş Milletler’in IŞİD üyesi ve ailesi 4 bin kişiyi Şam’dan tahliye etme planı, Esat rejimine karşı çarpışan isyancı liderlerden birinin hava saldırısında öldürülmesinin ardından ertelendi.
Yarmuk mülteci kampına sıkışan IŞİD üyeleri ve aileleri, Şam’ın güneyinden alınıp cihatçı örgütün başkent ilan ettiği Rakka’ya nakledilecekti. Plan Birleşmiş Milletler’in Suriye’de beş yıldır devam eden iç savaşı sona erdirme çabalarının bir parçasıydı.
Merkezi İngiltere’de bulunan muhalefet örgütü Suriye İnsan Hakları İzleme, Cumartesi sabah yapılması planlanan tahliyenin bir önceki gün isyancı lider Zehran Alluş’un hava saldırısında öldürülmesinden sonra ertelendiğini açıkladı. Zehran Alluş İslam Ordusu adlı muhalefet örgütünün lideriydi ve tahliyeye izin vermişti.
Alluş’un ölümü konusundaki ayrıntılar netleşmese de, hava saldırısını Suriye uçaklarının düzenlediği iddia ediliyor.
Tahliye planı IŞİD’le Esat hükümeti arasında uzlaşılmıştı ve türünün ilki bir anlaşma olarak görülüyordu. Birleşmiş Milletler konuyla ilgili bir açıklama yapmadı. Ancak BM yetkilileri ve diğer devletler, yerel düzeyde birçok ateşkes ve güvenli geçiş-tahliye planlarını işlerliğe koymak amacıyla tüm taraflarla görüşmeler yürütüyordu.
Cumartesi günkü tahliyenin yeniden ne zaman deneneceği bilinmiyor.
2011 başlarında başlayan Suriye iç savaşında 250 binin üzerinde kişi hayatını kaybetti. 4 milyon kişi ülkeyi terk etti, ülke nüfusunun dörtte biri evlerini terke zorlandı.
Geçen hafta BM Güvenlik Konseyi, oldukça seyrek denilebilecek bir uzlaşmaya varmış ve Suriye iç savaşını sona erdirecek bir planı onaylamıştı.
BM Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura, tüm Suriyeli tarafları 25 Ocak’ta Cenevre’de bir araya getirmeyi planladığını açıkladı.
Zehran Alluş
Cuma günkü hava saldırısında öldürülen Zehran Alluş, Esat rejimi karşıtı en güçlü muhalefet gruplarından biri olan İslam Ordusu’nun liderliğini yapıyordu. Örgüt Şam’ın banliyölerinde oldukça faal binlerce militandan oluşuyor.
40’lı yaşlarındaki Alluş, Suudi Arabistan’da şeriat eğitimi almış ve Suriye’de hapisteyken çıkan bir aftan yararlanarak 2011’de serbest bırakılmıştı. Alluş daha sonra isyancılara katıldı.
İslam Ordusu’nun elindeki Şam banliyöleri, sıklıkla Esat rejimine bağlı güçlerin hava bombardımanına hedef olurken, bu örgütün savaşçıları da Şam mahallelerine havan topu saldırıları düzenleyerek yüzlerce sivilin ölümüne neden oldu.
Suriye muhalefetinin bir parçası olmasına ve IŞİD’le aynı tarafta olmamasına rağmen, kendisi de cihatçı zihniyete sahip Zehran Alluş’un tam olarak hangi tarafa bağlı olduğu hiçbir zaman netleşmedi. Kimi zaman Nusra Cephesi’ne sempatik duran Suriyeli isyancı lider, kimi zaman da el Kaide’nin öldürülen lideri Usame bin Ladin’e yakın durdu.
Alluş ölmeden önce Amerikan haber ve yorum sitesi Daily Beast’e verdiği demeçte kendini Nusra Cephesi’nden uzak tuttu, yalnızca Nusra’nın akıl hocalarından Ebu Merya el Kahtani’yi desteklediğini söyledi. Nusra’nın şimdi farklı şeriat danışmanları olduğunu söyleyen Zehran Alluş, ideolojik ve entelektüel açıdan Nusra’yla anlaşmazlık içinde olduğunu vurguladı.
Şeriat yaymaya çalışmadığını savunan Suriyeli isyancı lider, bununla birlikte Suriye gibi ülkelerde demokrasiye de sıcak bakmadığını söylemiş, bu gibi ülkelerde demokrasinin dışardan dayattığını ve başa kötü niyetli kişilerin oturtulduğunu iddia etmişti.
Alluş, Daily Beast’e verdiği demeçte Başkan Obama’nın Suriye politikasına da eleştiriler yönelterek, Amerika’nın Esat’ın katliamlarını durdurmak için yeterli girişimde bulunmadığını savunmuştu.
