Her yıl Eylül ayında dünya liderleri Birleşmiş Milletler’in (BM) New York’taki merkezinde yer alan BM Genel Kurul toplantılarına katılıyor. Bu yılki toplantı 25 Eylül Salı günü başlıyor.
BM Genel Kurul’nda yapılan ‘genel görüşme’ nedir?
Genel Kurul’un başlangıcında katılımcı ülke liderlerinin hepsinin teker teker söz aldıkları toplantıya ‘‘genel görüşme’’ deniyor. Bununla birlikte görüşme yapılmıyor, her ülke lideri ülkesi için önemli olan konular hakkında konuşuyor.
Neden ilk konuşmacı Brezilya?
Brezilya 1947’den bu yana BM Genel Kurulu’nun ilk konuşmacısı ve bu bir gelenek haline gelmiş durumda. BM’ye göre örgütün ilk yıllarında hiç kimse ilk konuşmacı olmak istemiyordu ve Brezilya her seferinde ilk konuşmayı yapmak için gönüllü oluyordu. Ev sahibi ülke olan Amerika ise her zaman ikinci konuşmacı oluyor.
Diğer ülkelerin söz alma sırası neye göre belirleniyor?
Amerika’nın konuşmasından sonra konuşmacıların sırası birçok unsurun göz önünde bulundurulduğu karmaşık bir sisteme göre belirleniyor. Genellikle önce ülke liderleri konuşuyor onları başbakanlar ve dışişleri bakanları gibi hükümet temsilcileri izliyor. BM’ye göre değerlendirmeye alınan diğer unsurlar coğrafi denge, konuşma talebi sırası ve benzer şeyler.
Bir lider ne kadar uzun konuşabilir?
Konuşmacılardan konuşmalarının süresini 15 dakikayla sınırlamaları isteniyor. Ancak uygulamada bir ülke başkanı istediği kadar konuşma hakkına sahip. BM’ye göre Genel Kurul sırasında yapılan en uzun konuşma 1960 yılında Küba lideri Fidel castro tarafından yapıldı. Konuşmanın süresi dört buçuk saatti. Ancak bu konuşma ‘genel görüşme’ kapsamında yapılmadı.
Genel Kurul’da başka neler oluyor?
Genel görüşme dışında 193 üye ülke BM’nin bütçesine karar veriyor, Güvenlik Konseyi’nin daimi olmayan üyelerini seçiyor, çeşitli konularda toplantılara katılıyor. Resmi toplantıların yanı sıra Genel Kurul, liderlere özel görüşme fırsatı da tanıyor.
