Erişilebilirlik

1915 Olayları Berlin'de Anıldı


Berlin Katedrali'nde konuşma yapan Joachim Gauck
Berlin Katedrali'nde konuşma yapan Joachim Gauck

1915 Ermeni olaylarını soykırımlar tarihine örnek olarak nitelendiren Almanya Cumhurbaşkanı Joachim Gauck'un, Almanlar'ın da yaşanan olaylardaki sorumluluğu ve ortak suç ile hesaplaşması gerektiğini söylemesi dikkati çekti

1915 olayları dün başkent Berlin'de Ermeni Kilisesi'nin Katolik ve Protestan Kiliseleri ile birlikte düzenlediği anma töreni ile anıldı. Berlin Katedrali’nde düzenlenen ortak ayinin başlığı, ‘Ermeniler'e, Süryaniler'e ve Pontus Rumları'na yönelik soykırımı anma ayini’ oldu.

Organizatörlerin verdiği sayıya göre yaklaşık 1200 kişinin katıldığı ayinde Cumhurbaşkanı Joachin Gauck da bir konuşma yaptı. Konuşmasında ‘Ermeniler'in kaderi 20. yüzyıla korkunç bir şekilde damgasını vuran kitlesel katliamlara, etnik temizliklere, tehcirlere ve soykırımlara örnek oluşturuyor’ diyen Gauck’un, Almanlar'ın da yaşanan olaylardaki sorumluluğu ve ortak suçu ile hesaplaşması gerektiğini söylemesi dikkati çekti.

Gauck, ‘Bugün yaşayan kimseyi suçlu koltuğuna oturtmak gibi bir niyetimiz olmadığının da altını çizmek isterim’ şeklinde konuştu ve ‘Gerçeklerden korkmaya gerek yok. Bizi birbirimizden ayırmış olan ve ayıran şeyleri ancak birlikte aşabiliriz’ cümlesini kullandı.

Berlin’deki siyasi yorumcular, Gauck’un sözlerinin Başbakanlık ve Dışişleri Bakanlığı ile ortak formüle edildiğini ve sonuçta 1915 Olayları'nın ‘soykırımlar tarihine örnek’ olarak nitelendirilmesinde uzlaşma sağlandığını belirtiyorlar.

Bu arada Alman basınında çıkan haberlerde, Başbakan Ahmet Davutoğlu‘nun Almanya Başbakanı Angela Merkel’I telefonla arayıp, 1915 olaylarından ‘soykırım’ şeklinde konuşulmamasını rica ettiği bildiriliyor. Haberlerde Merkel’in yanıtının ne olduğu belirtilmezken, Alman Başbakanın yarın Federal Meclis’in ele alacağı konuyla ilgili bildiride ‘soykırım’ kelimesini desteklediği tahmin ediliyor.

Merkel hükümeti, geçen Ocak ayında yaptığı bir başka açıklamada da, 1915 olayların değerlendirmesinin tarihçilere bırakılması gerektiğini belirterek, ‘Yapılan katliam ve tehcirle ilgili detaylar Türkiye ve Ermenistan'ın konusudur' şeklinde görüş belirtmişti. Bu yüzden Almanya'nın 1915 Olayları'nı ‘katliam ve tehcir’ olarak adlandıracağından yola çıkılıyordu.

Ancak son günlerde Cumhurbaşkanı Gauck’un bu konudaki tavrına paralel, meclisteki partiler ve kamuoyundan gelen baskı sonrasında, hükümetin tavrı değişti. Hükümet ortağı Hristiyan Birlik Partileri ve Sosyal Demokrat SPD’nin Meclis Gruplarının hazırladıkları ortak metinde, Cumhurbaşkanı Gauck’un konuşmasında da kullanılan şekilde, 1915’de Ermeniler'in yaşadıkları ‘20’nci yüzyılda korkunç biçimde yaşanan kitlesel kıyım, etnik temizlik, tehcir ve soykırım tarihine bir örnek teşkil ediyor’ ifadesi parlamentonun oylamasına sunulacak.

Cumhurbaşkanı Gauck ve Alman Parlamentosu’nun 1915 yılında yaşananları ‘soykırım’ olarak tanımlamasına Türk hükümetinin nasıl bir tavır alacağı merakla bekleniyor.

Dün Avusturya Meclisi’nde temsil edilen altı partinin grup başkanlarının imzalarıyla 1915 olaylarına ilişkin ‘soykırım’ tanımlaması içeren bir deklarasyon yayımlanması sonrasında Ankara sert tepki gösterdi ve Viyana Büyükelçisi Mehmet Hasan Göğüş'ü merkeze çağırdı.

Öte yandan Almanya'daki Türk dernekleri, milletvekillerine, 1915 olaylarını ‘soykırım‘ olarak kabul edecek tasarıya 'hayır' demeleri çağrısı yaptı. Berlin Türk Cemaati, Atatürk Düşünce Derneği ve Avrupa Türk Demokratlar Birliği gibi çok sayıda dernek ayrıca ‘Soykırım iftiralarına karşı dostluk ve barış buluşması’ adı altında Cumartesi günü Berlin’de protesto yürüyüş düzenleyeceklerini de açıkladı.

STÜDYO VOA

Köprü kazasının ardından milyarlarca dolarlık tazminat bekleniyor – 28 Mart
lütfen bekleyin

No media source currently available

0:00 0:29:59 0:00
XS
SM
MD
LG